Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)/ΑΔΕ62
7
82
1
Περιέχει πίνακες, εικόνες
Η γλωσσική ετερογένεια αποτελεί ένα διαχρονικό φαινόμενο∙ αυτή χαρακτηρίζει τόσο την
αρχαία όσο και τη νέα ελληνική γλώσσα, όπως πιστοποιεί το πλήθος των γεωγραφικών
ποικιλιών που εντοπίζονται και στις δύο μορφές της ελληνικής γλώσσας.
Ωστόσο, γενικότερα η επικρατούσα προσέγγιση στην εκπαίδευση αναφορικά με τις
γεωγραφικές διαλέκτους είναι η εξάλειψή τους και η έμφαση στη διδασκαλία της πρότυπης.
Προς αυτήν την κατεύθυνση ευθυγραμμίζεται συνήθως ο γλωσσικός σχεδιασμός κάθε
κράτους, προκειμένου να επιτύχει την επικράτηση της πρότυπης έναντι των άλλων ποικιλιών.
Σκοπός, λοιπόν, αυτής της εργασίας είναι η διερεύνηση των σχολικών εγχειριδίων του
γυμνασίου των τεσσάρων γνωστικών αντικειμένων που αφορούν τη γλώσσα, προκειμένου να
διαπιστωθεί ποια θέση έχουν οι γεωγραφικές διάλεκτοι στα εγχειρίδια αυτά, ώστε να
βοηθήσουν τους/τις εκπαιδευτικούς να προβάλουν τη γεωγραφική ετερογένεια και να
αξιοποιήσουν κυρίως τις νεοελληνικές διαλέκτους στην τάξη. Γι’ αυτό αρχικά θα
αναφερθούμε στις γεωγραφικές ποικιλίες της αρχαιοελληνικής, τη διαμόρφωση της
ελληνιστικής και τη σχέση που έχει με τις αρχαίες διαλέκτους, ενώ στη συνέχεια θα
αναφερθούμε στις νεοελληνικές, τη σχέση τους με τις προηγούμενες μορφές της ελληνικής
γλώσσας, σε χαρακτηριστικά τους και τη θέση τους στην ελληνική κοινωνία και ειδικότερα
στην εκπαίδευση. Στη συνέχεια, θα διερευνήσουμε τα σχολικά εγχειρίδια των σχετικών με τη
γλώσσα γνωστικών αντικειμένων και, τέλος, μετά την εξαγωγή συμπερασμάτων θα
καταθέσουμε προτάσεις βελτίωσης του παρεχόμενου σ’ αυτά υλικού.
Language variation is a diachronic and cross-linguistic phenomenon. Regarding Greek it is a
characteristic of both ancient and modern Greek as evidenced by the great number of dialectal
variants reported in both aspects of the language.
However, the dominant approach of dialects in education is that language teaching massively
focuses on the teaching of the standard language. Cross-linguistic language design and policy
harmonizes with this teaching philosophy so that the standard language is the predominant
language used.
Aim of this research is to investigate the content and the design of secondary school books for
the four language subjects in order to note the role of language variants in these books and test
whether the content and design of the books help teachers promote language variability and
use modern Greek dialects in class. We will, first, refer to the dialectal variants of ancient
Greek, the formation of Ηellenistic Koine, the relation of the former to ancient and modern
Greek dialects. We will, then, discuss modern Greek dialects, its position in society and
education. Then, we will investigate the aforementioned school books and, finally, we will
make certain teaching and improvement proposals.