Δημόσια Ιστορία, Δημόσια μνήμη, τραυματική μνήμη, Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Κέρκυρας, Μνημείο Εβραίων Μαρτύρων, τελετές μνήμης.
Δημόσια Ιστορία (ΔΙΣ)
1
72
21
Η παρούσα διπλωματική εργασία διερευνά τη διάσωση της μνήμης του Ολοκαυτώματος των
Εβραίων της Κέρκυρας. Οι Εβραίοι της Κέρκυρας από το 12ο αιώνα ζούσαν αρμονικά και
δραστηριοποιούνταν επαγγελματικά στο νησί, μέχρι τη στιγμή που το νησί πέρασε το
Φθινόπωρο του 1943 στη γερμανική ζώνη κατοχής. Μέχρι το τέλος του πολέμου η
εβραϊκή κοινότητα αφανίστηκε σχεδόν ολοκληρωτικά. Η τραυματική αυτή εμπειρία
αποσωπιούνταν για πολλά χρόνια για μια σειρά λόγους, οι οποίοι αναλύονται στην παρούσα
εργασία. Ωστόσο, την τελευταία εικοσετία έχουν γίνει ενέργειες για την ένταξη της μνήμης
του Ολοκαυτώματος και της εβραϊκής μνήμης στη συλλογική μνήμη της πόλης της
Κέρκυρας.
Η εργασία αποτελείται από δύο μέρη: το θεωρητικό και το ερευνητικό. Στο θεωρητικό μέρος
γίνεται ανάλυση των όρων «Δημόσια ιστορία», «Μνήμη και Ιστορία», «Συλλογική Μνήμη
και Χώρος», «Δημόσια Μνήμη», «Μνήμη και Επέτειοι», «Τραυματική Μνήμη», «Μνημείο»,
ενώ γίνεται και ανάλυση μεθοδολογικών ζητημάτων. Επίσης, παρουσιάζεται το ιστορικό
πλαίσιο, δηλαδή το χρονικό των γεγονότων του διωγμού των Εβραίων στην Ευρώπη, στην
Ελλάδα και τοπικά στο νησί της Κέρκυρας.
Στο ερευνητικό μέρος γίνεται παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Συγκεκριμένα,
αρχικά παρουσιάζονται οι λόγοι που καθυστέρησε η ανάδειξη της μνήμης του
Ολοκαυτώματος των Ελλήνων Εβραίων. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα ίχνη της εβραϊκής
παρουσίας στη σημερινή πόλη της Κέρκυρας, το μνημείο που ανεγέρθηκε στην μνήμη των
Κερκυραίων Εβραίων που θανατώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και οι
αναμνηστήριες τελετές που γίνονται με αφορμή την κατασκευή του μνημείου. Έπειτα,
παρουσιάζονται οι ανταγωνιστικές -προς την εβραϊκή μνήμη- μνήμες, καθώς και οι
βανδαλισμοί που ανά περιόδους έχουν συμβεί σε εβραϊκά μνημεία στον ελλαδικό χώρο
γενικά και ειδικότερα στο νησί της Κέρκυρας. Ακόμη, προτείνεται ένας ιστορικός περίπατος
στην πόλη της Κέρκυρας, ο οποίος θα έχει ως κύριο στόχο να γνωρίσουν οι συμμετέχοντες
τις γειτονιές που έζησαν και δραστηριοποίηθηκαν οι Εβραίοι της Κέρκυρας. Τέλος,
αφιερώνεται ένα μικρό κεφάλαιο για τα συμπεράσματα που προέκυψαν.
The present thesis deals with the issue of preserving the memory of the Holocaust of the Jews
of Corfu. Since the 12th century, the Jews of Corfu have lived in harmony and were active
professionally on the island, until it passed into the occupation zone of Germany in the
autumn of 1943. By the end of the war the Jewish community was almost completely wiped
out. This traumatic experience was suppressed for many years for a number of reasons, which
are discussed in this paper. However, actions have been taken during the last twenty years to
integrate the memory of the Holocaust and Jewish memory into the collective memory of the
city of Corfu. The paper consists of two parts: the theoretical and the research part. In the
theoretical part, the terms "Public History", "Memory and History", "Collective Memory and
Space", "Public Memory", "Memory and Anniversaries", "Traumatic Memory" and the
concept of "Monument" are analysed, in combination with an analysis of methodological
issues. The historical context, i.e. the chronicle of the persecution of the Jews, in Europe, in
Greece and locally on the island of Corfu, is also presented. The research part presents the
results of the research. The paper begins with a presentation of the reasons for why the
commemoration of the Holocaust of the Greek Jews delayed. Moreover, the traces of the
Jewish presence in today's town of Corfu, the monument erected in memory of the Corfiot
Jews who were killed in the concentration camps and the commemorative ceremonies held
for the construction of the monument, are presented. The competing memories- to the Jewish
one- are also presented, as well as the vandalism that has periodically occurred to Jewish
monuments in Greece in general and in particular to the ones on the island of Corfu.
Furthermore, a historical walk in Corfu town is proposed, which will have as its main
objective to acquaint the participants with the neighbourhoods where the Jews of Corfu lived
and acted. Finally, a short chapter is devoted to the conclusions drawn from the research
carried out.
