Αναπαραστάσεις γεωγραφικής ποικιλότητας στον τηλεοπτικό λόγο και διδακτική αξιοποίησή της στο πλαίσιο του κριτικού γραμματισμού

  1. MSc thesis
  2. Ράπτη, Μαρία
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 15 Μαρτίου 2020 [2020-03-15]
  5. Ελληνικά
  6. 111
  7. Γκαραβέλας, Κωνσταντίνος
  8. γεωγραφική ποικιλότητα / geographical variation | τηλεοπτικός λόγος / TV speech | κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις / sociolinguistic representations | στερεότυπα / stereotypes | κριτικοί γραμματισμοί / critical literacy | πολυγραμματισμοί / multiliteracies
  9. 1
  10. 63
  11. 21
  12. 0
    • Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει τις γεωγραφικές ποικιλίες και το πώς αυτές αναπαρίστανται στον τηλεοπτικό λόγο. Με βάση την υπάρχουσα βιβλιογραφία θα αναλυθεί η γλωσσική ποικιλότητα και συγκεκριμένα η γεωγραφική ποικιλία, καθώς και το πώς η κοινή γνώμη αντιμετωπίζει την παρουσία της στις καθημερινές επικοινωνιακές περιστάσεις. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η αξιοποίηση της γεωγραφικής ποικιλίας από τα κείμενα μαζικής κουλτούρας. Τηλεοπτικές σειρές προβάλλουν τους διαλεκτόφωνους από συγκεκριμένη οπτική, παρουσιάζοντας τον τρόπο ομιλίας και συμπεριφοράς τους με στερεότυπα και προκαταλήψεις. Ο τηλεοπτικός λόγος δεν αντικατοπτρίζει την κοινωνιογλωσσική πραγματικότητα των γεωγραφικών ποικιλιών, αλλά την παρουσιάζει ως απόκλιση από την κοινή. Οι ομιλητές/τριες αποτυπώνονται με συγκεκριμένα κοινωνικά χαρακτηριστικά, όπως άτομα μεγάλης ηλικίας, με χαμηλό επίπεδο μόρφωσης, που ανήκουν στην μεσαία κοινωνική τάξη και απασχολούνται με επαγγέλματα χαμηλού κύρους, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η υπόσταση τους και να στιγματίζονται κοινωνικά. Τα προβαλλόμενα κοινωνικά προφίλ των ομιλητών/τριών της γεωγραφικής ποικιλίας ταυτίζονται με στερεότυπα, τα οποία στοχοποιούν και περιθωριοποιούν τόσο τις ποικιλίες όσο και τους/τις ομιλητές/τριες. Η τηλεόραση, ως ένα κοινό μέσο προβολής εικόνων με μεγάλη ισχύ επηρεάζει το κοινό αίσθημα, χειρίζεται την ποικιλότητα και γνωστοποιεί την ετερογένεια. Η μονοδιάστατη και «στρεβλή» αναπαράσταση των ποικιλιών εντείνει τις κοινωνικές ανισότητες και παραπληροφορεί το τηλεοπτικό κοινό. Με αυτά τα δεδομένα, έχει ενδιαφέρον να αποκωδικοποιήσουμε τηλεοπτικές σειρές της ελληνικής τηλεόρασης που χρησιμοποιούν την γεωγραφική ποικιλία και να προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε «κρυφές» ιδεολογίες αποτυπώνοντας κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις. Προκειμένου να απαλλαχθεί ο/η τηλεθεατής/τρια από τη χειραγώγηση της μαζικής κουλτούρας, είναι αναγκαία η ανάπτυξη της κριτικής στάσης, ως αντίδοτο στον ιδεολογικό λόγο. Με την ανάπτυξη του κριτικού γραμματισμού στα πλαίσια του σχολικού μαθήματος, αφυπνίζονται οι μαθητές/τριες καλλιεργώντας κριτική σκέψη και στάση απέναντι σε παγιωμένες ιδεολογίες και κατασκευασμένα στερεότυπα που προβάλλονται και καθορίζουν την κοινωνιογλωσσική πραγματικότητα των ομιλητών/τριών.
    • The aim of this paper is to investigate the geographical varieties and how they are represented on TV speech. Based on the existing bibliography, the linguistic variety and specifically the geographical will be analyzed as well as how the public opinion regards its presence in communicative circumstances. In the last years, it is observed that the texts of mass culture use the geographical varieties. TV series show dialectophones from a specific perspective, by presenting the way of speech and behavior with stereotypes and prejudice. TV speech does not reflect the sociolinguistic reality of the geographical varieties, but it presents it as a deviation of the common one. The speakers are shown as having specific social characteristics, such as old people with lower educational background who belong to the middle class and have professions of lower social status. As a result they are undermined and are socially stigmatized. Thus, their social profiles are identified with stereotypes which target and marginalize both the varieties and their speakers. The TV, which is a common means of communication and affects the public, controls the variety and publicizes the heterogeneity. The “distorted” presentation of the varieties worsens the social inequalities and misinforms the TV viewers. Taking these facts into consideration it is very interesting to decipher the TV series which use geographical variety and try to find out any “secret” ideologies by illustrating sociolinguistic representations. If we want the TV viewer to stop being manipulated by the mass culture, it is vital to develop critical attitude, as an antidote to the ideological speech. By developing critical literacy in schools, students are awakened because they are taught critical thinking and attitude against standard ideologies and manufactured stereotypes which are shown and define the speakers’ sociolinguistic reality.
  14. Attribution-NoDerivatives 4.0 Διεθνές