Το σύγχρονο σχολικό βιβλίο και η εικονογράφησή του στην ελληνική εκπαίδευση

The contemporary school book and its illustration in Greek Education (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΕΛΕΝΗ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
  3. Γραφικές Τέχνες - Πολυμέσα (ΓΤΠ)
  4. 27 Σεπτεμβρίου 2025
  5. Ελληνικά
  6. 96
  7. Τυρίμος Τάσος
  8. Τυρίμος Τάσος, Πολίτης Αναστάσιος
  9. εικονογράφηση, σχολικά βιβλία, ΟΕΔΒ, ψηφιακά μέσα, διαδραστικότητα
  10. Διπλωματική Εργασία
  11. 90
  12. 15
  13. Περιλαμβάνονται εικόνες
    • Η παρoύσα εργασία έχει ως σκοπό την αξιολόγηση της εικονογράφησης ως καθοριστικού στοιχείου της μαθησιακής εμπειρίας στα ελληνικά σχολικά βιβλία, αναδεικνύοντας τον ρόλο της εικόνας όχι μόνο ως αισθητικού μέσου, αλλά κυρίως ως παιδαγωγικού εργαλείου που συμβάλλει ουσιαστικά στη διαδικασία της μάθησης. Οι στόχοι της εργασίας είναι οι εξής: Να αναδειχθεί η συμβολή της εικόνας στη διευκόλυνση της κατανόησης και της επεξεργασίας των πληροφοριών. Να καταγραφεί η ιστορική εξέλιξη της χρήσης της εικονογράφησης στα σχολικά εγχειρίδια, από διακοσμητικό στοιχείο σε διδακτικό εργαλείο. Να εξεταστεί ο ρόλος της εικόνας στη σύγχρονη ελληνική εκπαιδευτική πράξη ως μέσο πολυαισθητηριακής μάθησης. Να διερευνηθούν οι κοινωνικές και πολιτισμικές προεκτάσεις της εικονογράφησης, όπως η μετάδοση αξιών και προτύπων. Να εντοπιστούν οι προκλήσεις που σχετίζονται με τον σχεδιασμό και τη χρήση εικόνων στα σχολικά βιβλία (π.χ. στερεότυπα, τεχνολογικές εξελίξεις, οικονομικοί περιορισμοί). Να προταθούν πρακτικές και στρατηγικές για την ενίσχυση της εικονογράφησης στην εκπαιδευτική διαδικασία, όπως η αξιοποίηση ψηφιακών μέσων, η δημιουργία οδηγών για σχεδιαστές και η ενσωμάτωση βιωματικών δραστηριοτήτων. Η εικόνα, πέρα από αισθητικό παράγοντα, αναδεικνύεται σε βασικό παράγοντα υποστήριξης της μάθησης: ενισχύει την προσοχή, διευκολύνει την επεξεργασία πληροφοριών και δρα ως γέφυρα μεταξύ αφηρημένων εννοιών και συγκεκριμένων οπτικών παραδειγμάτων. Η ιστορική αναδρομή αποκαλύπτει την εξέλιξη του ρόλου της εικόνας, από απλές διακοσμητικές πινελιές έως συστηματικά σχεδιασμένες διδακτικές εικονογραφήσεις που ανταποκρίνονται στις παιδαγωγικές απαιτήσεις κάθε εποχής. Στη σύγχρονη ελληνική τάξη, η εικόνα θεωρείται κρίσιμος παράγοντας πολυαισθητηριακής μάθησης, καθώς διευκολύνει τη σύνδεση κειμένου και πράξης, διεγείρει την περιέργεια και ενισχύει το ενδιαφέρον των μαθητών. Επιπλέον, διερευνώνται οι κοινωνικές διαστάσεις της εικονογράφησης, δηλαδή οι αξίες και τα πρότυπα που προβάλλονται μέσω των εικόνων, και η επίδραση στην πολιτισμική ταυτότητα των μαθητών. Η εργασία εντοπίζει προκλήσεις όπως η ανάγκη για ορθή επιλογή και σχεδιασμό εικόνων ώστε να αποφεύγονται στερεότυπα, η προσαρμογή στις σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες και η διαχείριση των οικονομικών περιορισμών στην έκδοση βιβλίων. Πρόκειται για ένα θέμα που μπορεί να αποτελέσει αφορμή για έρευνες στο μέλλον, δεδομένου ότι οι εξελίξεις στον τομέα αυτό είναι συνεχείς. Τέλος, διατυπώνονται προτάσεις για την ενίσχυση της εικονογράφησης: ανάπτυξη εκπαιδευτικών εργαλείων ψηφιακής απεικόνισης, δημιουργία οδηγών καλής πρακτικής για σχεδιαστές, και ενσωμάτωση βιωματικών δραστηριοτήτων που συνδυάζουν κείμενο και εικόνα, με στόχο την ολοκληρωμένη υποστήριξη της μάθησης.
    • The present study aims to assess the role of illustration as a pivotal component of the learning experience in Greek school textbooks. It seeks to highlight the function of visual material not merely as an aesthetic feature but, more importantly, as a pedagogical tool that substantively contributes to the learning process. The specific objectives of the study are to underscore the role of images in facilitating comprehension and cognitive processing. To document the historical evolution of illustration in educational texts, tracing its development from decorative elements to intentionally designed didactic resources. To examine the function of illustration in contemporary Greek classrooms as a medium that promotes multisensory learning. To explore the social and cultural dimensions of textbook imagery, particularly the values and role models conveyed through visual representations. To identify challenges related to image selection and design, including the risk of perpetuating stereotypes, the need to adapt to technological advancements, and the constraints posed by limited publishing resources. To propose strategies for enhancing the integration of illustration into educational practice, such as the use of digital tools, the development of design guidelines, and the implementation of experiential activities that combine textual and visual elements. Beyond its aesthetic appeal, illustration emerges as a central factor in supporting learning. Visuals enhance students’ attention, facilitate the processing of information, and function as a bridge between abstract concepts and concrete representations. A historical review reveals the evolving role of imagery in educational materials, shifting from simple decorative motifs to carefully constructed illustrations aligned with the pedagogical principles of each era. In the contemporary Greek classroom, illustration is increasingly recognized as a key element of multisensory instruction. It enables the integration of text with action, stimulates curiosity, and reinforces student engagement. In addition to its cognitive function, the study addresses the socio-cultural dimensions of visual material, emphasizing how illustrations convey norms, values, and cultural identities that may influence students’ perception of themselves and others. The study also identifies significant challenges, including the imperative for careful and inclusive visual design that avoids reinforcing stereotypes, the necessity of adapting illustration practices to new digital technologies, and the limitations imposed by economic factors in textbook production. These considerations underscore the relevance of ongoing research in this domain, as the field continues to evolve in response to technological and pedagogical developments. The study concludes with a set of proposals aimed at reinforcing the pedagogical value of illustration in educational contexts. These include the development of digital visualization tools tailored for instructional use, the creation of best-practice guidelines for designers and educators, and the integration of experiential, image-based activities that support a holistic approach to learning. These recommendations seek to enhance the educational efficacy of illustration and promote its thoughtful and inclusive use in the design of future educational materials.
  15. Hellenic Open University
  16. Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές