Η παρούσα εργασία εξετάζει την κατασκευή έμφυλων ταυτοτήτων και την αναπαραγωγή σεξιστικών στερεοτύπων και θεάσεων του γυναικείου φύλου μέσω των στίχων αλλά και των video-clip των τραγουδιών της trap μουσικής. Αναλυτικότερα, προσεγγίζει θεωρητικά την κατασκευή ταυτότητας μέσω της γλώσσας, τον τρόπο οικοδόμησης συγκεκριμένων φυσικοποιημένων αντιλήψεων για τα φύλα και τον ρόλο του οπτικού ερεθίσματος σε αυτή τη διαδικασία. Χρησιμοποιεί ως μεθοδολογικά εργαλεία την Συστημική Λειτουργική Γραμματική του Halliday, βασισμένη στην κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση Κριτικής Ανάλυσης Λόγου του Fairclough, και την Οπτική Γραμματική των Kress & Van Leeuwen για την ανάλυση επιλεγμένων ελληνικών στίχων και video-clip δέκα δημοφιλών στην Ελλάδα trap τραγουδιών. Όπως προκύπτει από τις αναλύσεις, οικοδομούνται κάθε φορά αυστηρά οριοθετημένες έμφυλες ταυτότητες και αναπαράγονται ανισότητες μεταξύ φύλων, που υποβαθμίζουν το γυναικείο φύλο διαιωνίζοντας πατριαρχικές αντιλήψεις και εγκλωβίζοντας και τα δύο φύλα σε αυτές. Επιπλέον, αναλύονται τα αποτελέσματα είκοσι επτά ερωτηματολογίων που διαμοιράστηκαν σε είκοσι μαθήτριες και επτά μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με σκοπό να αντληθούν πληροφορίες για την προτίμηση τους στην μουσική, τη στάση τους απέναντι στην trap μουσική, την αξιολόγηση των μοτίβων και των επιρροών της και εν τέλει το κατά πόσο επηρεάζουν ατομικά και κοινωνικά τους δέκτες των ερεθισμάτων της. Τα αποτελέσματα αναλύθηκαν με βάση πολυδιάστατο μοντέλο πρόσληψης του Schrøder. Οι συμμετέχοντες/ουσες, ανεξάρτητα από την αρχική στάση τους απέναντι στην trap, αντιλήφθηκαν και περιέγραψαν τις στερεότυπες αναπαραστάσεις των δύο φύλων, αναγνώρισαν- στην συντριπτική τους πλειοψηφία- την υποβάθμιση του γυναικείου φύλου και επεσήμαναν σχεδόν όλοι/ες τον αυξημένο κίνδυνο αρνητικής επίδρασης σε μικρές ηλικίες. Μετά την ανάλυση των ερωτηματολογίων η παρούσα εργασία προτείνει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα κριτικού γραμματισμού στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στο πλαίσιο του μαθήματος της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στο λύκειο, με την αξιοποίηση της παιδαγωγικής τους Κριτικού Γραμματισμού και του μοντέλου των Πολυγραμματισμών. Ο σκοπός της διδακτικής πρότασης είναι μέσα από την ανάλυση του λόγου των στίχων trap τραγουδιών και μέσω της αντιπαραβολής τους με στίχους επιλεγμένων ρεμπέτικων τραγουδιών που παρουσιάζουν ανάλογα μοτίβα, να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές/τριες πώς τα πολιτισμικά στοιχεία και η γλώσσα που τα ενσαρκώνει αναπαράγουν διαχρονικά συγκεκριμένους έμφυλους ρόλους και σχέσεις εξουσίας, και κατ’ επέκταση να είναι σε θέση να «διαβάζουν» κριτικά στίχους, εικόνες και ευρύτερες πολιτισμικές αποτυπώσεις φυσικοποιημένων αντιλήψεων.

This paper examines the construction of gender identities and the reproduction of sexist stereotypes and views of the female gender through the lyrics and video-clips of trap music songs. In more detail, it theorizes the construction of identity through language, how particular embodied notions of gender are constructed, and the role of visual stimulation in this process. It uses as methodological tools the Systemic Functional Grammar of Halliday, based on the sociocultural approach of Fairclough's Critical Discourse Analysis, and the Visual Grammar of Kress & Van Leeuwen for the analysis of selected Greek lyrics and video-clips of ten popular trap songs in Greece. As it emerges from the analyses, strictly defined gender identities are constructed each time and gender inequalities are reproduced, which degrade the female gender by perpetuating patriarchal concepts and imprisoning both sexes in them. In addition, the results of twenty-seven questionnaires distributed to twenty female and seven male secondary school students are analyzed, with the aim of obtaining information about their preference for music, their attitude towards trap music, the evaluation of its patterns and influences and finally the extent to which they affect individually and socially the receivers of its stimuli. Results were analyzed based on Schrøder's multidimensional model of mass media reception. The participants, regardless of their initial attitude towards trap music, perceived and described the stereotypical representations of both sexes, recognized - in the vast majority - the degradation of the female gender and almost all pointed out the increased risk of negative impact on young ages. After the analysis of the questionnaires, this paper proposes an educational program of critical literacy in secondary education and in the context of the Modern Greek Language course in high school, with the utilization of Critical Literacy pedagogy and the model of Multiliteracies. The purpose of the teaching proposal is, through the analysis of the lyrics of trap songs and through their comparison with the lyrics of selected Greek songs of the gender of “Rebetiko” that present similar patterns, for the students to realize how cultural elements and the language that embodies them reproduce over time specific gender roles and power relations, and by extension, be able to critically 'read' lyrics, images and wider cultural imprints of embodied perceptions.