Δυνατότητες και όρια της Κριτικής Παιδαγωγικής μέσα σε ένα ΣΔΕ φυλακών: μια ερμηνευτική φαινομενολογική ανάλυση

Possibilities and limitations of Critical Pedagogy in a prison Secondary Chance School: an Interpretative Phenomenological Analysis (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Σιμώνη, Αναστασία
  3. Εκπαίδευση Ενηλίκων (ΕΚΕ)
  4. 17 Σεπτεμβρίου 2022 [2022-09-17]
  5. Ελληνικά
  6. 168
  7. Αρμάος, Ρέμος
  8. Αρμάος, Ρέμος | Κουτρουβίδης, Παναγιώτης
  9. Κριτική Παιδαγωγική | εκπαίδευση ενηλίκων | Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας | εκπαίδευση εντός φυλακών | κριτική σκέψη | ενδυνάμωση εκπαιδευομένων
  10. 5
  11. 63
  12. 31
  13. 0
    • Η παρούσα διπλωματική εργασία διερευνά τις δυνατότητες και τα όρια εφαρμογής της Κριτικής Παιδαγωγικής σε ένα Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) φυλακών. Η εκπόνησή της προέκυψε από την επιθυμία προώθησης των αξιών του ρεύματος της Κριτικής Παιδαγωγικής στον δημόσιο λόγο, από την ανάγκη για βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης στις φυλακές και από το διαρκές προσωπικό αίτημα για χειραφέτηση και κοινωνική δικαιοσύνη. Για τη διεξαγωγή της έρευνας αξιοποιήθηκε η ποιοτική μέθοδος και, πιο συγκεκριμένα, η φαινομενολογική ερμηνευτική προσέγγιση. Το υλικό που συλλέχθηκε προέκυψε μέσα από οκτώ ημιδομημένες συνεντεύξεις εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων. Τα ερευνητικά ερωτήματα αρθρώθηκαν γύρω από τους εξής βασικούς άξονες: ζητήματα παιδαγωγικής, η ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου σχολείου, η σχέση της εκπαίδευσης με την πολιτική και τα ζητήματα εξουσίας. Μέσα από την έρευνα, έγινε σαφές πως η συνθήκη του εγκλεισμού αποτελεί μια ιδιόμορφη περίπτωση εκπαιδευτικού πλαισίου, μέσα στο οποίο η εφαρμογή των αρχών και των πρακτικών της Κριτικής Παιδαγωγικής συναντά σοβαρούς περιορισμούς, ενώ ταυτόχρονα φαίνεται να διανοίγεται μια σειρά από δυνατότητες, ακριβώς λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας. Διαπιστώθηκε ότι ο βαθμός εφαρμογής των αρχών της Κριτικής Παιδαγωγικής εξαρτάται πρωτίστως από τις προθέσεις των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία και από τον βαθμό συγκρότησής τους ως πολιτικών 3 υποκειμένων. Ωστόσο, η ίδια η συνθήκη του εγκλεισμού και η συνεχόμενη υποβάθμιση του θεσμού των ΣΔΕ συνεπάγονται σοβαρά εμπόδια στη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για την ενασχόληση με κοινωνικοπολιτικά ζητήματα εντός της σχολικής τάξης, ενώ παράλληλα δρουν ανασταλτικά ως προς την καλλιέργεια των απαραίτητων συνθηκών για τον εκδημοκρατισμό της εκπαιδευτικής πράξης και τη διαμόρφωση σχέσεων αλληλεγγύης. Εντούτοις, ο ευεργετικός χαρακτήρας της εκπαίδευσης εντός φυλακών παραμένει αδιαμφισβήτητος, ενώ στα πλαίσια της εν λόγω έρευνας, η ενδυνάμωση των εκπαιδευομένων αναδεικνύεται ως το πιο σημαντικό πλεονέκτημα της εκπαιδευτικής διάδρασης εντός εγκλεισμού. Επιπλέον, φάνηκε πως οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί και εκπαιδευόμενοι παρουσίασαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ζητήματα καταπίεσης και κοινωνικής δικαιοσύνης, ενώ το βασικότερο αίτημα που τέθηκε από την πλειοψηφία των συνεντευξιαζόμενων αφορά στην ανάγκη θεσμοθέτησης ενός ευρύτερου υποστηρικτικού πλαισίου που θα θέτει κεντρικά το ζήτημα της κοινωνικής επανένταξης. Τέλος, σημαντικές αναφορές προέκυψαν σχετικά με τις ασύμμετρες σχέσεις εξουσίας που αναπτύσσονται ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και εκπαιδευομένους, ένα ζήτημα που συνεχίζει και ταλανίζει τους θεωρητικούς της Κριτικής Παιδαγωγικής μέχρι και σήμερα.
    • The present minor thesis investigates the possibilities and limitations of Critical Pedagogy in a prison Second Chance School (SCS). Its topic derived from the author’s will of promoting the values of Critical Pedagogy in the public sphere, an aspiration for prison education improvement and a constant demand for emancipation and social justice. In order for the research to be conducted, a qualitative method was chosen and, more specifically, the Interpretative Phenomenological Analysis. The collected data derived from eight semi-structured interviews from both teachers and students. The research questions were formed around the following topics: pedagogical issues, the unique character of the prison’s school, the relationship between education and politics, and authority issues. It became clear through the results of this research that the state of confinement constitutes a peculiar case regarding education, as Critical Pedagogy principles and practices meet severe limitations, while at the same time they open up a series of possibilities, due to this exact peculiarity. It was found that the implementation of Critical Pedagogy principles depends primarily on the intentions of the people involved as well as their political positioning. However, the state of confinement and the continuous institutional degradation of SCS entail some serious obstacles in creating the necessary environment for engaging with sociopolitical issues within the classroom. It also seems that confinement and degradation affect negatively the flourishing of those necessary conditions that would 5 allow for the educational act to become democratized and solidarity to be fostered. Moreover, it appeared that the teachers and students showed a great interest on issues of oppression and social justice, while the main request being brought forward by both groups concerned the need of setting up a wider supportive context for inmates, in which social integration could be prioritized. Lastly, it is worth mentioning that some issues regarding unequal power relationships between teachers and students emerged, an issue that keeps Critical Pedagogy’s scholars, apparently, endlessly preoccupied.
  15. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές