παιδιά πρόσφυγες, γλωσσική εκπαίδευση, διγλωσσία, διπολιτισμικότητα | refugee children, language education, bilingual, bicultural
2
27
123
Περιέχει 3 πίνακες και 13 διαγράμματα.
Ασκούνη, Ν. & Ανδρούσου, Α. (2001). Οι «άλλοι» μαθητές στο σχολείο: από την αφομοίωση των διαφορών στη «διαπολιτισμική» αναζήτηση. Στο Θ. Δραγώνα, Ε. Σκούρτου & Α. Φραγκουδάκη, Εκπαίδευση: Πολιτισμικές Διαφορές και Κοινωνικές Ανισότητες, τόμος Β΄ (σσ. 13-45). Πάτρα: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως κεντρικό άξονα τη γλωσσική εκπαίδευση για παιδιά πρόσφυγες, με σκοπό να καταγράψει τη σύγχρονη συζήτηση γύρω από το συγκεκριμένο θέμα σε μια κριτική ανασκόπηση της σχετικής έρευνας που έχει δημοσιευτεί σε διεθνή περιοδικά από το 1995 και εξής. Αυτό που θα επιχειρήσω λοιπόν είναι η ποιοτική θεματική ανάλυση των ανασκοπούμενων ερευνών, προκειμένου να αναδειχτούν όχι μόνο οι εκπαιδευτικές, αλλά και οι κοινωνικές και πολιτικές παράμετροι του παραπάνω θέματος, μαζί με τον πολυδιάστατο χαρακτήρα και την απαραίτητη τοποθέτησή του σε ιστορικά και κοινωνικά πλαίσια. Αποτελεί εξάλλου μια πτυχή του ευρύτερου προσφυγικού ζητήματος, το οποίο συνιστά ένα συστημικό φαινόμενο γενετικά συνδεμένο με τον παγκόσμιο καπιταλισμό και την παγκοσμιοποίηση. Υιοθετώντας μια τέτοια οπτική, επομένως, αντιμετωπίζω τα παιδιά πρόσφυγες ως ενεργά κοινωνικά υποκείμενα, των οποίων η γλωσσική εκπαίδευση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από παράγοντες που σχετίζονται τόσο με τα ίδια όσο και με το στενότερο και ευρύτερο περιβάλλον τους, σε διάδραση με το οποίο αναπτύσσονται και διαμορφώνονται ως άτομα. Τέτοιοι υπό διερεύνηση παράγοντες είναι τα αποδυναμωτικά και ενδυναμωτικά χαρακτηριστικά τους, οι ατομικές και δομικά καθορισμένες ανάγκες τους και η υποδοχή που τους επιφυλάσσει η κοινωνία της χώρας μετεγκατάστασης στο πρόσωπο των δασκάλων. Παράλληλα υποστηρίζω ότι καλούνται, με τη συμβολή του βασικού φορέα δύναμης, της γλώσσας, να συνειδητοποιήσουν την ένταξή τους σε ιεραρχημένες δομές και σχέσεις δύναμης και ηγεμονίας, προκειμένου να αντισταθούν και να επιτύχουν την ισότιμη συμμετοχή τους στη διεθνική κοινωνία των πολιτών. Έχοντας συνεπώς τα παραπάνω υπόψη, προτείνω ένα κριτικό δίγλωσσο και διπολιτισμικό οικολογικό εκπαιδευτικό μοντέλο για τα παιδιά αυτά, ως τη μόνη λύση για μια διεθνική συνύπαρξη με απελευθέρωση από τις καταπιεστικές αντιφάσεις της παγκοσμιοποίησης των ανισοτήτων, στην οποία οδηγεί τις κοινωνίες ο καπιταλισμός και η κατεξοχήν πολιτική έκφρασή του, ο νεοφιλελευθερισμός. Τέλος, αναφέρομαι στις ελλείψεις της βιβλιογραφίας αναζητώντας νέα ενδιαφέροντα ερευνητικά ζητήματα.
This thesis examines the highly controversial issue of language education for refugee children, with the purpose of recording the current conversation in a critical review of the research which has been published in international journals since 1995. My intention is to attempt a qualitative thematic analysis of the articles reviewed in order to highlight the educational, as well as the social and political aspects of the above mentioned topic. This way I hope to show its clearly multidimensional and complex character and to place it in a historical and social context. Moreover, the subject of language education for refugee children is one aspect out of many immanent in the “refugee case”, which in turn is a systemic phenomenon genetically linked with “globalisation” and the capitalist world order. Consequently, refugee children like all forced migrants should be positioned in that context as social agents. I, therefore, regard their language education as a matter affected by both personal and ecological factors, such as the refugee children’s empowering and disempowering characteristics, together with their unique plus often structurally determined needs and their overall reception by the host society -especially by the school and the teachers. In addition, considering they are integrated in intensely hierarchical social structures and thus dominated and oppressed by power and hegemony, I argue that language -being a primary source of power- is a crucial factor in their quest for political empowerment and equal active participation in the international civil society. With this in mind, I propose a critical bilingual and bicultural ecological model of education for refugee children, as the best practice for liberation from the oppressive contradictions, which are imposed by the globalization of inequality, hence by capitalism and its main political expression, neo-liberalism. I conclude with omissions in current literature that indicate an itinerary for future research.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Γλωσσική εκπαίδευση για παιδιά πρόσφυγες: η σύγχρονη προβληματική μέσα από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση σχετικών μελετών σε διεθνή περιοδικά. Περιγραφή: Μηλιαράκη ΔE final.pdf (pdf)
Book Reader Πληροφορίες: Κυρίως σώμα διπλωματικής και παραρτήματα Μέγεθος: 3.7 MB
Γλωσσική εκπαίδευση για παιδιά πρόσφυγες: η σύγχρονη προβληματική μέσα από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση σχετικών μελετών σε διεθνή περιοδικά. - Identifier: 154332
Internal display of the 154332 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)