Ο Ενεστώτας στην Ελληνική: Από την παραδοσιακή προσέγγιση στις σύγχρονες γλωσσολογικές μελέτες και τη διδασκαλία με τη χρήση σωμάτων κειμένων

The Present Tense in Greek: From the Traditional Approach to Contemporary Linguistic Studies and Teaching Through the Use of Text Corpora (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΑΝΝΑ ΠΑΠΑΚΥΡΙΛΛΟΥ
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 20 Ιουλίου 2025
  5. Ελληνικά
  6. 87
  7. ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΛΑΧΟΣ
  8. Χρήστος Βλάχος, Νικόλαος Κουτσούκος, Αγγελική Τσόκογλου
  9. Ενεστώτας χρόνος, παραδοσιακές γραμματικές, σύγχρονες γραμματικές, σχολικές γραμματικές, σώματα κειμένων, γλωσσική διδασκαλία
  10. ΑΔΕ 60: Περιγραφική προσέγγιση της γραμματικής της νέας ελληνικής για εκπαιδευτικούς
  11. 2
  12. 41
  13. 2
  14. 0
    • Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία επικεντρώνεται στη γραμματική και σημασιολογική ανάλυση του Ενεστώτα χρόνου στην Νέα Ελληνική, καθώς και την εφαρμογή του στη γλωσσική διδασκαλία. Στόχος είναι να εξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο ο Ενεστώτας παρουσιάζεται στις παραδοσιακές, σχολικές και σύγχρονες γλωσσολογικές προσεγγίσεις, καθώς και να προταθεί ένα διδακτικό σχέδιο με ιδιαίτερη έμφαση στον ρόλο των εγκλίσεων (οριστική, υποτακτική, προστακτική) και στην κατανόηση και χρήση τους από τους μαθητές. Αρχικά, παρουσιάζεται μια μορφολογική και λειτουργική ανάλυση του Ενεστώτα στις παραδοσιακές, σύγχρονες περιγραφικές γραμματικές, αλλά και τις σχολικές γραμματικές του Δημοτικού και Γυμνασίου. Εξετάζονται οι ορισμοί, οι λειτουργίες και οι διαφορές ως προς τη θεώρηση του Ενεστώτα, με έμφαση σε ζητήματα χρόνου, όψης και εγκλιτικής πολυλειτουργικότητας. Οι παραδοσιακές γραμματικές υιοθετούν μια κανονιστική προσέγγιση, αντίθετα οι σύγχρονες γλωσσολογικές προσεγγίσεις δίνουν έμφαση στην περιγραφή της γλώσσας. Σημαντική είναι η ανάλυση και η αξιολόγηση των σχολικών γραμματικών οι οποίες παρουσιάζουν κάποιες ελλείψεις στην ανάλυση του φαινομένου. Η γραμματική του Δημοτικού υιοθετεί μια πιο γλωσσολογική προσέγγιση, ενώ η γραμματική του Γυμνασίου μια πιο παραδοσιακή θεώρηση. Στην εργασία γίνεται χρήση επιλεγμένων σωμάτων κειμένων όπως ο Εθνικός Θησαυρός Ελληνικής Γλώσσας για τη διερεύνηση και ανάλυση της χρήσης του Ενεστώτα στις διάφορες εγκλίσεις. Παρουσιάζεται σχέδιο μαθήματος για τη διδασκαλία της χρήσης του Ενεστώτα σε μαθητές Β΄ Γυμνασίου, με στόχο τη λειτουργική κατανόηση και παραγωγή λόγου μέσα από διαβαθμισμένες ασκήσεις κατανόησης, παραγωγής και μεταγλωσσικού σχολιασμού, με βάση αυθεντικά παραδείγματα χρήσης. Τέτοιες μέθοδοι ενισχύουν τη μαθητοκεντρική προσέγγιση, ενισχύοντας την επικοινωνιακή ικανότητα των μαθητών. Η εργασία φιλοδοξεί να συνδυάσει τη θεωρητική προσέγγιση με την εκπαιδευτική πράξη, προσφέροντας ένα εργαλείο κατανόησης του Ενεστώτα ως πολυδύναμου γραμματικού χρόνου που έχει άμεσα σχέση με τις επικοινωνιακές ανάγκες του μαθητή.
    • This master’s thesis focuses on the grammatical and semantic analysis of the present tense in Modern Greek, as well as the application of present tense in language teaching. The aim is to examine the way the present tense is presented in traditional, schoolbased and contemporary linguistic approaches, as well as to propose a teaching scenario with particular emphasis on the role of moods (indicative, subjunctive, imperative) and on students’ understanding and use of them. Initially, a morphological and functional analysis of the present tense is presented in traditional modern descriprive grammars of primary and secondary education. The definitions, functions, and variations in the interpretation of the present tense are examined, with an emphasis on issues of tense, aspect, and the multifunctionality of mood. Traditional grammars adopt a prescriptive approach, whereas contemporary linguistic approaches emphasize the description of language. Particularly important is the analysis and evaluation of school grammars, which exhibit certain shortcomings in their treatment of the phenomenon. The primary school grammar adopts a more linguistic-oriented approach, while the secondary school grammar reflects a more traditional perspective. The study makes use of selected text corpora, such as National Thesaurus of the Greek Language, to investigate and analyze the use of the present tense across different moods. A lesson plan is presented for teaching the use of the present tense to second-grade lower secondary (Gymnasium) students, aiming at a functional understanding and production of language through graded activities involving comprehension, production, and metalinguistic commentary, based on authentic examples of usage. Such methods enhance the learner-centered approach by strengthening students’ communicative competence. The study aspires to combine the theoretical perspective with a practical tool for understanding the present tense as a multifunctional grammatical tense, closely related to the communicative needs of the learner.
  15. Hellenic Open University
  16. Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 Διεθνές