Η επανένταξη των αποφυλακισμένων κρατουμένων στην κοινωνία είναι μία σύνθετη και πολύπλευρη διαδικασία χωρίς εύκολες λύσεις. Τα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι κρατούμενοι όταν αποφυλακίζονται είναι πολλά και συχνά δεν έχουν τα εφόδια να ανταποκριθούν.  Αντίστοιχα τα οφέλη που έχει να κομίσει μια κοινωνία από την επιτυχή ένταξη τους είναι πολλαπλά, κοινωνικά και οικονομικά.  Οπότε η πολιτεία οφείλει να μεριμνήσει για την ομαλή επάνοδο και προσαρμογή των αποφυλακισμένων στο κοινωνικό, επαγγελματικό και οικογενειακό τους περιβάλλον.

Στην παρούσα διπλωματική εργασία μελετάται  κατά πόσο η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία με τις αρχές που τη διέπουν μπορεί να συμβάλει στην κοινωνική επανένταξη των αποφυλακισμένων, μέσω της συμμετοχής των αποφυλακισμένων σε φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, όπως σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο της παρούσας έρευνας μελετήθηκαν οι φορείς επανένταξης της χώρας και κυρίως η «Επάνοδος» που είναι ο μοναδικός επίσημος φορέας μετασωφρονιστικής μέριμνας αποφυλακισμένων και διεξήχθη συνέντευξη με στέλεχος τους.  Επίσης διενεργήθηκε έρευνα στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Θεσσαλονίκης με εθελοντική συμμετοχή είκοσι κρατουμένων οι οποίοι μίλησαν για τα προβλήματα που τους απασχολούν ως προς την επανένταξή τους στην κοινωνία μετά την αποφυλάκισή τους και απάντησαν στο αν θα τους ενδιέφερε η συμμετοχή τους σε μια επιχείρηση της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, καθώς όπως ανέφεραν το σημαντικότερο πρόβλημα μετά την αποφυλάκισή τους είναι η εύρεση εργασίας.  

Με βάση την ανάλυση των δεδομένων η έρευνα κατέληξε ότι η πολιτεία πρέπει να παρέχει στους κρατούμενους στοχευμένες και πιστοποιημένες εκπαιδευτικές δράσεις και καταρτίσεις το διάστημα που είναι έγκλειστοι σε Σωφρονιστικά Καταστήματα, παρέχοντας τους κίνητρα για συμμετοχή. Οι φορείς επανένταξης πρέπει να ενισχυθούν για να μπορέσουν να προσφέρουν στους αποφυλακισμένους τη βοήθεια και την καθοδήγηση που χρειάζονται. Η συμμετοχή των αποφυλακισμένων σε φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας όπως σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, μπορεί να συμβάλει στην επαγγελματική τους αποκατάσταση και κατ΄ ακολουθία στην ομαλή κοινωνική τους επανένταξη. Η κοινωνία μπορεί να βοηθήσει εφαρμόζοντας τις αρχές της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας  για  ισότητα, αλληλεγγύη, συμπερίληψη και σεβασμό προς τους αποφυλακισμένους.

The reintegration of released prisoners into society is a complex and multifaceted process with no easy solutions. The problems that prisoners face when they are released are various   and often they don’t have the competence skills to respond to them.  The society has multiple benefits from their successful integration, both social and economical.  The state must therefore ensure the smooth return and adaptation of released prisoners to their social, professional and family environment.

In this thesis it is studied whether the Social and Solidarity Economy with the principles that govern it can contribute to the social reintegration of released prisoners, through the participation of released prisoners in Social and Solidarity Economy institutions, such as Social Cooperative Enterprises. In this research, the country's reintegration agencies were studied, especially "Epanodos", which is the only official post-prison care agency for released prisoners, and an interview was conducted with one of their executives.  A survey was also conducted in the Thessaloniki Correctional Institution with the voluntary participation of twenty prisoners, who spoke about the problems they face in terms of their reintegration into society after their release and answered whether they would be interested in participating in a Social and Solidarity Economy Enterprise, as they said that the most important problem after their release is finding a job.

Based on the analysis of the data, the research concluded that the state should provide prisoners with targeted and certified educational activities and training during their time in Correctional Institutions, providing them with incentives for participation. Reintegration agencies should be strengthened to enable them to provide released prisoners with the help and guidance they need. The participation of released prisoners in Social and Solidarity Economy organizations such as Social Cooperative Enterprises can contribute to their professional rehabilitation and consequently to their smooth social reintegration. Society can help by applying the principles of the Social and Solidarity Economy of equality, solidarity, inclusion and respect for those released from prison.