Αναπαράσταση διαλεκτόφωνων στον ελληνικό κινηματογράφο: ιστορική αναδρομή

Reprsesentation of dialect-speakers in Greek cinema: historical approach (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Παπαδημητρίου, Μαρίνα
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 30 Ιουλίου 2021 [2021-07-30]
  5. Ελληνικά
  6. 90
  7. Λιόσης, Νικόλαος
  8. Κουρδής, Ευάγγελος | Φλιάτουρας, Ασημάκης
  9. Γλωσσική ποικιλότητα | Γεωγραφικές ποικιλίες | Ιδιώματα | Διάλεκτοι | Κείμενα Μαζικής Κουλτούρας | Γλωσσική ιδεολογία | Γλωσσική ομοιογένεια
  10. 1
  11. 44
  12. 2
  13. Περιέχει: εικόνες
    • Οι διάλεκτοι και τα ιδιώματα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των γλωσσών. Ωστόσο συχνά οι γεωγραφικές ποικιλίες στιγματίζονται και περιθωριοποιούνται ως κατώτερες ποικιλίες της γλώσσας και ως μη ολοκληρωμένα γλωσσικά συστήματα. Αυτό συμβαίνει καθότι οι γεωγραφικές ποικιλίες κατηγοριοποιούνται αξιολογικά και συγκρίνονται αξιακά με την επίσημη γλώσσα του κράτους, εν προκειμένω την Κοινή Νέα Ελληνική, η οποία λαμβάνεται ως πρότυπο, νόρμα, ως η μόνη ορθή και κοινώς αποδεκτή ποικιλία της ελληνικής γλώσσας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία γλωσσικών προκαταλήψεων και ιδεολογιών που συνδέουν τις διαλέκτους και τα ιδιώματα- και κατ’ επέκταση τους ομιλητές τους- με κοινωνικά στερεότυπα και αρνητικές συνδηλώσεις όσον αφορά τη γλωσσική αξία των γεωγραφικών ποικιλιών και την ταυτότητα των διαλεκτόφωνων. Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση ιδεών κατέχουν τα Κείμενα Μαζικής Κουλτούρας, τα οποία έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν το ευρύ κοινό αναπαράγοντας και ανακυκλώνοντας συγκεκριμένες ιδεολογίες. Στα κείμενα μαζικής κουλτούρας παρατηρείται ολοένα και περισσότερο η χρήση διαλεκτικών ποικιλιών και η παρουσία διαλεκτόφωνων. Ειδικότερα, στον ελληνικό κινηματογράφο η αναπαράσταση διαλεκτόφωνων χαρακτήρων είναι έντονη, ιδίως τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο κατασκευάζεται η κοινωνική ταυτότητα του διαλεκτόφωνου και η ασυνέπεια με την οποία παρουσιάζονται οι διαλεκτικές ποικιλίες προωθούν τον χιουμοριστικό στιγματισμό των γεωγραφικών ποικιλιών και των χρηστών τους. Οι διαλεκτόφωνοι αναπαρίστανται ως άτομα από την επαρχία, τα οποία προέρχονται από χαμηλότερη κοινωνική τάξη και με μικρό μορφωτικό υπόβαθρο. Συγκρίνοντας τις ταινίες από τη δεκαετία του 60΄ έως την περίοδο συγγραφής της παρούσας εργασίας, δεν παρατηρείται καμιά ουσιαστική αλλαγή όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζεται η ελληνική γλωσσική πραγματικότητα από τους δημιουργούς των ταινιών. Έτσι συνεχίζουν να αναπαράγονται και να ανακυκλώνονται γλωσσικές ιδεολογίες και στερεότυπα, στιγματίζοντας τις γεωγραφικές ποικιλίες και τους ομιλητές τους, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η γλωσσική και πολιτισμική αξία των διαλέκτων, ενισχύοντας την ιδεολογία της γλωσσικής ομοιογένειας και την κυριαρχία της επίσημης γλώσσας.
    • Dialects and sub-dialects are an integral part of languages. However, geographical varieties are often stigmatized and marginalized as inferior varieties of language and as incomplete linguistic systems. This is because the geographical varieties are categorized appreciatively and compared in terms of value with the official language of state, in this case Standard Modern Greek, which is taken as a standard, norm, as the only correct and commonly accepted variety of the Greek language. This results in the creation of linguistic prejudices and ideologies that link dialects and sub-dialects -and consequently their speakers - to social stereotypes and negative connotations about the linguistic value of geographical varieties and the identity of dialects. Mass Culture Texts play an important role in shaping ideas, having the power to influence the general public by reproducing and recycling specific ideologies. The use of dialectal varieties and the presence of dialect speakers is increasingly observed in Mass Culture Texts. In particular, in Greek cinema the representation of dialect characters is intense, especially in recent years. However, the way in which the social identity of the dialect is constructed and the inconsistency with which the dialectal varieties are presented promote the humorous stigmatization of the geographical varieties and their users. The dialects are represented as people from the province, who come from a lower social class and with a small educational background. Comparing the films from the 60's to the period of writing of this work, there is no substantial change in the way in which the Greek linguistic reality is constructed by the filmmakers. Thus, linguistic ideologies and stereotypes continue to be reproduced and recycled, stigmatizing their geographical diversity and speakers, thus degrading the linguistic and cultural value of dialects, strengthening the ideology of linguistic homogeneity and official language.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.