Εκπαίδευση: Πολιτισμικές διαφορές και κοινωνικές ανισότητες /Δραγώνα, Σκούρτου, Φραγκουδάκη
Η παρούσα ποιοτική έρευνα έχει ως θέμα την οπτική των εκπαιδευτικών σε ζητήματα που αφορούν την κοινωνική ένταξη των προσφύγων μαθητών σε συνδυασμό με τη διερεύνηση των μεταβλητών που επηρεάζουν το ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν. Στόχος της είναι η διερεύνηση των πρακτικών που εφαρμόζουν οι εκπαιδευτικοί για την κοινωνική ένταξη των προσφύγων μαθητών τους. Επιπλέον, η διερεύνηση της διαπολιτισμικής επάρκειας, ευαισθησίας και ετοιμότητας, καθώς και της προκατάληψης που διαθέτουν οι εκπαιδευτικοί, ως μεταβλητές που διευκολύνουν ή δυσχεραίνουν το εν λόγω ζήτημα και οι οποίες διαμορφώνουν τη στάση και τις πρακτικές τους όσον αφορά την κοινωνική ένταξη των προσφύγων μαθητών. Στην έρευνα συμμετείχαν 12 εκπαιδευτικοί, 6 εκπαιδευτικοί Τάξεων Υποδοχής και 6 εκπαιδευτικοί κανονικών τάξεων. Για τη συλλογή του ερευνητικού υλικού διενεργήθηκαν ερευνητικές συνεντεύξεις ημιδομημένου τύπου. Υιοθετήθηκε η μέθοδος της θεματικής ανάλυσης των ερευνητικών δεδομένων. Τα ευρήματα έδειξαν πρακτικές που χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί για την κοινωνική ένταξη των προσφύγων μαθητών, όπως η επικοινωνία με τους γονείς, η παρακίνηση των μαθητών για αλληλεπίδραση ή η χρήση λέξεων από τη μητρική τους γλώσσα. Ωστόσο η χρήση τους είναι αποσπασματική, πραγματοποιείται «επιφανειακά» και δεν φαίνεται να εντάσσεται σε ένα γενικότερο πλαίσιο που να στοχεύει στην ένταξη τους. Σύμφωνα με τις απόψεις τους, οι πρόσφυγες μαθητές δε φαίνεται να έχουν ενταχθεί ουσιαστικά στο σχολικό περιβάλλον. Οι εκπαιδευτικοί φαίνεται να διαθέτουν αρκετά στοιχεία διαπολιτισμικής ευαισθητοποίησης, ωστόσο εμφανίζονται λιγότεροι επαρκείς και έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα ετερότητας και ένταξης των μαθητών αυτών. Αρκετοί διαθέτουν ορισμένα χαρακτηριστικά τόσο κρυφής, όσο και φανερής προκατάληψης. Εκπαιδευτικοί που φαίνεται να διαθέτουν σε μεγάλο βαθμό χαρακτηριστικά στοιχεία τόσο φανερής, όσο και κρυφής προκατάληψης, εμφανίζονται λιγότερο ευαίσθητοι διαπολιτισμικά και δείχνουν να πραγματοποιούν ελάχιστες πρακτικές προκειμένου να βοηθήσουν τους πρόσφυγες μαθητές να ενταχθούν κοινωνικά.
The present qualitative research has as its subject the teachers' perspective on issues related to the social inclusion of refugee students in combination with the investigation of the variables that affect the role they are called to play. Its aim is to investigate the practices applied by teachers for the social inclusion of their refugee students. In addition, exploring the intercultural competence, sensitivity and readiness, as well as the prejudice of teachers, as variables that facilitate or complicate this issue and which shape their attitudes and practices regarding the social inclusion of refugee students. The research involved 12 teachers, 6 Reception Class teachers and 6 regular class teachers. Semi-structured research interviews were conducted to collect the research material. The method of thematic analysis of research data was adopted. The findings showed practices used by teachers for the social integration of refugee students, such as communicating with parents, motivating students to interact or using words from their mother tongue. However, their use is fragmentary, takes place "superficially" and does not seem to fit into a more general context aimed at their integration. In their view, refugee students do not appear to have been effectively integrated into the school environment. Teachers seem to be interculturaly sensitive, however they appear less competent and ready to address the issues of diversity and integration of these students. Many have certain characteristics of both blatant and subtle prejudice. Teachers who appear to have a high degree of both blatant and subtle prejudice appear to be less interculturally sensitive and appear to adopt few strategies to help refugee students integrate socially.
Κοινωνική ένταξη των προσφύγων μαθητών στο εκπαιδευτικό σύστημα: Η οπτική και ο ρόλος των εκπαιδευτικών