Η ποίηση ως αντίδραση στην εξουσία: Κώστας Καρυωτάκης

Poetry as a reaction to authority: Kostas Karyotakis (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ
  3. Δημιουργική Γραφή (ΔΓΡ)
  4. 22 Ιουλίου 2023
  5. Ελληνικά
  6. 86
  7. Θανάσης Β. Κούγκουλος
  8. Θανάσης Β. Κούγκουλος | Ευριπίδης Γαραντούδης | Παναγιώτης Καγιαλής
  9. Κώστας Καρυωτάκης, αντίδραση, σαρκασμός, εξουσία, αμφισβήτηση, δημόσιος υπάλληλος.
  10. ΔΓΡΔΕ
  11. 52
  12. 2
    • Στην πρώτη περίοδο του Μεσοπολέμου αναφύονται προβλήματα που διαμορφώνουν εφεξής το ιστορικό, κοινωνικό, πολιτικό γίγνεσθαι. Η Ελλάδα βγαίνει τραυματισμένη μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη Μικρασιατική καταστροφή με οδυνηρό απότοκο την υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών και το προσφυγικό. Μέσα σ’ αυτό το ρευστό κοινωνικοπολιτικό σκηνικό εμφανίζεται μια ποιητική φωνή, που μέλλει να σημαδέψει διαπαντός την ελληνική λογοτεχνία: ο Κώστας Καρυωτάκης.

      Η παρούσα ΜΔΕ διερευνά τη βαρύτητα της γλώσσας ως εργαλείο αντίδρασης –γλώσσα που γίνεται στα χέρια του Καρυωτάκη ένα ακατάπαυστο ράπισμα εναντίον της εξουσίας. Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται ο δημοσιοϋπαλληλικός βίος και η παραγνωρισμένη συνδικαλιστική του δράση, μέσω της οποίας γνωρίζουμε τον ευσυνείδητο υπάλληλο, αλλά και τον μαχόμενο συνδικαλιστή που απογυμνώνει τις σαθρές κυβερνητικές πρακτικές και διεκδικεί ισοτιμία και δικαιοσύνη. Σκιαγραφείται το αμείλικτο πρόσωπο της διοίκησης και η ανάλγητη στάση της έναντι των εργαζομένων∙ εν προκειμένω ο μόνιμος διωγμός που υφίσταται ο Καρυωτάκης: πειθαρχικές διώξεις, συνεχείς αποσπάσεις, δυσμενείς μεταθέσεις. Υπογραμμίζεται, ωστόσο, η γενναιότητα με την οποία αντιμετωπίζει τον πόλεμο εναντίον του. Όχι μόνο δεν αποθαρρύνεται, αλλά συνεχίζει να αντιπαλεύει μέσω του λόγου (π.χ. ρηξικέλευθα άρθρα) το σαθρό πολιτικό σύστημα, να στηλιτεύει τον βόρβορο του κρατικού μηχανισμού, τη γραφειοκρατία, τη συναλλαγή, την αναξιοκρατία. Μας συστήνεται, επίσης, ο επιστολογράφος Καρυωτάκης, διαμέσου των οποίων αντιλαμβανόμαστε την πηγή που μεταστοιχειώνεται παράλληλα στην τέχνη του, δηλαδή το ανεπιτήδευτο χιούμορ, τη σκωπτική του διάθεση, την τάση για φάρσες.

      Στη συνέχεια, παρουσιάζεται ακροθιγώς το ζήτημα των επιδράσεων στο έργο του Καρυωτάκη. Ακολούθως, εξετάζονται τα ποιήματα (κυρίως από τις Σάτιρες) που ενέχουν κοινωνικοπολιτική κριτική ή βάλλουν ευθέως εναντίον του πολιτικού/στρατιωτικού/θρησκευτικού κατεστημένου. Εστιάζουμε στη ρεαλιστική γραφή του ποιητή∙ στη φωνή που ειρωνεύεται, σαρκάζει/ αυτοσαρκάζεται, χλευάζει, επικρίνει –στη φωνή που ενίοτε γίνεται κραυγή («Κάθαρσις») και καταγγέλει με οργή και απύθμενη αγανάκτηση τις διαχρονικές παθογένειες: τη διαφθορά, τον αμοραλισμό, την υποτέλεια, τον αριβισμό. Επιπροσθέτως, καταγράφεται αδρομερώς η διάρρηξη της μετρικής και η γλωσσική αναρχία στην ποίησή του, ως ένα ακόμα δείγμα αμβισβήτησης, ενώ παράλληλα σημειώνεται η συζήτηση περί «καρυωτακισμού». Ο συγκεκριμένος όρος υποκρύπτει δόλο, δεδομένου ότι στοχεύει στην υποβάθμιση της αξίας του Καρυωτάκη. Τέλος, στο δημιουργικό μέρος, περιλαμβάνονται ποιήματα και μικρά διηγήματα εμπνευσμένα κυρίως από την αντιδραστική/σαρκαστική ατμόσφαιρα των τελευταίων έργων του ποιητή.

    • In the first period of the interwar period, problems arose that henceforth shaped the historical, social and political development. Greece comes out traumatized after the First World War, the Asia Minor catastrophe with the painful result of the forced population exchange and the refugee crisis. Against this fluid socio-political backdrop, a poetic voice emerges that will forever mark Greek literature: Kostas Karyotakis. This Master's Thesis explores the gravity of language as a tool of reaction – language that becomes in the hands of Karyotakis a ceaseless slap against authority. In particular, it presents his civil service life and his unrecognized trade union activity, through which we get to know the conscientious employee, but also the militant trade unionist who lays bare the flimsy government practices and demands equality and justice. The relentless face of the management, its callous attitude towards the workers, is outlined; in this case, the constant persecution that Karyotakis suffers: disciplinary proceedings, continuous postings, unfavorable transfers. It underlines, however, the bravery with which he faces the war against him. Not only is it not discouraged, but it continues to fight through discourse (e.g. groundbreaking articles) against the rotten political system, to denounce the vortex of the state apparatus, bureaucracy, transaction, unmeritocracy. We are also introduced to the correspondent Karyotakis, through whom we understand the source that is transmuted at the same time in his art, namely his unpretentious humor, his mocking mood, his tendency to pranks. Next, the question of the effects on Karyotakis' work is briefly presented. Next, poems (mainly from the Satires) that involve socio-political criticism or directly attack the political/military/religious establishment are examined. We focus on the poet's realistic writing; on the voice that mocks, mocks/self-mocks, mocks, criticizes – the voice that sometimes becomes a cry ("Catharsis") and denounces with rage and bottomless indignation timeless pathologies: corruption, amoralism, servitude, arivism. In addition, the rupture of metric and linguistic anarchy in his poetry are recorded as another example of ambiguity, while at the same time the discussion of "karyotakism" is noted. This term conceals deceit, since it aims to degrade the value of Karyotakis. Finally, the creative part includes poems and short stories inspired mainly by the reactionary/sarcastic atmosphere of the poet's latest works.

  13. Hellenic Open University
  14. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές