"Η γυναίκα κούκλα" και άλλες όψεις μοντέρνας θηλυκότητας μέσα από δημοφιλή περιοδικά της δεκαετίας του ’20: η περίπτωση του περιοδικού Θεατής (1925)

“The female doll” and other aspects of modern femininity through popular magazines of the 1920s: the case of “Theatis” magazine (1925) (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Παπακωνσταντίνου, Αναστασία
  3. Δημόσια Ιστορία (ΔΙΣ)
  4. 131
  5. Κουτσοπανάγου, Παναγιούλα
  6. Περιοδικά ποικίλης ύλης | Νέα γυναίκα | Eλεύθερος χρόνος | Καλλωπισμός | Μόδα
  7. 2
    • Η παρούσα εργασία ασχολείται με τη γυναίκα στην Ελλάδα της δεκαετίας του είκοσι, όπως αποτυπώνεται στα κείμενα και στις εικόνες δημοφιλών περιοδικών της εποχής. Εργαλείο έρευνας είναι τα ελληνικά περιοδικά ποικίλης ύλης, ένα ιδιότυπο εκδοτικό φαινόμενο που είχε έντονη παρουσία στην ελληνική κοινωνία την επαύριον της ήττας στη μικρασιατική εκστρατεία. Τα περιοδικά ήταν προϊόντα του πολιτισμικού μετασχηματισμού και των κοσμογονικών αλλαγών που παρατηρήθηκαν στον δυτικό κόσμο μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, της τεχνολογικής ανάπτυξης, της αστικοποίησης, αλλά και των ιδιαίτερων συνθηκών της ελληνικής κοινωνίας που προσπαθούσε να ορθοποδήσει και να ονειρευτεί ένα καλύτερο μέλλον. Η προσοχή τους στράφηκε στο γυναικείο αναγνωστικό κοινό και στο ενδιαφέρον της κοινωνίας για τη «νέα γυναίκα». Το ιδανικό της «γυναίκας κούκλας» που παρουσίαζαν άρχισε σταδιακά να ανασημασιοδοτείται, γιατί η νέα γυναικεία εμφάνιση και δράση ταυτίστηκε με την έννοια του μοντέρνου, γενικεύτηκε και συνδέθηκε με τη μαζική κουλτούρα. Μέσα από τα λαϊκά περιοδικά μπορεί να ιχνηλατηθεί η γυναικεία χειραφέτηση η οποία ταυτίστηκε με τη φροντίδα για την ομορφιά και την υγεία, με τη δημόσια έκθεση του σώματος, την αγορίστικη συμπεριφορά, τη διασκέδαση, την ενασχόληση με τον αθλητισμό, τη φυσιολατρία, τα ταξίδια. Μέσα από τα περιοδικά η αστική κουλτούρα, η μόδα και η διασκέδαση διαδόθηκαν σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και σε μια εποχή δύσκολης καθημερινότητας καλλιεργήθηκε η συλλογική φαντασίωση για φυγή, αλλαγή στην εμφάνιση και στη νοοτροπία και νέες εμπειρίες. Παράλληλα τα περιοδικά κατέγραφαν τις αντιστάσεις της ανδροκρατούμενης πατριαρχικής κοινωνίας στην αντισυμβατική συμπεριφορά της αρρενωποιημένης γυναίκας και εξέφραζαν νοσταλγία για τις αξίες του παρελθόντος, αφού η ιδεολογία της ελληνικότητας που αναπλήρωνε στα χρόνια του μεσοπολέμου το κενό μετά τη συντριβή της Μεγάλης Ιδέας ήταν κατά της ξενολατρίας και υπέρ της ελληνοπρεπούς λιτότητας.
  8. Hellenic Open University
  9. Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 3.0 Ελλάδα