«Το θεατρικό σύμπαν της Γιασμίνα Ρεζά. Συγγραφή μονόπρακτου à la manière de Reza»

«The Theatrical Universe of Yasmina Reza. Writing a One-Act Play à la manière de Reza» (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΟΥΤΣΟΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
  3. Δημιουργική Γραφή (ΔΓΡ)
  4. 19 Ιουλίου 2025
  5. Ελληνικά
  6. 72
  7. Γρηγόριος Ιωαννίδης
  8. Γρηγόριος Ιωαννίδης, Δήμητρα Κονδυλάκη, Μαρία Δημάκη
  9. Γιασμίνα Ρεζά (Yasmina Reza) · Σύγχρονο γαλλικό θέατρο (Contemporary French Drama) · Θεατρικό σύμπαν (Theatrical Universe) · Art · God of Carnage · Διαπροσωπικές συγκρούσεις (Interpersonal Conflict) · Αστική τάξη (Bourgeoisie) · Σάτιρα και ειρωνεία (Satire and Irony) · Σιωπή και υπόγειος λόγος (Silence and Subtext) · Στοιχεία του παραλόγου (Absurd Elements) · Μεταμοντέρνο θέατρο (Postmodern Theatre) · Αποδόμηση (Deconstruction) · Ανθρώπινες σχέσεις (Interpersonal Relationships) · Κοινωνική κριτική (Social Critique) · Θεατρική γλώσσα (Theatrical Language) · Δραματική ένταση (Dramatic Tension).
  10. Δημιουργική Γραφή
  11. 5
  12. 44
    • Η Γιασμίνα Ρεζά δεν καθίζει τους ήρωες των θεατρικών της έργων στο «ντιβάνι». Δεν  τους προσεγγίζει ψυχαναλυτικά, αντίθετα δουλεύει σαν ζωγράφος.«Δεν ενδιαφέρομαι για το πώς ήταν ως παιδιά, για την ψυχανάλυση, γιατί η γραφή είναι εντελώς ενστικτώδης. Δουλεύω σαν ζωγράφος. Αν ένας ζωγράφος κάνει το πορτρέτο ενός ανθρώπου, δεν ενδιαφέρεται για την παιδική του ηλικία- ζωγραφίζει αυτό που βλέπει. Δεν υπάρχει καμία εξήγηση γιατί δεν σημαίνει τίποτα», είπε σε συνέντευξη της, στην εφημερίδα Guardian, το 2012, η γαλλικής καταγωγής, πολυπαιγμένη και διεθνώς αναγνωρισμένη θεατρική συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, σκηνοθέτις και ηθοποιός. Ιδιότητες που αποδίδονται στη Γιασμίνα Ρεζά, η οποία αρνείται τη στερεοτυπική αντιμετώπιση των γυναικών συγγραφέων. Όταν το έργο Art ανέβηκε στο Λονδίνο, η ίδια στη διάρκεια μιας συνέντευξης φρέσκαρε το κραγιόν της προς μεγάλη έκπληξη της δημοσιογράφου. «Τότε συνειδητοποίησα πως μια γυναίκα συγγραφέας έπρεπε να είναι λίγο παχουλή, ντυμένη με κάποιο άμορφο ρούχο, με γκρίζα μαλλιά· και ότι το να ανανεώνω το κραγιόν μου στη μέση μιας συνέντευξης,ειδικά από τη στιγμή που ήμουν πολύ νέα τότε, δεν ταίριαζε καθόλου με την εικόνα της «σοβαρής» συγγραφέα. Και αυτό δεν μου βγήκε πάντα σε καλό,έχω παλέψει αρκετά με αυτήν την εικόνα» (The Paris Review, 2015) .

      Το θεατρικό σύμπαν της Γιασμίνα Ρεζά  αντιμετωπίζεται στην παρούσα εργασία σαν ένας καθρέφτης, σαν μια αιχμηρή αντανάκλαση του πολυδιάστατου κλονισμού της σύγχρονης ευρωπαϊκής αστικής τάξης. Εφαρμόζοντας ένα θεωρητικό πλαίσιο με αφετηρία τον κλασικό μαρξισμό, τον μεταμοντερνισμό και τον μεταστρουκτουραλισμό, η ανάλυση εστιάζει σε θεματικές όπως η κρίση ταυτότητας, η αποξένωση, η κοινωνική υποκρισία, η ρευστότητα των διαπροσωπικών σχέσεων και η συναισθηματική αδιαφορία. Η εργασία καταπιάνεται με τα έργα Art, «Ο Θεός της Σφαγής» (God of Carnage), «Τρεις εκδοχές της ζωής» (Life x 3) και Bella Figura, αναδεικνύοντας τη χρήση της ειρωνείας και της αποδόμησης από τη Ρεζά ως εργαλεία που ξεσκεπάζουν με ακριβή και καυστικό τρόπο την προσποίηση, τη συναισθηματική αδιαφορία μαζί με τα κοινωνικά και προσωπικά αδιέξοδα.

      Μέσα από συγκριτική ανάλυση με δραματουργούς όπως ο Chekhov και ο Pinter φωτίζεται η συμβολή της Ρεζά στη διαμόρφωση του σύγχρονου θεατρικού τοπίου. Αναφορά γίνεται και στο φθινόπωρο του 2006, όταν η Ρεζά έγινε η «σκιά» του πρώην Πρόεδρου της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί, κατά την προεκλογική του εκστρατεία, εμπειρία την οποία αποτύπωσε στο βιβλίο με τίτλο L'aube, le soir ou la nuit. Η εργασία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το έργο της Ρεζά, με τη μοναδική του ικανότητα να συνδυάζει χιούμορ, σαρκασμό και υπαρξιακή αγωνία, παραμένει ανεξίτηλο και διαχρονικό, προσφέροντας ένα αιχμηρό σχόλιο για τη ρευστότητα και τις αντιφάσεις της σημερινής κοινωνίας, το ευάλωτο των σχέσεων, την έλλειψη ενσυναίσθησης, τον κοινωνικό αυτοματισμό, τα απωθημένα, τη βιαιότητα, αλλά και την τρωτότητα της ανθρώπινης φύσης. Η διαχρονικότητα αυτή αποδεικνύεται από την πρώτη αναβίωση, επίσημη πρεμιέρα στις 16 Σεπτεμβρίου 2025, του έργου Art στο Μπρόντγουεϊ, στη θεατρική «καρδιά» της Νέας Υόρκης.


    • Yasmina Reza does not place the characters of her plays on the analyst’s couch. She does not approach them psychoanalytically; instead, she works like a painter. “I’m not interested in what they were like as children, or in psychoanalysis, because writing is entirely instinctive. I work like a painter. If a painter is doing someone’s portrait, he doesn’t care about their childhood—he paints what he sees. There is no explanation because it means nothing’.This is what the French-born, widely staged and internationally acclaimed playwright, novelist, director, and actress Yasmina Reza stated in a 2012 interview with The Guardian.

      These are attributes ascribed to a single figure—Reza—who refuses the stereotypical treatment of female writers. When Art premiered in London, she refreshed her lipstick during an interview, to the great surprise of the journalist. “Then I realized that a woman writer had to be a little fat, dressed in a shapeless rag, with graying hair; and that to reapply lipstick in the middle of an interview—especially since I was quite young at the time—didn’t conform at all to the image of a ‘serious’ author. And this hasn’t always been good to me—I’ve had to wrestle with that image quite a bit.” (The Paris Review, 2015).          

      In the present thesis, Yasmina Reza’s theatrical universe is treated as a mirror, a sharp reflection of the multifaceted disruption of the modern European bourgeois class. Employing a theoretical framework that draws from classical Marxism, postmodernism, and poststructuralism, the analysis focuses on themes such as identity crisis, alienation, social hypocrisy, pretension, the fluidity of interpersonal relationships, and emotional indifference.The thesis examines the plays ArtGod of CarnageLife x 3, and Bella Figura, highlighting Reza’s use of irony and deconstruction as tools that expose, with precision and biting wit, pretension, emotional carelessness, and both social and personal dead ends.

      Through comparative analysis with playwrights such as Chekhov and Pinter, Reza’s contribution to the shaping of the contemporary theatrical landscape is illuminated. Reference is also made to the year she spent accompanying former French President Nicolas Sarkozy—an experience she documented in her book L’aube, le soir ou la nuit (2007).The thesis concludes that Reza’s work is timeless, with its unique ability to blend humor, sarcasm, and existential anxiety, offers a sharp commentary on the fluidity and contradictions of today’s society—on the vulnerability of relationships, the mechanisms of social automatism, repressed desires, the lack of empathy and the fragility of human nature. This enduring relevance is highlighted by the first Broadway revival of Art, premiering on September 16, 2025, at the very heart of New York’s theater district.

  13. Hellenic Open University
  14. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές