Στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η ανάδειξη της γεωγραφικής ποικιλότητας στην εκπαιδευτική διαδικασία, μέσω της αξιοποίησης της Ποντιακής διαλέκτου. Στο θεωρητικό μέρος μελετούμε τις έννοιες: γεωγραφικές ποικιλίες, πρότυπη γλώσσα, διάλεκτος, ιδίωμα, γλωσσική συρρίκνωση, γλωσσική υποχώρηση και επιπλέον παρουσιάζουμε τα κριτήρια ταξινόμησης των νεοελληνικών διαλέκτων με βάση τα χαρακτηριστικά τους. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στο ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο της Ποντιακής διαλέκτου και στη διεξοδική ανάλυση των γλωσσικών της στοιχείων. Μέσα από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση ερευνών, αναφορικά με τις γλωσσικές στάσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας απέναντι στις γεωγραφικές  ποικιλίες, αλλά και τα οφέλη, που προκύπτουν από την ένταξή τους στο σχολικό πλαίσιο, διαπιστώνουμε ότι το ανελαστικό εκπαιδευτικό σύστημα, παρά την αναθεώρηση των ΑΠΣ, εξακολουθεί να προσανατολίζεται σε παρωχημένα εκπαιδευτικά μοντέλα, να συντηρεί την πολιτική της γλωσσικής ομογενοποίησης και να δίνει έμφαση στην κυριαρχία της πρότυπης γλώσσας, με αποτέλεσμα τον παραγκωνισμό των διαλεκτικών ποικιλιών.

Στο διδακτικό μέρος προτείνονται τρία διδακτικά σενάρια, τα οποία αξιοποιούν την Ποντιακή διάλεκτο στα γλωσσικά μαθήματα και απευθύνονται σε μαθητές/τριες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι προτεινόμενες διδακτικές προτάσεις, που είναι απόλυτα εναρμονισμένες με τα αναθεωρημένα ΔΕΠΠΣ & ΑΠΣ και τις επιστημονικές θέσεις της γλωσσολογίας, αποβλέπουν στο να αναδείξουν την ανάπτυξη των γλωσσικών δεξιοτήτων των παιδιών από τη συνδυαστική διδασκαλία διαλέκτων και πρότυπης γλώσσας  και να ενισχύσουν την ευαισθησία τους σε ζητήματα γλωσσικής ετερότητας. Στις σύγχρονες κοινωνίες της πολιτισμικής και γλωσσικής πολυμορφίας, ο απώτερος στόχος είναι να αποκτήσουν έναν ενεργητικό γραμματισμό, που θα τους επιτρέπει να υιοθετούν κριτική στάση απέναντι στις κυρίαρχες ιδεολογίες περί αξιολογικής διαβάθμισης των γλωσσών και να αμφισβητούν στερεοτυπικές αντιλήψεις. Τέλος, να καλλιεργήσουν θετική στάση απέναντι στη γεωγραφική ποικιλότητα εν γένει και να αποκτήσουν μεταγλωσσική ενημερότητα.

The aim of this thesis is the highlighting the geographical diversity in the educational process, through the utilization of the Pontic dialect. In the theoretical part we study the concepts: geographical varieties, standard language, dialect, idiom, linguistic shrinkage and linguistic regression and furthermore we present the classification criteria of modern Greek dialects based on their characteristics. Afterwards reference is made to the historical and geographical context of the Pontic dialect and to the thorough analysis of its linguistic elements. Through the bibliographic review of research, regarding the linguistic attitudes of the educational community towards the geographical varieties, but also the benefits that arise from their inclusion in the school context, we find that the inflexible educational system, despite the revision of the APS, is still geared towards obsolete educational models, maintains the policy of linguistic homogenization and emphasizes the dominance of the standard language, resulting in the marginalization of  dialectical varieties.

In the teaching part, three teaching scenarios are proposed, which utilize the Pontic dialect in language courses and are aimed at secondary school students. The proposed teaching proposals, which are perfectly harmonized with the revised DEPPS & АPS and the scientific positions of linguistics, aim to highlight the development of children’s language skills, of the combined teaching of dialects and standard language and to strengthen their sensitivity to issues of linguistic alterity. In modern societies of cultural and linguistic diversity, the ultimate goal is to acquire an active literacy, which will allow them to adopt a critical attitude towards the dominant ideologies of the value hierarchy of languages and challenge stereotypical perceptions. Finally, to cultivate a positive attitude towards geographical diversity in general, and to acquire meta-linguistic awareness.