The present study seeks to delve into the pedagogical approaches and educational practices that modern teachers of Primary schools in Greece deploy in order to teach Greek as a second language (L2) to refugee and migrant students in formal educational settings. The great influx of asylum seekers entering Greek society or alternatively the emerging ‘refugee crisis’ as it is frequently called, has affected decisively the structure of Greece’s schools and classrooms. The necessity to teach this highly diverse student population has been on the spotlight the last years while modern teachers called to respond to the cognitive, linguistic and psychological needs of their students and integrate them into the existing educational system. In that, the present dissertation places the emphasis on certain points of L2 learning and teaching: initially, the importance of intercultural education and the embracement of its principles; secondly, the significance of utilizing students’ native languages (L1) along with cultivating diglossia, thirdly, the incorporation of multimodals and multiliteracies pedagogy in the learning process along with non-verbal forms of communication; finally, the utilization of several educational methods, strategies and principles for teaching Greek as an L2. For this purpose, the research was conducted in the form of semi-structured interviews consisting of broad and open-ended questions. Ten (10) primary school teachers with working experience in teaching in formal educational settings in Greece were the participants of the present study. The data were initially collected and recorded by the researcher using the Skype platform and later transcribed for the purposes of thematic analysis. Based on the participants’ perceptions and opinions, the results indicated that the majority of the teachers seemed to hold positive views upon utilization of students’ L1 during the learning process, while they were aware of intercultural principles. Nevertheless, their complete embracement was not noticed. Teachers’ suggestions lied upon the necessity of the Greek educational system to incorporate intercultural approaches and cultivate diglossia through designed, organized and collective actions by the whole school community and not solely and randomly from some teachers. Finally, teachers showed certain preferences on conceiving multimodality, technological means along with non-verbal forms of communication as essential for tackling the language barrier and achieving communication. The findings of the present study shed light on teachers’ attempt to transit from a conventional-traditional pedagogy to a participatory and interactive one.

Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να εμβαθύνει στις παιδαγωγικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικές πρακτικές που χρησιμοποιούν οι δάσκαλοι των δημοτικών σχολείων στην Ελλάδα για να διδάξουν τα Ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα (Γ2) σε πρόσφυγες και μετανάστες μαθητές στα περιβάλλοντα της τυπικής εκπαίδευσης. Η σημαντική εισροή των αιτούντων ασύλου στην Ελληνική κοινωνία ή διαφορετικά η αναδυόμενη «προσφυγική κρίση» όπως συχνά ονομάζεται έχει επηρεάσει αποφασιστικά την δομή των ελληνικών σχολείων και δη τάξεων. Η ανάγκη να διδάξουν αυτόν τον ποικιλόμορφο μαθητικό πληθυσμό έχει έρθει στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια, ενώ οι σημερινοί δάσκαλοι καλούνται να ανταποκριθούν στις γνωστικές, γλωσσικές και ψυχολογικές ανάγκες των μαθητών αυτών και να τους ενσωματώσουν στο υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα. Σε αυτό το πλαίσιο, η παρούσα μελέτη δίνει έμφαση σε συγκεκριμένα σημεία της εκμάθησης και διδασκαλίας μιας γλώσσας ως δεύτερη: Πρωταρχικά, η σημασία της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και της υιοθέτησης αρχών της, δεύτερον, η σημασία της χρησιμοποίησης των μητρικών γλωσσών των μαθητών (Γ1) σε συνδυασμό με την καλλιέργεια της διγλωσσίας. Τρίτον, η ενσωμάτωση των πολυγραμματισμών και των πολυμέσων στη μαθησιακή διαδικασία σε συνδυασμό με τις μη-λεκτικές μορφές επικοινωνίας. Τέλος, η χρησιμοποίηση πολλαπλών εκπαιδευτικών μεθόδων, στρατηγικών και αρχών για τη διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης. Για αυτό τον σκοπό η έρευνα που διεξήχθη, ήταν σε μορφή ημιδομημένων συνεντεύξεων αποτελούμενη από ευρείες και ανοιχτού τύπου ερωτήσεις. Δέκα δάσκαλοι δημοτικής εκπαίδευσης με εργασιακή εμπειρία στην διδασκαλία σε περιβάλλοντα τυπικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα ήταν οι συμμετέχοντες της παρούσας εργασίας. Τα δεδομένα αρχικά συλλέχθηκαν και ηχογραφήθηκαν από την ερευνήτρια μέσω της πλατφόρμας Skype και στη συνέχεια απομαγνητοφωνήθηκαν για τους σκοπούς της θεματικής ανάλυσης. Με βάση τις αντιλήψεις και τις απόψεις των συμμετεχόντων, τα αποτελέσματα ανέδειξαν ότι οι δάσκαλοι φάνηκαν να αντιμετωπίζουν θετικά την χρησιμοποίηση της Γ1 των μαθητών κατά τη διάρκεια της μαθησιακής διαδικασίας, καθώς επίσης ότι γνώριζαν τις αρχές της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Εντούτοις, η ολοκληρωτική υιοθέτησή τους δεν παρατηρήθηκε. Οι προτάσεις των δασκάλων σχετίζονται με την ανάγκη του εκπαιδευτικού συστήματος της Ελλάδας να ενσωματώσει τις διαπολιτισμικές προσεγγίσεις και να καλλιεργήσει την διγλωσσία με οργανωμένες, σχεδιασμένες και συλλογικές δράσεις από το σύνολο της σχολικής κοινότητας και όχι μεμονωμένα και αυθόρμητα από μερικούς δασκάλους. Τέλος, οι δάσκαλοι έβαλαν σε προτεραιότητα την ενσωμάτωση της πολυτροπικότητας, των τεχνολογικών μέσων σε συνδυασμό με μη-λεκτικές μορφές επικοινωνίας ως απαραίτητα μέσα για να ξεπεράσουν τα εμπόδια στην γλώσσα και να επιτύχουν την επικοινωνία. Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης ανέδειξαν την προσπάθεια των δασκάλων να μεταβούν από μια συμβατική-παραδοσιακή παιδαγωγική σε μία συμμετοχική και διαδραστική.