Σε αυτή την εργασία διερευνάται η ιστορία και η λειτουργία της Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας (σήμερα Ε.Κ.Ψ. Π. Σακελλαρόπουλος) στον νομό Φωκίδας τις δεκαετίες 1980 και 1990, μέσα από τις μνημονικές αφηγήσεις έξι προσώπων, τεσσάρων πρώην και δύο νυν συνεργατών/ριών της. Οι αφηγητές/ριες της παρούσας εργασίας μοιράστηκαν τις μνήμες τους εστιάζοντας σε εκείνες τις στιγμές που θεώρησαν καθοριστικές για την εταιρία και για τους/ις ίδιους/ες

Με τη βοήθεια των αφηγήσεων καθώς και πρωτογενούς και δευτερογενούς βιβλιογραφικού υλικού προσεγγίστηκε η δράση της εταιρίας που είχε ως βάση την Κινητή Μονάδα Ψυχιατρικής Περίθαλψης Υπαίθρου, στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και της κοινωνικής/κοινοτικής ψυχιατρικής σε μια περίοδο αλλαγών στη νομοθεσία της υγείας και παρέμβασης της Ε.Ο.Κ. στην ελληνική ψυχιατρική περίθαλψη. Με την πραγματοποίηση τακτικών ιατρείων σε χωριά του νομού η Κινητή Μονάδα εγκαταστάθηκε ως υπηρεσία ψυχικής υγείας, ενώ για την εφαρμογή του προγράμματος απαιτούνταν η συνεργασία της κοινότητας και των προσώπων κύρους του νομού. Αυτό επιτεύχθηκε με τη συστηματική και διαρκή αγωγή κοινότητας και χάρη στον επικεφαλής του προγράμματος τον ψυχίατρο και ψυχαναλυτή Παναγιώτη Σακελλαρόπουλο. Ο ιδρυτής της εταιρίας ήταν προοδευτικός, επικοινωνιακός και πολύ ικανός στο να διαλέγει συνεργάτες/ριες, ενώ ενέπνεε εμπιστοσύνη και σεβασμό στο περιβάλλον του.

Οι δραστηριότητες της Κινητής Μονάδας διαμόρφωσαν το αποτύπωμά της στην Άμφισσα. Η λογοθεραπεία για παιδιά και εφήβους συνέβαλε στη διάδοση του έργου της Κινητής Μονάδας και στην απομυθοποίηση και αποστιγματισμό των ψυχολόγων και των λοθεραπευτών/ριών. Εργαζόμενοι/ες συστηματικά στο 2ο δημοτικό σχολείο οι ειδικοί/ες επιστήμονες/ισσες καθιερώθηκαν στον εκπαιδευτικό χώρο. Η αποασυλοποίηση με τη δημιουργία οικοτροφείου για επαναπατρισμένα άτομα πρώτα από τα ψυχιατρεία και αργότερα από την αποικία ψυχοπαθών στη Λέρο εξοικείωσε τον πληθυσμό με τα άτομα με ψυχιατρική εμπειρία. Η εγκατάσταση εκείνων που απέκτησαν δεξιότητες σε προστατευμένα διαμερίσματα στην πόλη και η επαγγελματική τους απασχόληση ενθάρρυνε την επικοινωνία και την άμβλυνση των προκαταλήψεων, αν και οι τελευταίες δεν ήταν δύσκολο να ενεργοποιηθούν σε περιόδους κρίσης.

This paper explores the history and the operation of the Society of Social Psychiatry and Mental Health (today the Society of Social Psychiatry P. Sakellaropoulos) in the prefecture of Fokida in the 1980s and 1990s, through the memory narratives of six professionals and employees four former and two current. The narrators shared their memories focusing on those moments that they considered decisive for the Society and for themselves.

With the help of the narratives as well as primary and secondary literature, the activity of the Society which was based on the Mobile Unit of Rural Psychiatric Care was approached in the context of psychiatric reform and social/community psychiatry in a period of changes in health legislation and of intervention of the E.E.C. in Greek mental health care. By holding regular clinics in villages in the prefecture, the Mobile Unit was established as a mental health service. The implementation of the programme required the cooperation of the community and key persons in the prefecture. This was achieved through systematic and continuous community education and thanks to the head of the programme, the psychiatrist and psychoanalyst Panagiotis Sakellaropoulos. The founder of the Society was progressive, communicative and very skilled in selecting collaborators, while inspiring trust and respect in his environment.

The activities of the Mobile Unit have shaped its impact on Amfissa. Speech therapy for children and adolescents contributed to the dissemination of the work of the Mobile Unit and to the demystification and destigmatization of psychologists and speech therapists. Working systematically in the 2nd primary school, the special scientists established themselves in the educational field. The recolation of patiens first from psychiatric hospitals and later from the psychopath colony in Leros to a boarding home in the community (deinstitutionalization) familiarized the local population with people with psychiatric experience. The settlement of those who acquired skills in protected apartments in the city of Amfissa and their employment encouraged communication and the mitigation of prejudices, although the latter could easily resurface in times of crises.