Προφορικές μαρτυρίες και συγκρότηση της μνήμης: συγκρίνοντας αφηγήσεις για την τριπλή κατοχή (1941-1944) σε τρεις «μικρούς τόπους».

Oral testimonies and memory formation: comparing narratives about the triple Occupation (1941-1944) in three "small places". (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΘΕΟΔΩΡΑ ΓΚΡΟΖΟΥ
  3. Δημόσια Ιστορία (ΔΙΣ)
  4. 27 Ιουλίου 2024
  5. Ελληνικά
  6. 79
  7. Βασίλειος Δαλκαβούκης
  8. Βασίλειος Δαλκαβούκης | Δέσπω Κριτσωτάκη | Αντώνιος Αντωνίου
  9. προφορικές μαρτυρίες, τριπλή Κατοχή, μικροί τόποι, αντάρτες, αντίποινα, τραυματική μνήμη
  10. ΔΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
  11. 1
  12. 55
  13. 11
  14. Περιλαμβάνονται: χάρτης, εικόνες, φωτογραφίες

    • Περίληψη

      Στην παρούσα εργασία επιχειρείται  μια σύγκριση προφορικών μαρτυριών που αντλήθηκαν από τρεις «μικρούς τόπους», αντιπροσωπευτικούς της τριπλής Κατοχής που επιβλήθηκε  στην Ελλάδα με στόχο να διερευνηθεί πώς διαμορφώθηκε η ατομική και συλλογική μνήμη σχετικά με το κατοχικό βίωμα. Αρχικά δόθηκε το ιστορικό πλαίσιο της γερμανικής κατοχής στα Κερδύλια Σερρών, της ιταλικής στο Δομένικο Λάρισας και της βουλγαρικής στους Σιταγρούς Δράμας, προκειμένου να γίνουν αντιληπτές οι συνθήκες που διαμορφώθηκαν σε κάθε έναν από τους παραπάνω τόπους. Λαμβάνοντας υπόψη το θεωρητικό πλαίσιο συγκρότησης της μνήμης και ιστορικοποίησής της μέσω της  προφορικής αφήγησης, επιχειρήθηκε η ανάλυση των προφορικών αφηγήσεων με τα ερμηνευτικά εργαλεία της Προφορικής Ιστορίας. Εντοπίστηκαν οι θεματικές που ανέδειξαν οι αφηγητές, όπως η επιβίωση, τα αντίποινα,  ο φόβος, οι αντάρτες, το τραύμα και ερμηνεύτηκαν με βάση διάφορα ερμηνευτικά σχήματα, όπως η τοπικότητα μέσα στις ιστορικές συγκυρίες που δημιούργησε η τριπλή κατοχή, η πληθυσμιακή ομοιογένεια, η οικογένεια, το φύλο, η ιδεολογία και το πολιτισμικό και κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο διαμορφώθηκε η τραυματική μνήμη. Από τη σύγκριση των προφορικών μαρτυριών προκύπτει  ότι το φαινόμενο της Κατοχής στην Ελλάδα δεν μπορεί να θεωρείται ενιαίο, αλλά διαφοροποιείται σε κάθε τόπο, ανάλογα με τους παραπάνω παράγοντες, σε συνδυασμό με τις πολιτικές σκοπιμότητες των κατοχικών και πολιτικών δυνάμεων. Κυρίως όμως, αυτό που αναδεικνύει τις ιδιαιτερότητες του κατοχικού φαινομένου, παρά τις όποιες ομοιότητες υπάρχουν, είναι το διαφορετικό βίωμα των ανθρώπων που το βίωσαν και η τραυματική ατομική και συλλογική μνήμη που σχημάτισαν, μια μνήμη διαιρεμένη κάτω από την αλληλεπίδραση της ελληνικής αντίστασης στην κατοχή και του εμφυλίου πολέμου που ακολούθησε.


    • Abstract

      This paper attempts to compare oral testimonies drown from three “small places”, representative of the triple occupation imposed on Greece, in order to scrutinize how individual and collective memory was formed regarding the occupation experience. Initially, the historical context of the German occupation in Kerdylia of Serres, the Italian occupation in Domenico Larissa and the Bulgarian occupation in Sitagroi of Drama is given, in order to understand the conditions in each of the above places. Taking into account the theoretical framework of memory formation and its historicization through oral narration, the analysis of oral narratives with the interpretative tools of oral history was attempted. The themes highlighted by the narrators, such as survival, reprisals, fear, guerrillas, trauma, were identified and interpreted on the basis of various interpretative schemes, such as locality within the historical circumstances created by the triple occupation, population homogeneity, family, gender, ideology and the cultural and social context in which traumatic memory was formed. The comparison of oral testimonies shows that the phenomenon of the Occupation in Greece cannot be considered uniform, but varies in each place, depending on the above factors, in combination with the political expediencies of the occupying and political forces. Above all, however, what highlights specific features of the occupation phenomenon, despite any similarities, is the different experience of the people who experienced it and the traumatic individual and collective memory they formed, a memory divided under the interaction of the Greek resistance to the occupation and the civil war that followed.

  16. Hellenic Open University
  17. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές