Ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα της επικαιρότητας αποτελεί το προσφυγικό ζήτημα, το οποίο εγείρει ρατσιστικές αντιλήψεις σε βάρος των προσφύγων/μεταναστών διατυπωμένες είτε με άμεσο είτε με έμμεσο τρόπο. Στο πλαίσιο αυτό επιλέχθηκαν τρία ειδησεογραφικά άρθρα γνώμης για το προσφυγικό/μεταναστευτικό από εφημερίδες με διαφορετικό ιδεολογικό προσανατολισμό προκειμένου να εξετάσουμε ζητήματα ρατσισμού στον ειδησεογραφικό λόγο. Αυτό θα επιτευχθεί με τη βοήθεια δυο εργαλείων από την Κριτική Ανάλυση Λόγου, της συστημικής λειτουργικής γλωσσολογίας του Halliday και του μεθοδολογικού εργαλείου των Reisigl & Wodak. Θα γίνει κατανοητό ότι οι γλωσσικές επιλογές του δημοσιογράφου κατασκευάζουν μια συγκεκριμένη εκδοχή της πραγματικότητας, καθώς οι εν λόγω επιλογές είναι ιδεολογικά φορτισμένες. Επιπλέον, με βάση τα πορίσματα της ανάλυσής μας προτείνουμε ενδεικτικές διδακτικές δραστηριότητες εφαρμόζοντας το μοντέλο των Πολυγραμματισμών. Στόχος μας είναι οι μαθητές της Β’ τάξης του Γενικού Λυκείου να διερευνήσουν πώς ο ρατσισμός εμφιλοχωρεί στη δημόσια σφαίρα μέσω του ειδησεογραφικού λόγου καθώς και με ποιες μορφές εμφανίζεται –άμεσος ή καλυμμένος, να αντιληφθούν ότι η στάση του δημοσιογράφου καθορίζεται από την ιδεολογική γραμμή της εφημερίδας και να αποκτήσουν μια υπεύθυνη στάση είτε ως παραγωγοί είτε ως αποδέκτες των κειμένων καλλιεργώντας την κριτική γλωσσική τους επίγνωση.
One of the most talked issue in the news is the refugee/immigration issue which raises racist perceptions against refugees/immigrants expressed either directly or indirectly. In this context, three news articles about refugee/immigration issue were selected from newspapers with different ideological orientation in order to explore racism issues in news discourse. This will be achieved with the help of two tools from Critical Discourse Analysis, Halliday’s Systemic functional theory of language and Reisigl & Wodak’s methodological tool. It will be understood that the linguistic choices of the journalist construct a specific version of reality, as these choices are ideologically charged. In addition, based on the findings of our analysis, we propose tentative activities applying the Multiliteracies model. Our basic aim is to have second grade high school students investigate how racism permeates the public sphere and in what forms it appears –direct or liquid racism, to understand that journalists are influenced by the ideological line of the newspaper and to take a more responsible attitude, both as discourse producers and as discourse participants cultivating their critical language awareness.
Ειδησεογραφικός λόγος για το προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα:Κριτική ανάλυση λόγου και διδακτκές προτάσεις