Η παρούσα εργασία έχει ως αντικείμενό της τις παιδικές εκπομπές της δημόσιας ελληνικής τηλεόρασης, που βγήκαν στον αέρα στη διάρκεια της δεκαετία του 80. Ειδικότερα, η εργασία μέσω της παρουσίασης των εκπομπών αυτών και της ανάλυσης του περιεχομένου τους, επιδιώκει να εντοπίσει, να αναδείξει και να σχολιάσει τα μαθησιακά αποτελέσματα, που πρόσφεραν οι εν λόγω εκπομπές, τόσο σε επίπεδο δεξιοτήτων, όσο και σε επίπεδο γνώσεων και στάσεων, στα παιδιά που τις παρακολουθούσαν από το σπίτι ή συμμετείχαν σε αυτές. Στοχεύει, δηλαδή να αναδείξει το υλικό και τους μηχανισμούς, μέσω των οποίων οι παιδικές εκπομπές της δεκαετίας του ’80, προωθούσαν πρότυπα, συμβολισμούς, κοινωνικές και πολιτικές αναπαραστάσεις, στο πλαίσιο των οποίων το παιδί γίνονταν αντιληπτό ως ένας πολίτης ενεργός, υπεύθυνος και δυναμικός, ικανός να πρωταγωνιστήσει στην κοινωνία μέσα στην οποία ζούσε.  

Η εργασία περιλαμβάνει δύο μέρη. Στο πρώτο, το καθαρά θεωρητικό, παρουσιάζονται το πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό προφίλ της δεκαετίας του 80’ και παρατίθεται μια σύντομη αναφορά στις εξελίξεις που σημειώθηκαν στον χώρο της δημόσιας ελληνικής τηλεόρασης την συγκεκριμένη περίοδο.

Αντίστοιχα, στο δεύτερο μέρος της εργασίας, παρουσιάζονται συγκεντρωτικά οι παιδικές εκπομπές του 80’ και κάποιες από αυτές αναλύονται ως προς το περιεχόμενό τους προκειμένου να αναζητηθούν τα μαθησιακά αποτελέσματα, που πρόσφεραν στα παιδιά. Οι εκπομπές, που θα αναλυθούν εδώ, είναι συνολικά δεκαέξι και τα κριτήρια βάσει των οποίων τις επιλέξαμε έχουν να κάνουν κυρίως με τους συντελεστές, αλλά και το concept τους. Ειδικότερα, επικεντρώσαμε το ενδιαφέρον μας στις συγκεκριμένες εκπομπές, καθώς μεταξύ των συντελεστών τους συγκαταλέγονταν κάποιοι ιδιαίτερα γνωστοί και καταξιωμένοι άνθρωποι της επιστήμης, της μουσικής και της λογοτεχνίας, όπως ο Διονύσης Σιμόπουλος, ο Σταμάτης Σπανουδάκης, ο Γιώργος Κατσαρός, ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ο Γιάννης Ζουγανέλης, η Ευγενία Φακίνου, η Άλκη Ζέη, η Ελένη Σαραντίνη, ο Στρατής Μυριβήλης και ο Ευγένιος Τριβιζάς.

Η συγκεντρωτική παρουσίαση των προγραμμάτων κατέδειξε, πως στην συγκεκριμένη περίοδο συναντάμε πλήθος  ελληνικών κυρίως παιδικών προγραμμάτων, τα περισσότερα παραγωγής της ίδια της δημόσιας ελληνικής τηλεόρασης, φαινόμενο που δεν παρατηρείται ούτε στην προγενέστερη εποχή, αλλά ούτε και στην μεταγενέστερη εποχή της ιδιωτικής τηλεόρασης, όπου σχεδόν όλα τα παιδικά προγράμματα είναι ξένα.

Η ανάλυση του περιεχομένου, από την άλλη, συγκεκριμένων παιδικών εκπομπών της εποχής, ήρθε να επιβεβαιώσει πως αυτές παρείχαν πλήθος μαθησιακών αποτελεσμάτων στα παιδιά, καθώς τα μυούσαν σε ιδιαίτερα χρήσιμες γνώσεις( για τον κόσμο, την Ελλάδα, τις επιστήμες, την ιστορία, την τέχνη κ.ά.), τους καλλιεργούσαν σημαντικές για την ζωή τους δεξιότητες (συνεργασία, συμμετοχή, δράση, επικοινωνία, κοινωνικοποίηση, κριτική σκέψη κ.ά.) και τα «εκπαίδευαν» σε συγκεκριμένες συμπεριφορές και στάσεις ζωής (εξωστρέφεια, ευγενής άμιλλα, προσφορά, συμμετοχή, απόρριψη της απάθειας, υπευθυνότητα, ωριμότητα, κ.ά.).

Πρόσφεραν, δηλαδή, οι εκπομπές αυτές στα παιδιά το υλικό εκείνο, που θα τους βοηθούσε να εξελιχθούν σύντομα σε πολίτες, ικανούς να αλλάξουν τα κακώς κείμενα της κοινωνίας, κάτι που άλλωστε ήταν και το ζητούμενο της δεδομένης ιστορικής στιγμής.

This study delves into the children’s programs broadcasted by the Hellenic Broadcasting Corporation (ERT) during the 1980s. Specifically, by presenting and analyzing these shows, the paper aims to identify, highlight, and evaluate the learning outcomes in skills, knowledge, and attitudes for children who watched or participated in them. The focus is on uncovering the materials and mechanisms through which the children’s shows of the 1980s promoted role models, symbolisms, social and political depictions, portraying the child as an active, responsible citizen capable of playing a leading role in society.

The paper comprises two parts. The first theoretical segment outlines the political, social, and economic profile of the 1980s, providing a brief overview of developments in Greek public television (ERT) during this period. The second part categorizes the children’s shows of the 1980s by the year of broadcasting and TV channel. Sixteen shows, selected based on the involvement of well-known figures in science, music, and literature, (such as Dionysis Simopoulos, Stamatis Spanoudakis, Giorgos Katsaros, Giannis Markopoulos, Giannis Zouganelis, Eugenia Fakinou, Alkis Zei, Eleni Sarantini, Stratis Myrivilis and Eugenios Trivizas), are further analyzed for theircontent and the learning outcomes they offered to children.

The overall analysis reveals a notable occurrence of Greek-produced children’s TV shows during this specific period, a phenomenon absent in both earlier era and later era of private television dominance that are dominated with foreign-origin programs. Additionally, the content analysis indicates that these programs not only imparted valuable knowledge about the world, Greece, science, history, and art, but also instilled crucial life skills (e.g., cooperation, participation, action, communication, socialization, critical thinking) and fostered specific attitudes and behaviors (e.g., extroversion, fair play, contribution, rejection of indifference, responsibility, maturity).

In essence, these broadcasts played a pivotal role in equipping children with the tools to evolve into citizens capable of addressing the negative aspects of society, aligning with the aspirations of the historical time.