Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στην εκπαίδευση έχει ως στόχο την επαφή των μαθητών/τριών με λογοτεχνικά έργα της εθνικής και παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και με έργα σύγχρονα που θίγουν σημερινά ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία. Ο χώρος της λογοτεχνίας προσφέρει έναν πλούτο ερεθισμάτων, τα οποία μπορεί να προέρχονται από βιωματικά ή πλασματικά γεγονότα, παρουσιάζοντας διαφορετικές προσεγγίσεις πάνω σε ζητήματα που απασχολούν τον άνθρωπο. Οι μεταναστευτικές ροές που εντάθηκαν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας και ο τρόπος διαχείρισής τους από την κρατική μέριμνα και τον ίδιο τον πολίτη συγκροτούν ένα τέτοιο ζήτημα. Η αξιοποίηση των λογοτεχνικών κειμένων για την ανάδειξη του μεταναστευτικού ζητήματος αποτέλεσε το έναυσμα για την συγγραφή της παρούσας διπλωματικής εργασίας. Τα συγκεκριμένα κειμένα με τα οποία ασχολείται η εργασία προέρχονται από τα κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας της α’ γυμνασίου και έχουν ως κοινό σημείο την παιδική μεταναστευτική ταυτότητα και σε αυτή εστιάζεται το ενδιαφέρον. Η σχολική τάξη που αποτελεί χώρο διαπαιδαγώγησης είναι ίσως το καταλληλότερο περιβάλλον για να πραγματοποιηθεί συζήτηση που θα προβληματίσει και θα ευαισθητοποιήσει το μαθητικό κοινό γύρω από το θέμα των μεταναστευτικών ταυτοτήτων.

Η κριτική ανάλυση λόγου με βάση τη συστημική-λειτουργική γραμματική του Halliday που επιλέχτηκε για την επεξεργασία των κειμένων αναδεικνύει τα γλωσσικά στοιχεία που καταδεικνύουν την ανισότητα, τον ρατσισμό και τις διακρίσεις που υφίστανται οι παραπάνω ταυτότητες. Από την ανάλυση εντοπίστηκε ο ρατσιστικός αλλά και ο ανθρωπιστικός λόγος, όμως επισημάνθηκε και η ύπαρξη του ρευστού ρατσισμού και στα λογοτεχνικά κείμενα. Τίθεται το θέμα της αφομοίωσης των μεταναστών ή της αντίστασής τους και επισημαίνεται η έλλειψη αξιοποίησης κειμένων που ανατρέπουν τα στερεότυπα και αντιμετωπίζουν τη διαφορετικότητα με σεβασμό και εκτίμηση. Ακόμη, παρουσιάζονται διδακτικές προτάσεις που βασίζονται στο τετραμερές μοντέλο των πολυγραμματισμών, το οποίο προσφέρεται για μία πιο δημιουργική διδασκαλία που καλλιεργεί την κριτική σκέψη των μαθητών/τριών και διευρύνει τους πνευματικούς τους ορίζοντες χρησιμοποιώντας διαφορετικά είδη κειμένων.

The teaching of literature in education aims at the students' contact with literary works of the national and world cultural heritage, but also with contemporary works that address current issues that concern society. The field of literature offers a wealth of stimuli, which may come from experiential or fictitious events, presenting different approaches to issues that concern the human being. The migration flows that have intensified in recent years in our country and the way they are managed by the state care and the citizen himself constitute such an issue. The use of literary texts to highlight the migration issue was the trigger for the writing of this diploma thesis. Τhe specific texts with which the thesis deals come from the texts of modern Greek literature of the first gymnasium and have as a common point the children's immigrant identity and this is the focus of interest. The classroom, which is a place of education, is perhaps the most appropriate environment for a discussion to take place that will reflect and sensitize the student public about the issue of immigrant identities.

The critical discourse analysis based on Halliday's systemic-functional grammar chosen for the editing of the texts highlights the linguistic evidence that demonstrates the inequality, racism and discrimination suffered by the above identities. The analysis identified racist as well as humanitarian discourse, but also highlighted the existence of fluid racism in literary texts as well.The issue of the assimilation of immigrants or their resistance is raised and the lack of use of texts that overturn stereotypes and treat diversity with respect and appreciation is highlighted. In addition, didactic proposals are presented based on the four-part model of polygrams, which lends itself to a more creative teaching that cultivates students' critical thinking and broadens their intellectual horizons using different types of texts.