Η παρούσα εργασία εξετάζει την αναπαράσταση των Πομάκων ως «Άλλων» στη σύγχρονη
ελληνική πεζογραφία, σε συνάρτηση με την ιστορική, κοινωνική και πολιτισμική τους ταυτότητα.
Οι Πομάκοι, μουσουλμανική πληθυσμιακή ομάδα που κατοικεί κυρίως στη Θράκη,
χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα γλωσσικά, θρησκευτικά και πολιτισμικά στοιχεία, τα οποία συχνά
αποσιωπώνται ή ομογενοποιούνται στον κυρίαρχο δημόσιο λόγο. Η εργασία διερευνά τον τρόπο
με τον οποίο αυτή η ετερότητα παρουσιάζεται, σιωπάται ή παραμορφώνεται σε λογοτεχνικά
κείμενα, κυρίως μέσα από την απουσία ή την υποδήλωση του Πομάκου Άλλου.
Το θεωρητικό πλαίσιο βασίζεται στις έννοιες της ετερότητας, της ταυτότητας και της
αναπαράστασης, με ιδιαίτερη έμφαση στις μετααποικιακές και πολιτισμικές θεωρίες. Μέσα από
την ανάλυση λογοτεχνικών έργων και ηθογραφικών αφηγήσεων αναδεικνύεται ο τρόπος με τον
οποίο η νεοελληνική λογοτεχνία συμβάλλει, άμεσα ή έμμεσα, στην κατασκευή της εθνικής
ταυτότητας αφήνοντας εκτός αφήγησης τους Πομάκους ως «άγνωστους Άλλους».
Τα βασικά ευρήματα καταδεικνύουν ότι οι Πομάκοι, αν και παρόντες στην κοινωνική
πραγματικότητα της Θράκης, απουσιάζουν από τη λογοτεχνική αναπαράσταση ή εμφανίζονται
υπό το πρίσμα γενικών κατηγοριών όπως «μουσουλμάνοι» ή «Τούρκοι». Αυτή η απουσία δεν
είναι ουδέτερη, αλλά σχετίζεται με πολιτικές και πολιτισμικές στρατηγικές ορατότητας και
αποκλεισμού. Τονίζεται η ανάγκη για νέες αφηγήσεις που να συμπεριλαμβάνουν πομακικές
φωνές, βιώματα και γλώσσες καθώς και η δυνατότητα της δημιουργικής γραφής, της λαογραφίας
και των τεχνών να λειτουργήσουν ως χώροι ανάδειξης μιας πιο σύνθετης και πολυπολιτισμικής
προσέγγισης της ελληνικής ταυτότητας.

This thesis explores the representation of the Pomaks as “Others” in contemporary Greek prose,
in connection with their historical, social, and cultural identity. The Pomaks, a Muslim population
primarily residing in Thrace, possess distinct linguistic, religious, and cultural traits that are often
silenced or homogenized within the dominant public discourse. The study investigates how this
otherness is depicted, omitted, or distorted in literary texts, focusing mainly on the absence or
implicit portrayal of the Pomak Other.
The theoretical framework is based on the concepts of alterity, identity, and representation, with
emphasis on postcolonial and cultural theory. Through the analysis of literary works and
ethnographic narratives, the thesis highlights how modern Greek literature contributes—directly
or indirectly—to the construction of national identity by excluding the Pomaks as “unknown
Others” from its central narratives.
are absent from literary representations or are generalized under broader categories such as
“Muslims” or “Turks.” This absence is not neutral; it reflects political and cultural strategies of
visibility and exclusion. The thesis underscores the need for new narratives that include Pomak
voices, experiences, and languages, and highlights the potential of creative writing, folklore, and
the arts as spaces for expressing a more complex and multicultural understanding of Greek identity.