Χριστόφορος Μηλιώνης | φανταστικό | το νέο φανταστικό | παράξενο | θαυμαστό | δισταγμός | αφηγηματικές τεχνικές | μεταπολεμική πεζογραφία
1
70
12
0
Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Δημιουργική Γραφή» και αφορά στην ανίχνευση των τρόπων με τους οποίους αξιοποιείται το φανταστικό στο πεζογραφικό έργο του Χριστόφορου Μηλιώνη. Εισαγωγικά ορίζεται ο στόχος και η μέθοδος της εργασίας. Στη συνέχεια, παρουσιάζεται η δομιστική θεωρία του Τσβέταν Τοντόροφ με βάση το βιβλίο του Εισαγωγή στη Φανταστική Λογοτεχνία (1991, Μτφρ. Α. Παρίση) ενώ αναφέρονται ενδεικτικά κάποιες ακόμη σημαντικές θεωρητικές μελέτες του φανταστικού.
Ακολούθως, παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά του πεζογραφικού έργου του Μηλιώνη. Στο επόμενο κεφάλαιο διευκρινίζεται ο τρόπος επιλογής των κειμένων που αποτελούν το σώμα της εργασίας.
H ανάλυση των κειμένων αποτελεί το κύριο μέρος της εργασίας. Στην πρώτη συλλογή, Παραφωνία (1961), αναλύεται το διήγημα «Το φαράγγι» όπου εντοπίζονται τεχνικές της φανταστικής αφήγησης και παραδοσιακά θεματικά μοτίβα, και το διήγημα «Ένα κλαδί κορομηλιάς» στο οποίο καταγράφεται ο «ιδιωτικός χώρος» και τα συναισθήματα του αφηγητή. Επόμενο κείμενο που εξετάζεται είναι το μυθιστόρημα Ο Σιλβέστρος (1987) το οποίο αξιοποιεί το παράξενο ως κώδικα ερμηνείας της καλλιτεχνικής φύσης. Ακολουθώντας τη χρονολογική σειρά έκδοσης των κειμένων, αναλύονται στη συνέχεια τα διηγήματα της συλλογής Χειριστής ανελκυστήρος (1993), «Η Συλβάνα», «Το παγερό του βλέμμα», «Το καρδιογράφημα» και «Η επίσημη υποδοχή» όπου γίνεται λόγος για το «νέο φανταστικό», τη χρήση νεοτερικών τεχνικών σε σχέση με το φανταστικό και τη θεματολογία του. Στη συλλογή Τα φαντάσματα του Γιορκ (1999) αναλύονται τα διηγήματα «Βιντεοκάμερα Panasonic» και «Οι φωνές» στα οποία η τεχνολογία χρησιμοποιείται στην υπηρεσία του φανταστικού. Η ανάλυση της νουβέλας Το μοτέλ. Κομμωτής κομητών (2005) εστιάζει στο στοιχείο της διακειμενικότητας ως τεχνικής της φανταστικής αφήγησης. Στη συλλογή Τα πικρά γλυκά (2008) αναλύεται ένα μόνο διήγημα («Ο χαρταετός») όπου καταγράφεται το λαϊκό μαγικό στοιχείο, μέσα από μνήμες της παιδικής ηλικίας. Η παρουσίαση των κειμένων ολοκληρώνεται με το διήγημα «Ο Λευκός Άγγελος» της τελευταίας συλλογής Αποθέματα (2017) στο οποίο το φανταστικό προκύπτει από τον συμφυρμό ονείρου και πραγματικότητας.
Τέλος, στο κεφάλαιο των Συμπερασμάτων επιχειρείται η σύνταξη μιας τυπολογίας του φανταστικού στην πεζογραφία του Μηλιώνη.
Το δημιουργικό μέρος περιλαμβάνει ένα εισαγωγικό σημείωμα κι ένα διήγημα με τίτλο «Το διήγημα» το οποίο επιχειρεί να αξιοποιήσει θέματα και αφηγηματικές τεχνικές της διηγηματογραφίας του Μηλιώνη που ανιχνεύτηκαν στο θεωρητικό μέρος.
This dissertation was created under the ‘Creative Writing’ Postgraduate Course and refers tο the detection of the ways in which the fantastic is used in the prose of Christoforos Milionis. In the introduction the goal and the method of work are set. The structural method of Tzvetan Todorov is presented, based on his book Εισαγωγή στη Φανταστική Λογοτεχνία (1991, Μτφρ. Α. Παρίση) and also there is reference to some additional significant theoretical studies of the fantastic.
After that, the principal features of the prose of Milionis are presented. The following chapter clarifies the way in which the texts that constitute the body of the dissertation, were chosen.
The main part of the dissertation is the analysis of the texts. From the first collection Dissonance [Παραφωνία] (1961), the short stories which have been included in the study are «The gorge» [«Το φαράγγι»] in which the analysis detects techniques of fantastic narration as well as traditional recurring themes, and «A branch of cherry plum» [«Ένα κλαδί κορομηλιάς»] in which it is the narrator’s private space and feelings that are noted. Next text analyzed is the novel Sylvester [(1987) which deploys the uncanny as a code of interpretation of the artist's nature. Following the chronological order of edition of the texts, the next short stories considered from the point of view of the fantastic, are «Sylvana» [«Συλβάνα»], «His frosty look» [«Το παγερό του βλέμμα»], «The cardiogram» [«Το καρδιογράφημα»] and «Induction ceremony» [«Επίσημη υποδοχή»] where there is reference to «the new fantastic», the use of modernist techniques related to the fantastic and its issues. The short stories discussed in the collection The ghosts of York [Ta φαντάσματα του Γιορκ (1999) are «Panasonic Video camera» [«Βιντεοκάμερα Panasonic»] and «The Voices» [«Οι φωνές»] where technology is used in the service of the fantastic. The analysis of the novel The motel. Hairdresser of the comets [Το μοτέλ. Κομμωτής κομητών] (2005) focuses on transtextuality as a technique of the fantastic narration. In the collection The bitter sweet [Τα πικρά γλυκά] (2008) only one short story is considered («The kite» [«Ο χαρταετός»]) where the popular magic is detected through memories of childhood. The presentation of the texts is completed by the short story «The White Angel» [«Ο λευκός Άγγελος»] from the last collection Apo-themata [Απο-θέματα] (2017) in which the fantastic results from the conflation between dream and reality.
Closing, in the chapter of conclusions a composition of the typology of the fantastic in the prose of Milionis is attempted.
The creative part includes an introductory note and a short story titled «The story» which attempts to use subjects and narrative techniques detected in the theoritical part.
Το φανταστικό στο πεζογραφικό έργο του Χριστόφορου Μηλιώνη