Τα τελευταία έτη, η έννοια της απονάπτυξης έχει επικρατήσει στον κοινωνικό διάλογο, αποτελώντας μία σημαντική προοπτική για τον κοινωνικό μετασχηματισμό. Οι σύγχρονες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, οι κοινωνικές ανισότητες και η περιβαλλοντική καταπόνηση, έχουν αυξήσει την ανάγκη για μια νέα προσέγγιση στην ανάπτυξη και την οργάνωση της κοινωνίας μας. Η εφαρμογή της αποανάπτυξης από τη θεωρία στην πράξη, μέσω εναλλακτικών μορφών κοινωνικής οργάνωσης, δύναται να συνδράμει στην επίτευξη του ζητούμενου κοινωνικού μετασχηματισμού. Οι οικοκοινότητες, μέσω των πρακτικών αλληλεγγύης, συνεργασίας, αυτονομίας και αειφορίας που τις χαρακτηρίζουν, θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως μία πλατφόρμα για την πρακτική εφαρμογή των αρχών της αποανάπτυξης, η οποία δύναται να αποτελέσει παράδειγμα και να συμβάλει στην διαμόρφωση μιας πιο ισορροπημένης και ανθεκτικής κοινωνίας.

Παρόλα αυτά, οι οικοκοινότητες μπορούν να έρθουν αντιμέτωπες με διάφορες προκλήσεις στην προσπάθειά τους να επιτύχουν μια πιο αρμονική και οικολογικά ισορροπημένη ζωή, οι οποίες μπορούν να αφορούν χωρικά ζητήματα, οικονομικές δυσκολίες, και ρυθμιστικά εμπόδια τα οποία δεν αποκλείεται να οδηγήσουν ακόμα και στον τερματισμό της λειτουργίας τους.

Θεωρητικό θεμέλιο της παρούσας εργασίας, αποτελεί η αποανάπτυξη και οι εκφάνσεις που αυτή δύναται να λάβει σε πρακτικό επίπεδο. Με αυτό τον άξονα, αφού πραγματοποιηθεί η ανάλυση των αρχών τη αποανάπτυξης, θα επιχειρηθεί η σύνδεσή της με το κίνημα των οικοκοινοτήτων. Θα αναλυθεί η έννοια του οικοκοινοτισμού, η σύνδεσή του με τα παγκόσμια κινήματα αντικουλτούρας και θα παρουσιασθούν οι πρακτικές που εφαρμόζουν οι οικοκοινότητες, ο τρόπος οργάνωσής τους αλλά και οι προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσουν. Το Σπιθάρι, μία οικοκοινότητα που δραστηριοποιήθηκε για περίπου 5 έτη στον Μαραθώνα της Αττικής, θα εξεταστεί ως μελέτη περίπτωσης της συγκεκριμένης εργασίας. Μέσα από ημι-δομημένες συνεντεύξεις με πρώην μέλη της συγκεκριμένης οικοκοινότητας, επιχειρείται η σύνδεση του εγχειρήματος με τις θεωρητικές καταβολές της αποανάπτυξης, η ανάδειξη των προκλήσεων που δύναται να αντιμετωπίσει ένα τέτοιου είδους εγχείρημα, ειδικά στο ελλαδικό χώρο, αλλά και οι τρόποι με τους όποιους το εγχείρημα συνέβαλλε και συνεχίζει να συμβάλει στη διάδοση του μηνύματος για τον κοινωνικό μετασχηματισμό, παρά τη διακοπή των δράσεών του.

In recent years, the concept of degrowth has prevailed in social discourse, offering a significant perspective for social transformation. Modern challenges such as climate change, social inequalities, and environmental degradation have increased the need for a new approach to development and organizing our society. The implementation of degrowth theory into practice through alternative forms of social organization, such as eco-communities, can contribute to the desired social transformation. Through solidarity, sustainable practices, and collaboration, ecovillages can serve as a platform for the practical application of degrowth principles, setting an example and contributing to the formation of a more balanced and resilient society.

However, in their pursuit of a more harmonious and ecologically balanced way of life, eco-communities can face various challenges, which can involve spatial issues, economic difficulties, and regulatory barriers that may even lead to the termination of their operations.

In the context of this study, the theoretical underpinnings of degrowth and its practical manifestations will be explored. The link between degrowth and the ecovillage movement will be examined, taking into account the concept of intentional communities and their association with global counterculture movements. The practices implemented by eco-communities, their organizational approaches, and the potential challenges they encounter, will be presented and  specifically, there will be a be conduct a case study on "Spithari", an eco-community that operated for approximately five years in Marathon, Attica. Through semi-structured interviews with former members of this particular ecovillage, our goal is to establish a connection between the project and the theoretical foundations of degrowth, shed light on the challenges faced by such initiatives, particularly within the Greek context, and explore how the project contributed and continues to contribute to the dissemination of the message of social transformation, despite its discontinuation.