Αντικείμενο της παρούσας εργασίας συνιστά η ανάδειξη του ρευστού ρατσισμού μέσα από την κατασκευή των τηλεοπτικών χαρακτήρων (τρόπος ομιλίας, συνήθειες, χαρακτήρες, ονόματα ηρώων, ενδυμασία) στα τηλεοπτικά κείμενα. Ειδικότερα, επιχειρώ να ανιχνεύσω τις ιδεολογίες που απηχούν στα κείμενα αυτά (ρατσιστικές/αντιρατσιστικές), μέσα από την ανάλυση συγκεκριμένων αποσπασμάτων ενός τηλεοπτικού κειμένου. Στη συνέχεια, επιδιώκω να αξιοποιήσω τα αναλυμένα αποσπάσματα για τη δημιουργία συγκεκριμένων διδακτικών προτάσεων, με σκοπό την ανάπτυξη του κριτικού γραμματισμού σε μαθητές/τριες της Γ’ Γυμνασίου. Αρχικά, επέλεξα να αναλύσω αποσπάσματα από την κωμική σειρά «Συμπέθεροι από τα Τίρανα», στην οποία είναι εμφανής η αναπαραγωγή στερεοτύπων για τους χαρακτήρες των μειονοτικών ομάδων (μεταναστών/τριών Αλβανών/ίδων & διαλεκτόφωνων Ελλήνων/ίδων). Για την ανάλυση χρησιμοποίησα ένα από τα μεθοδολογικά εργαλεία της κριτικής ανάλυσης λόγου, το μοντέλο της Στάμου (2012), αλλά και εργαλεία της Γενικής Θεωρίας για το Γλωσσικό Χιούμορ του Attardo (2001), καθώς η σειρά είναι κωμική. Αξιοποίησα τους τέσσερις άξονες που προτείνει η Στάμου (γλωσσολογικός, κοινωνιογλωσσολογικός, σημειωτικός, ιδεολογικός) και από την ανάλυση αναδείχθηκαν ο τρόπος αναπαράστασης των τηλεοπτικών χαρακτήρων και οι ιδεολογίες που αναπαράγονται, οι οποίες προωθούν τη διάκριση Εμείς και Άλλοι. Με τα εργαλεία του Attardo εντόπισα βασικές παραμέτρους στις οποίες στηρίζεται το χιούμορ στα αποσπάσματα και έδειξα πώς οι χιουμοριστικές αντιθέσεις φυσικοποιούν αυτή τη διάκριση. Παρ’ όλα αυτά, μέσα από την ανάλυση των αποσπασμάτων προέκυψε ότι από τη συγκεκριμένη σειρά προβάλλονται κάποιες στερεοτυπικές αντιλήψεις που συνοδεύουν τις μειονοτικές ομάδες, οι οποίες επιδέχονται δύο πιθανές ερμηνείες. Μπορούν να ερμηνευτούν ως ρατσιστικές είτε ως αντιρατσιστικές αντιλήψεις, αναδεικνύοντας τη ρευστότητα που τις διακρίνει και την ύπαρξη του ρευστού ρατσισμού. Ολοκληρώνοντας την ανάλυση, προχώρησα στη δημιουργία των διδακτικών προτάσεων, οι οποίες βασίστηκαν στο μοντέλο των πολυγραμματισμών (Κalantzis & Cope, 2012· Κουτσογιάννης, 2017). Το μοντέλο των πολυγραμματισμών πραγματώνεται μέσα από τέσσερα ευρύτερα αλληλοεξαρτώμενα στάδια (Βιώνοντας, Εννοιολογώντας, Αναλύοντας, Εφαρμόζοντας) (οκτώ με τις υποκατηγορίες τους). Μέσα από την αξιοποίηση αυτού του μοντέλου, στόχος μου είναι να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες τον ιδεολογικό ρόλο της γλώσσας και να προσεγγίσουν κριτικά κείμενα που ανήκουν στον τηλεοπτικό λόγο. Να μπορούν, δηλαδή, να αναγνωρίσουν τα στερεότυπα που προωθούνται μέσα από τον τηλεοπτικό λόγο, αλλά και να ανιχνεύσουν την προώθηση του ρευστού ρατσισμού. Απώτερος στόχος των διδακτικών προτάσεων είναι η ανάπτυξη του κριτικού γραμματισμού των μαθητών/τριών, της κριτικής γλωσσικής επίγνωσης και της κριτικής τους σκέψης. Τέλος, παρουσίασα τα συμπεράσματα, τα οποία αφορούν τόσο στην ανάλυση των αποσπασμάτων όσο και στις διδακτικές προτάσεις.
The object of this work is the emergence of liquid racism through the construction of television characters in television texts (way of speaking, habits, characters, names of heroes, clothing). In particular, I attempt to detect the ideologies that resonate in these texts (racist/anti-racist), through the analysis of specific excerpts of a television text. Moreover, I aim to use the analyzed excerpts to create specific teaching proposals, in order to develop the critical literacy of the 3nd grade students of junior high school. Firstly, I chose to analyze excerpts from the comedy series “Co-parents-in-law from Tirana”, in which the reproduction of stereotypes for characters of minority groups (Albanian immigrants/dialect-speaking Greeks) is obvious. For the analysis I used one of the methodological tools of critical discourse analysis, Stamou’s model (2012), but also tools of the General Theory of Verbal Humour (Attardo, 2001), as the series is a comedy. I used the axes of analysis that Stamou suggests (linguistic, sociolinguistic, semiotic, ideological) and the analysis featured the way television characters are represented and the ideologies that are reproduced, which promote the distinction of Us and Others. With Attardo's tools I have identified key parameters on which humor depends on in excerpts and shown how humorous contrasts normalize this distinction. However, through the analysis of the excerpts, it emerged that through this particular series some stereotypical perceptions that accompany minority groups are projected, which are amenable to two possible interpretations. They can be interpreted as racist or anti-racist perceptions, highlighting the liquidity that distinguishes them and the existence of liquid racism. Completing the analysis, I started the creation of the teaching suggestions, which are based on the model of Multiliteracies (Kalantzis & Cope, 2012· Κουτσογιάννης, 2017). The Multiliteracies model is being actualized via four codependent stages (Experiencing, Conceptualizing, Analyzing, Applying) (eight with their subcategories). Through the use of this model, my aim is for the students to understand the ideological role of language and to approach with critical thinking critical texts that belong to the television discourse. That is, to be able to recognize the stereotypes that are promoted through the television discourse, but also to detect the promotion of liquid racism. The ultimate goal of the teaching proposals is the development of students' critical literacy, critical linguistic awareness and critical thinking. Finally, I presented the conclusions, which concern both the analysis of the excerpts and the teaching propositions.
Κύριο μέρος της Διπλωματικής