Οι ταινίες κινουμένων σχεδίων, πέρα από την ψυχαγωγική τους λειτουργία, προσανατολίζονται στην οικοδόμηση ιδεολογιών/πεποιθήσεων που αφορούν πολυποίκιλα κοινωνικά θέματα και κατευθύνουν την σκέψη όσων τις παρακολουθούν. Ένα από τα πλέον πολύκροτα κοινωνικά ζητήματα που αναδεικνύονται μέσω των ταινιών κινουμένων σχεδίων αποτελεί η στερεοτυποποίηση των έμφυλων προτύπων. Αναλυτικότερα, έχει παρατηρηθεί η προώθηση παγιωμένων αντιλήψεων σχετικά με τους ρόλους των φύλων, μέσα από την αναπαράσταση των ηρώων των κινουμένων σχεδίων. Στην παρούσα εργασία, μελετώνται αποσπάσματα κλασικών ταινιών κινουμένων σχεδίων και διερευνάται το γλωσσικό τους μέρος, αλλά και ο οπτικός/σημειωτικός τους σχεδιασμός, αφού οι εν λόγω ταινίες συνιστούν πολυτροπικά κείμενα. Ειδικότερα, μέσω της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου, εξετάζονται συγκεκριμένοι διάλογοι ανάμεσα στους ήρωες των ταινιών και επιδιώκεται ο εντοπισμός των υπόρρητων νοημάτων που στοιχειοθετούν και προωθούν συγκεκριμένα γυναικεία πρότυπα. Παράλληλα, υπό το πρίσμα της κοινωνιογλωσσικής αυτής ανάλυσης, και βάσει του μοντέλου των Πολυγραμματισμών, παρουσιάζονται ορισμένες προτάσεις διδακτικής αξιοποίησης ενδεικτικών αποσπασμάτων από τις εν λόγω ταινίες, προκειμένου να αναθεωρηθεί και να αναδιαμορφωθεί η γενικότερη επικρατούσα πρακτική παιδαγωγικής ενσωμάτωσης πολυτροπικών κειμένων στη σχολική διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος, οι στόχοι της οποίας τείνουν να περιορίζονται στη στείρα αφομοίωση γραμματικών/συντακτικών κανόνων, χωρίς να γίνεται κάποια προσπάθεια ανάλυσης των έμμεσα προωθούμενων μηνυμάτων των κειμένων αυτών. Αντιθέτως, μέσω της ενασχόλησης με εκπαιδευτικές δραστηριότητες κοινωνιογλωσσικής ανάλυσης, οι μαθητές/τριες θα μπορέσουν να εστιάσουν στις λειτουργίες/σκοπιμότητες της γλωσσικής χρήσης και να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο γλώσσα και εικόνα συσχετίζονται, φυσικοποιούν και διαιωνίζουν διάφορα στερεότυπα σχετικά με το γυναικείο φύλο. Ακριβέστερα, πρόκειται να αντιληφθούν πως η δημιουργία αυτών των κειμένων δεν είναι απρομελέτητη, ούτε ως προς τις λεξικογραμματικές ή σημασιο-συντακτικές επιλογές, ούτε ως προς την σημειωτική αναπαράστασή τους. Απεναντίας, συνιστούν προκαθορισμένα έργα. Κατ’ αυτή την έννοια, θα επιτευχθεί η ενδυνάμωση της κριτικής σκέψης των εκπαιδευόμενων και οι ίδιοι/ες θα καταστούν ικανοί/ες να αποσαφηνίζουν τα συγκεκαλυμένα μηνύματα που προωθούνται μέσα από τις γλωσσικές επιλογές των ομιλητών και να καλλιεργήσουν, έτσι, τον κριτικό (εγ)γραμματισμό τους.

Animated films, beyond their entertainment function, are oriented towards building ideologies/beliefs concerning various social issues and direct the thinking of those who watch them. One of the most lauded social issues raised through animated films is gender stereotyping. More specifically, it has been observed the promotion of fixed notions about gender roles, through the representation of cartoon characters. In the present work, excerpts from classic animated films are studied and their linguistic part is investigated, as well as their visual/semitic design, since these films constitute multimodal texts. In particular, through Critical Discourse Analysis, specific dialogues between the heroes of the films are examined and the hidden meanings that define and promote specific female standards are sought to be identified. At the same time, in the light of this sociolinguistic analysis, and based on the model of Multiliteracies, some proposals for the didactic use of indicative excerpts from the films in question are presented, in order to revise and reshape the general prevailing practice of pedagogical integration of multimodal texts in school language teaching , whose goals tend to be limited to the sterile assimilation of grammatical/syntactic rules, without making any attempt to analyze the implicitly promoted messages of these texts. Rather, by engaging in sociolinguistic analysis learning activities, students will be able to focus on the functions/purposes of language use and understand how language and image relate to, naturalize and perpetuate various stereotypes about the female gender. More precisely, they are going to realize that the creation of these texts is not unplanned, neither in terms of lexicographical or semantic-syntactic choices, nor in terms of their semiotic representation. Instead, they recommend predetermined projects. In this sense, the strengthening of the students' critical thinking will be achieved and they themselves will be able to clarify the hidden messages promoted through the linguistic choices of the speakers and thus cultivate the critical (e) their literacy.