Ce mémoire présente une étude de cas réalisée dans une classe de FLE multiculturelle et plurilingue au 5ᵉ collège d'Acharnes. L’objectif principal est de concevoir et d’évaluer des pratiques pédagogiques inclusives visant à valoriser les identités plurielles des apprenants à travers l’apprentissage du français.

À travers des pratiques telles que les « vrais et faux amis », «l’identité culinaire » et le « petit déjeuner multi culti » l’étude examine comment l’intégration d’approches interculturelles et multimodales peut favoriser l’inclusion, motiver les élèves, améliorer leur participation et assurer leur apprentissage dans la classe du FLE. Ces pratiques visent à créer un environnement d’apprentissage inclusif, ludique et socio-émotionnel, où sera valorisée la diversité culturelle et linguistique des élèves, tout en développant leur conscience interculturelle et leur sentiment d’appartenance.

La présente étude de cas est basée sur la méthode de la recherche action et les données collectées reposent sur une triangulation qui combine des observations directes, le journal de l’enseignante-chercheuse et des questionnaires destinés aux élèves. Notre étude de cas a révélé des résultats significatifs grâce aux pratiques inclusives en classe de FLE. Ces dernières ont renforcé la fierté linguistique et l’identité pluriculturelle des élèves, tout en valorisant la diversité culturelle. Elles ont favorisé la collaboration, l’engagement en classe et la confiance en soi, tout en consolidant les apprentissages linguistiques. L’environnement inclusif créé a également amélioré les relations interpersonnelles et offert une découverte culturelle enrichissante, impliquant même les familles dans le projet.

Ces pratiques mettent en évidence le rôle clé d’une pédagogie interculturelle et inclusive dans l’enseignement du FLE, particulièrement dans des contextes scolaires caractérisés par une forte diversité culturelle.

Η παρούσα διπλωματική εργασία παρουσιάζει μία μελέτη περίπτωσης που πραγματοποιήθηκε σε μια πολυπολιτισμική και πολύγλωσση τάξη Γαλλικών στο 5ο Γυμνάσιο Αχαρνών. Ο κύριος στόχος είναι ο σχεδιασμός και η αξιολόγηση συμπεριληπτικών παιδαγωγικών πρακτικών που αποσκοπούν στην ανάδειξη των πλουραλιστικών ταυτοτήτων των μαθητών μέσω της εκμάθησης της γαλλικής γλώσσας.

Μέσα από δραστηριότητες όπως « Vrais et faux amis » (ψευδόφιλες λέξεις), « l’identité culinaire » (γαστρονομική ταυτότητα) και « petit déjeuner multi culti » (πολυπολιτισμικό πρωινό), η μελέτη εξετάζει πώς η ενσωμάτωση διαπολιτισμικών και πολυτροπικών προσεγγίσεων μπορεί να προάγει τη συμπερίληψη, να κινητοποιήσει τους μαθητές, να ενισχύσει τη συμμετοχή τους και να διασφαλίσει τη μάθησή τους στην τάξη των Γαλλικών. Oι πρακτικές αυτές αποσκοπούν στη δημιουργία ενός συμπεριληπτικού, ευχάριστου και κοινωνικό-συναισθηματικού περιβάλλοντος μάθησης, μέσα στο οποίο αναδεικνύεται η πολιτισμική και γλωσσική ποικιλομορφία των μαθητών, ενώ παράλληλα αναπτύσσεται η διαπολιτισμική τους συνείδηση και το αίσθημα ότι ανήκουν στην ομάδα.

Η συγκεκριμένη μελέτη βασίζεται στη μεθοδολογία της έρευνας δράσης, με δεδομένα που συλλέχθηκαν μέσω της διασταύρωσης των αποτελεσμάτων που συνδυάζει άμεσες παρατηρήσεις, το ημερολόγιο της ερευνήτριας-εκπαιδευτικού και ερωτηματολόγια προς τους μαθητές. Η μελέτη απέδειξε ότι οι συμπεριληπτικές πρακτικές ενίσχυσαν την περηφάνια για τη γλωσσική και πλουραλιστική ταυτότητα των μαθητών, ενώ ανέδειξαν την πολιτισμική ποικιλομορφία της τάξης. Προώθησαν τη συνεργασία, τη συμμετοχή στην τάξη και την αυτοπεποίθηση, ενώ ταυτόχρονα ενίσχυσαν την εκμάθηση της γαλλικής γλώσσας. Το συμπεριληπτικό περιβάλλον που δημιουργήθηκε βελτίωσε επίσης τις διαπροσωπικές σχέσεις των μαθητών και προσέφερε μια πλούσια πολιτισμική εμπειρία, με τη βοήθεια και των οικογενειών των μαθητών.

Αυτές οι πρακτικές αναδεικνύουν τον σημαντικό ρόλο της διαπολιτισμικής και συμπεριληπτικής παιδαγωγικής στη διδασκαλία της γαλλικής γλώσσας, ιδιαίτερα σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα που χαρακτηρίζονται από έντονη πολιτισμική ποικιλομορφία.