Το παρελθόν ως τηλεοπτικό θέαμα:Μελέτη περίπτωσης του ιστορικού ντοκιμαντέρ 1821 του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ

The past as television spectacle:A case study of the historical documentary 1821 of the TV station SKAI (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΝΟΥΣΑ
  3. Δημόσια Ιστορία (ΔΙΣ)
  4. 25 Φεβρουαρίου 2024
  5. Ελληνικά
  6. 101
  7. Σταύρος Παναγιωτίδης
  8. Βαφέας, Νικόλαος, Καραμανωλάκης, Ευάγγελος
  9. ιστορικό ντοκιμαντέρ 1821,ΣΚΑΪ, τηλεοπτικό θέαμα
  10. Ιστορία και ΜΜΕ -ΔΙΣ54
  11. 44
  12. 25
    • Τα ερωτήματα και οι επιδιώξεις του παρόντος διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προσέγγιση και στην ερμηνεία του παρελθόντος. Αυτό το στοιχείο μπορεί να επιβεβαιωθεί, λαμβάνοντας υπόψη τις αναπαραστάσεις του παρελθόντος στο δημόσιο χώρο και τη μελέτη πορισμάτων της ιστορικής έρευνας σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Έτσι, με το πέρασμα από τον 19ο στον 20ο αιώνα ο εθνοκεντρικός λόγος της ιστορικής γραφής, που εξυπηρετούσε τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα του εθνικού κράτους, έδωσε τη θέση του στον πλουραλισμό και στην παραγωγή Δημόσιας Ιστορίας. Στο πλαίσιο αυτό, υιοθετούνται νέοι τρόποι προσέγγισης και νοηματοδότησης του παρελθόντος μέσα από την αξιοποίηση ηλεκτρονικών μέσων, όπως είναι η τηλεόραση και ο κινηματογράφος.

      Στην  παρούσα εργασία επιχειρείται να αναδειχθεί ο τρόπος προσέγγισης του ιστορικού παρελθόντος μέσω του ντοκιμαντέρ 1821 του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ. Σκοπός της εργασίας αποτελεί η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του ντοκιμαντέρ αναφορικά με το τηλεοπτικό θέαμα που παράγει αλλά και με την ιστορική αφήγηση που υιοθετεί. Ανιχνεύονται οι προσλήψεις της ιστορίας στο πλαίσιο του «εθνικού αφηγήματος» και της σύγχρονης επιστημονικής ιστοριογραφίας όπως αποτυπώνονται στο ντοκιμαντέρ και επισημαίνονται οι νέοι τρόποι «ελκυστικής» παρουσίασης του παρελθόντος που υιοθετούνται και προσφέρουν στο κοινό  ένα τηλεοπτικό θέαμα αλλά κι έναν αντίλογο απέναντι, κυρίως, στους μύθους για την Ελληνική Επανάσταση. Εξετάζεται το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο της συγκυρίας παραγωγής του ντοκιμαντέρ σε συνδυασμό με τη φυσιογνωμία του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ, που το πρόβαλλε. Διερευνώνται, επίσης, οι σφοδρές αντιδράσεις εκ μέρους κοινωνικοπολιτικών συλλογικοτήτων και υποκειμένων, εξαιτίας της μη προβολής συγκεκριμένων στιγμών και πτυχών της Ελληνικής Επανάστασης, της προβολής αρνητικών στοιχείων της φυσιογνωμίας των Ελλήνων αλλά και της κατάρριψης των μύθων που συνθέτουν το εθνικό ιδεώδες  και κυριαρχούν στην επίσημη και δημόσια μνήμη. Όλα τα  παραπάνω θέματα της εργασίας στηρίζονται στην ανάλυση των οκτώ επεισοδίων του ντοκιμαντέρ καθώς και σε βιβλιογραφικές και διαδικτυακές αναφορές.

    • The questions and objectives of the present a significant role in approaching and interpreting the  past. This element can be confirmed by taking into account representations of the past in the public space and studying the findings of historical research in different time periods. Thus, with the transition from the 19th to the 20th century, the ethnocentric discourse of historical writing, which had served the aspirations and interests of the nation-state, gave way to pluralism and the production of Public History. In this context, new ways of approaching and giving meaning to the past are adopted through the use of electronic media, such as television and cinema.

      In this study, an attempt is made to highlight the way of approaching the historical past through the documentary 1821 produced by the SKAI TV channel. The purpose of the study is to identify the particular characteristics of the documentary, namely in terms of both the television viewing it creates and the historical narration it adopts. The paper examines the perceptions of history within the framework of the "national narrative" as well as contemporary scientific historiography as reflected in the documentary. It also identifies new ways of presenting the past that may be "attractive" to the audience and provide a counter-narrative, especially against the myths surrounding the Greek Revolution. The socio-political context of the documentary's production is explored in combination with the profile of the SKAI TV channel that aired it. The study also investigates strong reactions from socio-political collectives and individuals regarding the non-display of specific moments and aspects of the Greek Revolution, the portrayal of negative elements of the Greek identity, and the dismantling of myths that constitute the national ideal dominating official and public memory. All the aforementioned topics in the study are supported by the analysis of the eight episodes of the documentary as well as references from bibliographic and online sources.


  13. Hellenic Open University
  14. Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 Διεθνές