Αγροτουρισμός | Κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία | Βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη
Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία - Διπλωματική
21
33
Περιλαμβάνει πίνακες
Η παρούσα διπλωματική εργασία εστιάζει στη σύνδεση του αγροτουρισμού με την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (Κ.Α.Ο.) στο πλαίσιο της ελληνικής πραγματικότητας. Ο αγροτουρισμός, ως ειδική μορφή τουρισμού υπαίθρου, συνδυάζει τη φιλοξενία, τη συμμετοχή σε αγροτικές δραστηριότητες και τη βιωματική επαφή με την τοπική κουλτούρα, ενώ συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών. Η Κ.Α.Ο., από την άλλη, αποτελεί μια εναλλακτική μορφή οικονομικής οργάνωσης που στηρίζεται στις αρχές της ισότητας, της αλληλεγγύης και της συλλογικής δράσης, και θεσμοθετήθηκε στην Ελλάδα μέσω των νόμων 4019/2011, 4430/2016 και 4513/2018.
Η εργασία έχει ως βασικό στόχο να εξετάσει τη συμβολή της σύνδεσης αυτών των δύο τομέων στη βιώσιμη ανάπτυξη, στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η μεθοδολογική προσέγγιση βασίστηκε στην ποιοτική έρευνα, με εργαλείο τις ημιδομημένες συνεντεύξεις, που διεξήχθησαν με εκπροσώπους αγροτουριστικών επιχειρήσεων στην Κρήτη. Μέσω αυτής, διερευνήθηκαν πρακτικές, προκλήσεις και προοπτικές ενσωμάτωσης των αρχών της Κ.Α.Ο. στον αγροτουρισμό.
Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν την ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ τοπικών παραγωγών, φορέων Κ.Α.Ο. και αγροτουριστικών επιχειρήσεων, καθώς και την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών που προάγουν την τοπική ανάπτυξη. Παρά τις προοπτικές, καταγράφηκαν προκλήσεις όπως η έλλειψη θεσμικής υποστήριξης, οι περιορισμένες χρηματοδοτήσεις και οι γραφειοκρατικές διαδικασίες. Εντούτοις, παραδείγματα από το εξωτερικό, όπως η συνεταιριστική πρωτοβουλία Valle dei Cavalieri στην Ιταλία, αποδεικνύουν ότι η συλλογική δράση μπορεί να αποτελέσει βασικό πυλώνα βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης.
Η εργασία καταλήγει με προτάσεις για τη βελτίωση της σύνδεσης αγροτουρισμού και Κ.Α.Ο., οι οποίες προκύπτουν από τον συνδυασμό της βιβλιογραφικής επισκόπησης και της ανάλυσης των συνεντεύξεων. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν τη θεσμοθέτηση ειδικών κινήτρων, την ενίσχυση της εκπαίδευσης των εμπλεκομένων φορέων και την προβολή αγροτουριστικών πρωτοβουλιών με έντονα στοιχεία κοινωνικής και περιβαλλοντικής αλληλεγγύης.
This dissertation focuses on the connection between agritourism and the Social and Solidarity Economy (SSE) within the context of contemporary Greece. Agritourism, as a specialized form of rural tourism, combines hospitality, participation in agricultural activities, and immersive engagement with local culture, contributing to the sustainable development of rural areas. SSE, on the other hand, represents an alternative economic framework based on the principles of equality, solidarity, and collective action, institutionalized in Greece through Laws 4019/2011, 4430/2016, and 4513/2018.
The primary aim of this study is to examine the contribution of integrating these two sectors to sustainable development, local economic enhancement, and the preservation of cultural heritage. The methodological approach is based on qualitative research, utilizing semi-structured interviews conducted with representatives of agritourism enterprises in Crete. This research explores practices, challenges, and opportunities for embedding SSE principles in agritourism.
The findings highlight the necessity of strengthening collaboration among local producers, SSE organizations, and agritourism enterprises, alongside adopting sustainable practices that promote local development. Despite the opportunities, challenges such as insufficient institutional support, limited funding, and bureaucratic barriers were identified. However, international examples, such as the cooperative initiative Valle dei Cavalieri in Italy, demonstrate that collective action can serve as a cornerstone for sustainable tourism development.
The dissertation concludes with recommendations to improve the integration of agritourism and SSE. These include introducing targeted incentives, enhancing training for stakeholders, and promoting agritourism initiatives with strong social and environmental solidarity elements. These recommendations are derived from a synthesis of literature review and interview analysis, aiming to foster a more inclusive and sustainable model for rural tourism development.