“Τα αρνητικά του καπνίσματος και τα θετικά της διακοπής: Η επίδραση της πλαισίωσης του μηνύματος στην αυτό-αποτελεσματικότητα και την πρόθεση διακοπής του καπνίσματος”

The cons of smoking and the pros of giving it up. The effect of framing the notion in one's self-effectiveness and intention of quitting the habit (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΙΩΑΝΝΟΥ, ΚΑΤΕΡΙΝΑ
  3. Διοίκηση Μονάδων Υγείας (ΔΜΥ)
  4. 25 Σεπτεμβρίου 2021 [2021-09-25]
  5. Ελληνικά
  6. 81
  7. ΗΓΟΥΜΕΝΙΔΗΣ, ΜΙΧΑΛΗΣ
  8. ΗΓΟΥΜΕΝΙΔΗΣ, ΜΙΧΑΛΗΣ | ΣΚΑΠΙΝΑΚΗΣ, ΠΕΤΡΟΣ
  9. ΚΑΠΝΙΣΜΑ | ΜΟΝΤΕΛΟ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΩΝ ΥΓΕΙΑΣ | ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΡΟΜΟΥ | FTND
  10. 4
  11. 19
  12. 59
  13. 8 ΠΙΝΑΚΕΣ 11 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ 6 ΕΙΚΟΝΕΣ/ΣΧΗΜΑΤΑ
    • Σκοπός :Διερεύνηση της επίδρασης της πλαισίωσης του αντικαπνιστικού μηνύματος στην αυτό-αποτελεσματικότητα και την πρόθεση διακοπής του καπνίσματος, καθώς επίσης και του ρυθμιστικού ρόλου των επιπέδων εξάρτησης από τη νικοτίνη. Έλεγχος της ικανότητας πρόβλεψης των πεποιθήσεων σχετικά με την υγεία, όσον αφορά την προσλαμβανόμενη αυτό-αποτελεσματικότητα και την πρόθεση διακοπής του καπνίσματος. Διερεύνηση του ρόλου ατομικών χαρακτηριστικών, όπως είναι το φύλο και η ηλικία. Μέθοδος - Δείγμα : Μια πειραματική μελέτη, που πραγματοποιήθηκε σε 215 ενήλικες καπνιστές.Ο πειραματικός σχεδιασμός ήταν μεταξύ υποκειμένων, ενώ ο χειρισμός της ανεξάρτητης μεταβλητής της πλαισίωσης του μηνύματος έγινε με τη χορήγηση δύο διαφορετικών κειμένων, όπου το ένα αναφερόταν στις αρνητικές για τον οργανισμό επιπτώσεις του καπνίσματος και το άλλο στα οφέλη της διακοπής του καπνίσματος. Ως εξαρτημένες μεταβλητές ορίστηκαν η προσλαμβανόμενη αυτό-αποτελεσματικότητα και η πρόθεση διακοπής του καπνίσματος.  Χρησιμοποιήθηκαν 3 εργαλεία : α) Κλίμακα Fagerstrom Test for Nicotine Dependence (FTND), ερωτηματολόγιο δημογραφικών στοιχείων και τέλος ερωτηματολόγιο Μοντέλου Πεποιθήσεων για την Υγεία (ΜΠΥ). Για την στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το λογισμικό πακέτο IBMSPSS.26. Αποτελέσματα : Τα ευρήματα έδειξαν ότι το φύλο επηρεάζει σημαντικά την εξάρτηση από την νικοτίνη, με υψηλότερη εξάρτηση στους άνδρες (Μ=4.35), σε σχέση με τις γυναίκες (Μ=3.26), p<.01. Η ηλικία, από την άλλη πλευρά δε φάνηκε να μπορεί να προβλέψει τις πεποιθήσεις για την υγεία και την πρόθεση διακοπής του καπνίσματος. Η εξάρτηση από την νικοτίνη προβλέπει σημαντικά τα προσλαμβανόμενα εμπόδια F(1,213)=10.42,p<.01, που αυξάνονται κατά .05 για κάθε 1 μονάδα αύξησης της εξάρτησης. Προβλέπεται επίσης η προσλαμβανόμενη αυτοαποτελεσματικότητα F(1,213)=6.99,p<.01 καθώς για κάθε μονάδα αύξησης της εξάρτησης, μειώνεται κατά .06. Τέλος, η εξάρτηση από την νικοτίνη φαίνεται να προβλέπει σημαντικά την πρόθεση διακοπής καπνίσματος F(1,213)=8.55,p<.01, καθώς για κάθε μονάδα αύξησης της εξάρτησης, η πρόθεση διακοπής του καπνίσματος μειώνεται κατά .11. Όσον αφορά την προσλαμβανόμενη αυτοαποτελεσματικότητα, οι παράγοντες που φαίνεται να την προβλέπουν είναι μόνο τα οφέλη,F(1,213)=15.87,p<.001. Όσον αφορά την πρόθεση διακοπής καπνίσματος, το μοντέλο πρόβλεψης φαίνεται να περιλαμβάνει την κινητοποίηση, την αυτοαποτελεσματικότητα, τα εμπόδια και τα οφέλη, F(4,210)=20.63,p<.001. Όπως ήταν αναμενόμενο, μόνο τα εμπόδια προβλέπουν αρνητικά την πρόθεση διακοπής καπνίσματος. Όσον αφορά την επίδραση της πλαισίωσης του μηνύματος στην προσλαμβανόμενη αυτοαποτελεσματικότητα και την πρόθεση διακοπής καπνίσματος, ενδιαφέρον έχει ότι όσο μεγαλύτερη είναι η εξάρτηση, στην συνθήκη της θετικής πλαισίωσης του μηνύματος, οι συμμετέχοντες δηλώνουν ότι το να διακόψουν το κάπνισμα εξαρτάται από τους ίδιους, μια πρόταση που περιλαμβάνεται στη διάσταση της προσλαμβανόμενης αυτό-αποτελεσματικότητας, b=.31, SE=.15,95%, CI=[.02,.60],t(215)=2.10,p<.05, παρόλο που δεν αναδείχθηκε ο διαμεσολαβητικός ρόλος των πεποιθήσεων για την υγεία. Αυτό σημαίνει ότι η θετική πλαισίωση του αντικαπνιστικού μηνύματος τείνει να είναι πιο αποτελεσματική στους ιδιαίτερα εξαρτημένους καπνιστές. Συμπεράσματα : Αντί της γενικευμένης χρήσης αρνητικά πλαισιωμένων προειδοποιητικών μηνυμάτων, φαίνεται πως σε αρκετές περιπτώσεις μηνύματα που αναφέρονται στα οφέλη της υιοθέτησης της συμπεριφοράς υγείας είναι αποτελεσματικότερα. Αρκετοί παράγοντες δείχνουν να καθορίζουν την επίδραση της πλαισίωσης του μηνύματος, γεγονός που υποστηρίζει την προσέγγιση ότι, όσον αφορά την υιοθέτηση προληπτικών συμπεριφορών, όπως είναι η διακοπή του καπνίσματος, οι παρεμβάσεις θα πρέπει να στοχεύουν στα χαρακτηριστικά της κάθε υποομάδας του πληθυσμού των καπνιστών. Η αμφίβολη αποτελεσματικότητα των απειλητικών μηνυμάτων ενισχύεται και από τα ευρήματα που δείχνουν ότι τα προσλαμβανόμενα οφέλη της διακοπής του καπνίσματος προβλέπουν σημαντικά τόσο την αποτελεσματικότητα του εαυτού όσο και την πρόθεση διακοπής του καπνίσματος. Αντιθέτως, οι αντιλήψεις σχετικά με την τρωτότητα και τη σοβαρότητα, στις οποίες στοχεύουν εικόνες και μηνύματα που παραπέμπουν στο θάνατο και τις σχετιζόμενες με το κάπνισμα νόσους, φάνηκε να μην παρουσιάζουν σημαντική προβλεπτική ικανότητα.
    • Purpose: Investigating the impact of anti-smoking message frameworks on self-efficacy and the intention to give up smoking, as well as the regulatory role of nicotine dependency levels. Controlling the capability of belief predicting in relation to health, as far as the intaking self-effectiveness is concerned, along with the intention to stop smoking. Inquiring the role of individual traits, like sex and age. Method – Sample: An experimental study applied on 215 adult smokers. The experimental planning was held among the subjects, while the manipulation of the independent variable framing the message was held by applying two different texts; one of them referred to the negative for the human body effects of smoking, while the other to the benefits of giving up smoking. As dependent variables we set the intaking self- efficacy and the intention to stop smoking. 3 tools were used: a) the Fagerstrom Test for Nicotine Dependence (FTND) scale, b) a demographic questionnaire and, c) a Model about health beliefs (MHB) questionnaire. For the statistics analysis we used the IBMSPSS.26. set of logistics. Results: The findings showed that the gender significantly affects the dependency to nicotine, showing that this is higher among men (M=4.35), in relation to women (M=3.26). Age, on the other hand, did not seem able to predict the convictions referring to health and the intention of giving up smoking. The dependency to nicotine significantly predicts the intaking obstacles F(1,213) = 10.42, p<01, which are increasing up to .05 for every single unit of dependency increase. The intaking self- efficacy F(1,213)= 6.99, p< 01 is also predicted, as for every single increasing unit it decreases by .06. Finally, the dependency to nicotine seems to significantly predict the intention of giving up smoking F(1,213)=8.55, p<.01, as for every unit of increase concerning dependency, the intention to stop smoking diminishes by .11. As far as the intaking self- efficacy is concerned, the factors seeming to foretell it are just the benefits, F(1,213)=15.87, p<.001. Concerning the intention to give up smoking, the prediction model seems to include the motivation, the self- efficacy, the obstacles and the benefits, F(4,210)=20.63, p<001. As it was expected, only the obstacles negatively predict the intention to give up smoking. Looking closer to the impact of the self- efficacy message frameworks, as well as to the intent to stop smoking, we can see that the more the dependency, in the positive message framework condition, the participants state that giving up smoking depends on them; a statement contained in the dimension of intake self –efficacy, b=31, SE=15,95%, CI= [.02,60], t(215)=2.10, p<05, although the intermediate role of health beliefs has not been designated. This means that the positive framework of the anti-smoking message tends to be more efficient to the greatly addicted smokers. Conclusions: Instead of the general use of negatively frame worked warning messages, it seems that in several cases the messages referring to the benefits of health behavioral adoption are more effective. Many factors seem to determine the effect of message framing, a fact supporting the approach that, as far as the adoption of precautionary behaviors is concerned, as is giving up smoking, the interventions should target to the traits of every subgroup of the smokers’ population. The dubious effectiveness of the threatening messages is also enforced by the findings showing that the intaking benefits of giving up smoking significantly predict both the self- efficacy and the intention of giving up smoking. Contrary to that, the perceptions concerning the vulnerability and the severity, to which images and messages referring to death and relative diseases are targeting, seemed not to display significant prediction ability.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.