Η παρούσα εργασία εστιάζει στον ρόλο του διαλόγου στην Εκπαίδευση Ενηλίκων (ΕΕ), αναγνωρίζοντάς τον ως θεμελιώδες παιδαγωγικό εργαλείο που υπερβαίνει την απλή ανταλλαγή απόψεων. Ο διάλογος λειτουργεί ως ουσιαστικό μέσο διαμόρφωσης νοήματος, καλλιέργειας της κριτικής συνείδησης και ενίσχυσης της ενεργού συμμετοχής των εκπαιδευομένων. Μέσα από αυτόν, προάγεται η κριτική σκέψη, ενισχύεται η μάθηση μέσω της αλληλεπίδρασης εμπειριών και ιδεών καθώς και διαμορφώνεται μια δημοκρατική, δυναμική και συνεργατική μαθησιακή κοινότητα. Οι εκπαιδευόμενοι δεν περιορίζονται στην παθητική αποδοχή γνώσεων, αλλά ενεργοποιούνται, ώστε να αναπτύξουν δεξιότητες αυτογνωσίας, συνεργασίας και αναστοχασμού, στοιχεία που καθιστούν τη μάθηση ουσιαστική και βαθύτερη. Ο διάλογος, επομένως, αποτελεί μέσο αυτοσυνειδησίας και κοινωνικής μεταμόρφωσης, αφού οδηγεί το άτομο από νωρίς στην ικανότητα να επικοινωνεί, να στοχάζεται κριτικά και να συμμετέχει συνειδητά στην ατομική και συλλογική αλλαγή. Ακόμη, η μελέτη εξετάζει την έννοια και τη λειτουργία του διαλόγου, όπως προσεγγίζεται από τον Σωκράτη, τον Paulo Freire και τον Jack Mezirow, με στόχο να διαπιστωθεί εάν και σε ποιο βαθμό οι σύγχρονες θεωρίες της ΕΕ αντλούν επιρροές από τις αρχαίες φιλοσοφικές παραδόσεις. Ειδικότερα, αναδεικνύεται η σημασία της σωκρατικής διαλεκτικής μεθόδου και συγκρίνεται κριτικά με τις θεωρίες του διαλόγου του Freire και του Mezirow. Παρά τις χρονικές αποστάσεις, και οι τρεις στοχαστές τοποθετούν τον εκπαιδευόμενο στο επίκεντρο της διαδικασίας, επιδιώκοντας τη γνώση που οδηγεί στην προσωπική ανάπτυξη και τη συμμετοχή σε μια δίκαιη και ελεύθερη κοινωνία. Τέλος, η ερευνητική διαδικασία βασίστηκε στη στρατηγική της βιβλιογραφικής επισκόπησης, με αξιοποίηση πρωτογενών και δευτερογενών πηγών (ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων), που επελέγησαν βάσει επιστημονικής εγκυρότητας, θεματικής συνάφειας και θεωρητικής αντιπροσωπευτικότητας. Παράλληλα, εφαρμόστηκε η μέθοδος της ποιοτικής ανάλυσης περιεχομένου για την ερμηνεία του θεωρητικού υλικού και την ανάδειξη θεματικών μοτίβων και συγκριτικών ερμηνειών. Τα συμπεράσματα της εργασίας επιβεβαιώνουν τη διαχρονική αξία του διαλόγου ως κεντρικού πυρήνα της μάθησης στην ΕΕ και ως μέσου για την ενίσχυση της αυτονομίας, της συνειδητής σκέψης και της κοινωνικής δράσης. 

This paper focuses on the role of dialogue in Adult Education (AE), recognizing it as a fundamental pedagogical tool that goes beyond the simple exchange of views. Dialogue serves as an essential means of constructing meaning, cultivating critical consciousness, and strengthening the active participation of adult learners. Through dialogue, critical thinking is promoted, learning is enhanced through the interaction of experiences and ideas, and a democratic, dynamic, and collaborative learning community is formed. Learners are not limited to the passive reception of knowledge but are activated to develop skills of self-awareness, cooperation, and reflection—elements that make the learning process deeper and more meaningful. Thus, dialogue becomes a vehicle for self-consciousness and social transformation, as it enables individuals from an early stage to communicate, think critically, and consciously engage in both individual and collective change. Moreover, this study examines the concept and function of dialogue as approached by Socrates, Paulo Freire, and Jack Mezirow, with the aim of determining whether, and to what extent, modern AE theories are influenced by ancient philosophical traditions. Specifically, the significance of Socratic dialectical method is highlighted and critically compared with the dialogical theories of Freire and Mezirow. Despite the historical distance between them, all three thinkers place the learner at the center of the educational process, seeking a form of knowledge that promotes personal growth and active participation in a just and free society. The research process followed the strategy of literature review, utilizing both primary and secondary sources, in Greek and foreign languages, selected based on scientific validity, thematic relevance, and representativeness of theoretical perspectives. Additionally, the method of qualitative content analysis was applied to interpret the theoretical material and identify thematic patterns and comparative perspectives. The findings of the study confirm the timeless value of dialogue as a core element of learning in AE and as a means of fostering autonomy, conscious thinking, and social action.