Η παρούσα διπλωματική εργασία μελετά τις κινηματογραφικές αναπαραστάσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τις χρήσεις τους ως φορείς δημόσιας ιστορίας. Ειδικότερα, εστιάζει το ερευνητικό ενδιαφέρον στον μυθοπλαστικό κινηματογράφο του Χόλυγουντ και συγκεκριμένα στο είδος της επικής ιστορικής βιογραφίας, που ανασυστήνει τη ζωή και το έργο του Αλεξάνδρου.
Στο πλαίσιο αυτό, η εργασία επιχειρεί μια επισκόπηση των επικρατέστερων αφηγήσεων της σύγχρονης ακαδημαϊκής ιστοριογραφίας για την προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Οι αφηγήσεις αυτές εμπνέονται από την παιδική και εφηβική ηλικία του Αλεξάνδρου στο βασίλειο της Μακεδονίας, από τα στρατιωτικά του κατορθώματα και την προσωπική του ζωή. Στη συνέχεια, εξετάζεται ο ρόλος του κινηματογράφου ως φορέα δημόσιας ιστορίας και ως παραγωγού προσθετικής μνήμης. Μέσα από τη μελέτη των κυρίαρχων κινηματογραφικών απεικονίσεων του Αλεξάνδρου, διερευνάται και ο τρόπος με τον οποίο αυτές συνομιλούν με τη σύγχρονη ακαδημαϊκή ιστοριογραφία.
Οι ταινίες που αξιοποιούνται ως περιπτώσεις μελέτης είναι η ταινία «Alexander the Great» (1956) του Robert Rossen και η ταινία «Alexander» (2004) του Oliver Stone, οι οποίες αποτελούν επικά ιστορικά δράματα του χολιγουντιανού κινηματογράφου και ταυτόχρονα υπερπαραγωγές με διεθνή απήχηση. Η κριτική ανάλυσή τους υπό το πρίσμα της δημόσιας ιστορίας, αναδεικνύει τη σπουδαιότητα του Αλεξάνδρου ως διαχρονικής πηγής έμπνευσης όχι μόνο για τις τέχνες και την ιστοριογραφία, αλλά και για τον χολιγουντιανό κινηματογράφο, που φωτίζει νέες αφηγήσεις γύρω από την ιστορία και το μύθο του Μακεδόνα βασιλιά.
This dissertation explores the cinematic representations of Alexander the Great and their uses as carriers of public history. In particular, the study focuses on fiction Hollywood films about the ancient Greek world and specifically on the genre of epic historical biography, which reconstructs on screen the life and achievements of Alexander.
In this context, the thesis attempts an overview of the prevailing narratives of modern academic historiography about Alexander the Great, which are mainly inspired by Alexander's childhood and adolescence in the kingdom of Macedonia, by his military exploits and his personal life. Also, this study examines cinema’s role as a popular means of public history and as a producer of prosthetic memory to the audience. Through the study of Alexander’s dominant cinematic depictions, this dissertation highlights the way in which they converse with contemporary academic historiography.
Two popular epic dramas of contemporary Hollywood cinema are used as case studies: ‘Alexander the Great’ (1956) by Robert Rossen and ‘Alexander’ (2004) by Oliver Stone. They are critically analyzed as public history, which showcases Alexander’s significance as a timeless source of inspiration not only for arts and historiography, but also for Hollywood cinema, which adopts new new narratives surrounding the history and legend of the Macedonian king.