αστεγία | κοινωνικός αποκλεισμός | Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία | κρατική προνοιακή πολιτική | ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ για την ένταξη αστέγων | homelessness | social exclusion | Social and Solidarity Economy | state welfare policy | Social and cooperative enterprises for the integration of the homeless
4
23
23
Περιέχει: πίνακες.
Τα τελευταία χρόνια και με σημείο εκκίνησης την οικονομική κρίση το πρόβλημα της αστεγίας
έγινε εμφανές στη χώρα μας, ειδικά στις μεγάλες πόλεις. Η πρόσφατη συγκυρία της πανδημίας
έδειξε πόσο εκτεθειμένη και ευάλωτη κοινωνική ομάδα είναι οι άστεγοι. Ο κοινωνικός
αποκλεισμός τον οποίο βιώνουν, συχνά ταυτίζεται με την ανεργία. Το κράτος επιχειρεί να
αντιμετωπίσει το πρόβλημα με προνοιακές πολιτικές και παράλληλα αρθρώνεται η πρόταση
της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.
Στο περιβάλλον αυτό η παρούσα εργασία επιχειρεί από τη μια να οριοθετήσει τη σχέση
αστεγίας και κοινωνικού αποκλεισμού, να περιγράψει το ρόλο του κράτους, την κατάσταση
των πραγμάτων στη χώρα μας και τις υφιστάμενες δημόσιες πολιτικές για την αντιμετώπιση
της αστεγίας. Από την άλλη, σκιαγραφεί τις διαφορετικές προσεγγίσεις της Κοινωνικής και
Αλληλέγγυας Οικονομίας για την αντιμετώπιση της αστεγίας και την κοινωνική ένταξη των
αστέγων. Τέλος, επιχειρεί να αναδείξει τις διαφορές μεταξύ κρατικών προνοιακών πολιτικών
με την προσέγγιση της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.
Για τη μελέτη των προαναφερόμενων ζητημάτων επιλέχθηκαν δύο παραδείγματα κοινωνικών
οργανώσεων που δουλεύουν με στόχο την ένταξη/επανένταξη αστέγων και μέσα από την
αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ΚΑΟ.
Τα ερωτήματα της εργασίας προσεγγίστηκαν μέσα από βιβλιογραφική επισκόπηση και
εμπειρική έρευνα, μέσω μελέτης περίπτωσης. Τα ευρήματα αποδεικνύουν την αμφίδρομη
σχέση αστεγίας και κοινωνικού αποκλεισμού, και φανερώνουν την ποιοτική διαφορά των
προτεινόμενων λύσεων, αφενός εκ μέρους του κράτους και αφετέρου εκ μέρους της
Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας. Τα εγχειρήματα εστιάζουν στον άνθρωπο και έχουν
δυναμική παρουσία επιδιώκοντας να επεκτείνουν τη δράση τους προς όφελος των λιγότερο
ευνοημένων. Ωστόσο, μοιάζει αδύνατη η αυτόνομη λειτουργία τους και η οικονομική
βιωσιμότητα αποτελεί διαρκή πρόκληση.
In recent years, starting with the economic crisis, the problem of homelessness has become
apparent in Greece, especially in large cities. The recent conjuncture of the pandemic has
shown how exposed and vulnerable a social group the homeless are. The social exclusion they
experience is often equated with unemployment. The state is trying to address the problem
through welfare policy, while the Social and Solidarity Economy (SSE) is advancing an
alternative approach, the analysis of which is the main object of the thesis.
Hence, the present work attempts on the one hand to delineate the relationship between
homelessness and social exclusion; to describe the role of the state and existing public policies
in Greece; and on the other hand to outline the SSE approach to address homelessness and
achieve the social integration of the homeless. Finally it attempts to highlight the differences
between the state-led welfare policies, and the alternative approach of the SSE.
To address the above-mentioned issues, two examples of social organizations active in
integrating / reintegrating the homeless by applying practices of the SSE, were selected.
The questions of the thesis were approached through bibliographic review and empirical
research, through a case study approach. The findings validate the two-way relationship
between homelessness and social exclusion, and reveal the qualitative difference of the
proposed solutions; on the one hand on the part of the state and on the other hand on the part
of the SSE. The ventures focus on people and have a dynamic presence seeking to expand their
action for the benefit of the less favoured. However, their autonomous operation seems
impossible and economic viability is a constant challenge.
Έλλειψη στέγης και ΚΑΟ στην Ελλάδα. Ο ρόλος των Κοινωνικών Συνεταιρισμών