Cette recherche explore comment des textes littéraires – et plus particulièrement des extraits de l’œuvre de Chahdortt Djavann présentant un fort caractère vécu – peuvent être exploités dans la classe de Français Langue Étrangère (FLE), dans le but de développer la compétence interculturelle des élèves de l’enseignement secondaire. En combinant l’analyse littéraire avec des projets créatifs de narration numérique, l’étude vise à proposer une approche à la fois pédagogique et culturelle de l’apprentissage des langues.

La recherche a été menée dans quatre établissements secondaires en Grèce, auprès d’élèves âgés de 14 à 16 ans, issus de divers horizons linguistiques et culturels. L’approche s’est centrée sur l’engagement des élèves autour d’extraits des œuvres de Djavann, abordant des thématiques telles que l’identité, l’exil, le silence, les barrières linguistiques et la dualité culturelle. Ces textes ont servi de point de départ à la réflexion, à la discussion et à des productions numériques collaboratives.

À travers une série de séquences pédagogiques, les élèves ont été guidés à interpréter les textes littéraires de manière personnelle et critique. Ils ont réalisé des productions multimodales – telles que des enregistrements audio, des dessins, des vidéos et des livres numériques – qui reflètent à la fois leur compréhension des textes et leurs propres expériences culturelles. L’objectif était de les amener à entrer en contact avec la notion d’altérité, tout en développant leurs compétences linguistiques, leur sensibilité esthétique et leur conscience interculturelle.

Les méthodes de collecte de données comprenaient des questionnaires pré et post-intervention, des observations en classe, des entretiens semi-directifs avec les élèves et les enseignants, ainsi qu’une analyse des productions réalisées. Les résultats montrent que la narration numérique constitue un outil puissant pour renforcer la motivation, la créativité et l’engagement émotionnel des élèves, en particulier lorsque les textes littéraires traitent de sujets qui résonnent avec leur vécu.

L’étude met également en évidence l’importance de la simplification des textes et de la mise en place de tâches guidées, notamment pour les apprenants ayant un niveau de langue plus faible. D’après les enseignants interrogés, la combinaison de la littérature et des outils numériques s’avère efficace, malgré quelques difficultés liées aux aspects techniques et au manque de temps.

En conclusion, cette recherche soutient l’intégration de la littérature, de l’éducation interculturelle et des outils numériques dans la classe de FLE comme une approche signifiante, propice à l’expression personnelle, à l’empathie et à la pensée critique dans l’apprentissage des langues.

Η παρούσα εργασία διερευνά πώς μπορούν να αξιοποιηθούν λογοτεχνικά κείμενα – και συγκεκριμένα αποσπάσματα από το έργο της Chahdortt Djavann – στη διδασκαλία των Γαλλικών ως Ξένης Γλώσσας (FLE), με στόχο την καλλιέργεια της διαπολιτισμικής ικανότητας των μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Συνδυάζοντας τη λογοτεχνική ανάλυση με δημιουργικά έργα ψηφιακής αφήγησης, η μελέτη επιδιώκει να προσφέρει μια παιδαγωγική και πολιτισμική προσέγγιση στη γλωσσική μάθηση.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε τέσσερα γυμνάσια και λύκεια στην Ελλάδα, με μαθητές ηλικίας 14 έως 16 ετών από διαφορετικά γλωσσικά και πολιτισμικά υπόβαθρα. Η προσέγγιση επικεντρώθηκε στην ενασχόληση των μαθητών με αποσπάσματα από τα έργα της Djavann που πραγματεύονται θέματα όπως η ταυτότητα, η εξορία, η σιωπή, τα γλωσσικά εμπόδια και η πολιτισμική διπλότητα. Τα κείμενα αυτά αποτέλεσαν αφετηρία για στοχασμό, συζήτηση και συνεργατικές ψηφιακές παραγωγές.

Κατά τη διάρκεια των παιδαγωγικών δραστηριοτήτων, οι μαθητές εργάστηκαν πάνω στην ερμηνεία λογοτεχνικών κειμένων, αξιοποιώντας την προσωπική τους οπτική και αναπτύσσοντας κριτικό στοχασμό. Δημιούργησαν πολυτροπικές παραγωγές – όπως ηχογραφήσεις, ζωγραφιές, βίντεο και ψηφιακά βιβλία – που αντικατοπτρίζουν τόσο την κατανόηση των κειμένων όσο και τις δικές τους πολιτισμικές εμπειρίες. Στόχος ήταν να έρθουν σε επαφή με την έννοια της «ετερότητας»,  με ταυτόχρονη ανάπτυξη των γλωσσικών τους δεξιοτήτων, της αισθητικής τους ευαισθησίας και της διαπολιτισμικής τους επίγνωσης.

Οι μέθοδοι συλλογής δεδομένων περιλάμβαναν ερωτηματολόγια πριν και μετά την παρέμβαση, παρατηρήσεις στην τάξη, ημιδομημένες συνεντεύξεις με μαθητές και εκπαιδευτικούς, καθώς και ανάλυση των μαθητικών παραγωγών. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η ψηφιακή αφήγηση αποτελεί ισχυρό εργαλείο για την ενίσχυση της κινητοποίησης, της δημιουργικότητας και της συναισθηματικής εμπλοκής των μαθητών.

Η μελέτη αναδεικνύει επίσης τη σημασία της απλοποίησης των κειμένων και της παροχής καθοδηγούμενων δραστηριοτήτων, ειδικά για μαθητές με χαμηλότερο επίπεδο γλωσσομάθειας. Οι συνεντεύξεις από εκπαιδευτικούς κατέδειξαν την αποτελεσματικότητα του συνδυασμού λογοτεχνίας και τεχνολογίας, παρόλο που επισημάνθηκαν τεχνικοί περιορισμοί και χρονικά εμπόδια.

Συμπερασματικά, η έρευνα υποστηρίζει την ενσωμάτωση της λογοτεχνίας, της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και των ψηφιακών εργαλείων στην τάξη των Γαλλικών ως μια ουσιαστική προσέγγιση που προάγει την προσωπική έκφραση, την ενσυναίσθηση και την κριτική σκέψη στη γλωσσική μάθηση.