Diese Diplomarbeit untersucht die Schwierigkeiten bei der Vermittlung von Präpositionen im DaF-Unterricht und entwickelt Lösungsvorschläge anhand alternativer Übungen und Aufgaben. Das Hauptziel ist, die Effektivität der Grammatikvermittlung zu steigern und die Lernmotivation der Lernenden zu fördern. Ausgangspunkt der Diplomarbeit ist, dass die Didaktisierung der Präpositionen mittels der Methoden des Lehrwerks, mit dem die Lernenden unterrichtet werden, mit bestimmten Schwierigkeiten verbunden ist, was die Lernenden demotivieren kann und dass alternative, handlungsorientierte Übungen und Aufgaben diese Probleme überwinden können. Konkreter soll aufgezeigt werden, wie bestimmte Hilfsmittel, z.B. Visualisierungen und Symbole den Lernprozess erleichtern und zum besseren Verständnis sowie zum besseren Einprägungsvermögen führen können. Die Arbeit gliedert sich in den theoretischen und in den praktischen Teil: Im theoretischen Teil wird der Stellenwert der Grammatikvermittlung in den verschiedenen Methoden der Fremdsprachendidaktik dargestellt. Es wird auf die Wirksamkeit der Übungen der jeweiligen Methoden eingegangen und inwieweit bestimmte Übungstypologien basierend auf den Prinzipien der aktuellen Sprachdidaktik effektiv sind. Darüber hinaus erläutere ich die Bedeutung von verschiedenen Strategien und derer Anwendung im DaF- Unterricht, die zum effektiven Lernen beitragen können. Ich werde die bestehenden Probleme, die sich aus der Vermittlung der Präpositionen mit dem Lehrwerk ergeben, identifizieren. Diese Probleme werde ich durch die Analyse der Lehrmaterialien und deren Effektivität aufzeigen. Darüber hinaus werde ich Rückmeldungen der Lernenden zu den aktuellen Unterrichtsmethoden und Materialien zur Vermittlung der Präpositionen einholen. Danach werden alternative Übungen und Aufgaben entwickelt, die auf aktuellen sprachdidaktischen Erkenntnissen basieren. Im praktischen Teil der Arbeit wird eine empirische Studie durchgeführt, die auf die Wirksamkeit der neuen Übungen im Vergleich zu den im Lehrwerk bestehenden Übungen abzielt. Der Fokus liegt dabei auf der Lernerperspektive hinsichtlich der Lernmotivation und des Lernerfolgs.  

Die Ergebnisse zeigen, dass die Experimentalgruppe, die mit den alternativen Übungen arbeitet, etwa 12 Prozent besser abschnitt als die Kontrollgruppe. Lernende bewerteten die neuen Übungen überwiegend positiv und berichteten von einem besseren Verständnis und Gebrauch von Präpositionen. Die Kontrollgruppe äußerte den Wunsch nach mehr visuellen Materialien und nach einer größeren Vielfalt an Übungsformen. Abschließend wurde das Fazit gezogen, dass der Einsatz alternativer Übungen und Aufgaben einen positiven Einfluss auf den Lernerfolg und die Motivation der Lernenden hat. Diese Erkenntnisse tragen dazu bei, die Praxis der Grammatikvermittlung im DaF-Unterricht zu verbessern und die Lernenden zum effektiveren Lernen zu motivieren.

Η παρούσα διπλωματική  εργασία διερευνά τις δυσκολίες στη διδασκαλία των προθέσεων στο μάθημα των Γερμανικών ως ξένη γλώσσα και αναπτύσσει προτάσεις λύσεων μέσω εναλλακτικών ασκήσεων και δραστηριοτήτων. Ο κύριος στόχος είναι η αύξηση της αποτελεσματικότητας της διδασκαλίας της γραμματικής και η ενίσχυση του κινήτρου των μαθητών. Αφετηρία της εργασίας είναι, ότι  η διδασκαλία των προθέσεων με τις μεθόδους του διδακτικού εγχειριδίου που χρησιμοποιείται παρουσιάζει συγκεκριμένες δυσκολίες που μπορεί να αποθαρρύνουν τους μαθητές και ότι οι εναλλακτικές ασκήσεις και δραστηριότητες μπορούν να ξεπεράσουν αυτά τα προβλήματα. Συγκεκριμένα θα δείξω πως ορισμένες μέθοδοι, όπως οπτικοποιήσεις μπορούν να διευκολύνουν τη μαθησιακή διαδικασία και να οδηγήσουν σε καλύτερη κατανόηση καθώς και σε βελτιωμένη απομνημόνευση. Η εργασία χωρίζεται σε θεωρητικό και πρακτικό μέρος: Στο θεωρητικό μέρος παρουσιάζεται η σημασία της διδασκαλίας της γραμματικής στις διάφορες μεθόδους της διδακτικής των ξένων γλωσσών. Εξετάζεται η αποτελεσματικότητα των ασκήσεων κάθε μεθόδου και κατά πόσον μπορούν ορισμένοι τύποι ασκήσεων  είναι εξίσου αποτελεσματικοί αναφορικά με τις σύγχρονες μεθόδους της διδακτικής. Επιπλέον αναλύεται η σημασία διαφόρων στρατηγικών μάθησης και η εφαρμογή τους στη διδασκαλία των γερμανικών ως ξένη γλώσσα, οι οποίες μπορούν να συμβάλλουν στην αποτελεσματική μάθηση. Μέσω της ανάλυσης του εκπαιδευτικού υλικού και της αποτελεσματικότητας του θα αναγνωρίσω τα υπάρχοντα προβλήματα που προκύπτουν κατά την μετάδοση των προθέσεων. Επιπλέον θα συλλέξω ανατροφοδοτήσεις μαθητών σχετικά με το διδακτικό υλικό και τις μεθόδους μετάδοσης των προθέσεων.  Στο πρακτικό μέρος της εργασίας διεξάγεται μια εμπειρική μελέτη που αποσκοπεί στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των νέων ασκήσεων σε σύγκριση με τις ασκήσεις του διδακτικού εγχειριδίου. Εστιάζεται στις προοπτικές των μαθητών σχετικά με το κίνητρο μάθησης και την επιτυχία στη μάθηση. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πειραματική ομάδα που εργάστηκε με τις εναλλακτικές ασκήσεις, είχε περίπου 12% καλύτερη απόδοση από την ομάδα ελέγχου. Οι μαθητές αξιολόγησαν τις νέες ασκήσεις κυρίως θετικά και ανέφεραν καλύτερη κατανόηση ως προς τη χρήση των προθέσεων. Η ομάδα ελέγχου εξέφρασε την επιθυμία για περισσότερο οπτικό υλικό και μεγαλύτερη ποικιλία στην μορφή των ασκήσεων. Ως συμπέρασμα μπορεί να ειπωθεί ότι η χρήση εναλλακτικών ασκήσεων και δραστηριοτήτων έχει θετική επίδραση στην επιτυχία στη μάθηση και στο κίνητρο των μαθητών. Αυτές οι διαπιστώσεις συμβάλλουν στη βελτίωση της πρακτικής της διδασκαλίας των Γερμανικών ως ξένη γλώσσα και προσφέρουν στους μαθητές το κίνητρο για αποτελεσματικότερη μάθηση.