Εισαγωγή: Ο όρος Ηθικό Αδιέξοδο (Moral Distress) περιγράφει μια κατάσταση κατά την οποία κάποιος γνωρίζει ποια είναι η ηθικά σωστή ενέργεια αλλά για διάφορους λόγους δεν μπορεί να την πραγματοποιήσει. Είναι ένα φαινόμενο που επηρεάζει κατά κύριο λόγο επαγγελματίες υγείας και δη Νοσηλευτές, μια επαγγελματική κατηγορία που λόγω της φύση της εργασίας τους βρίσκονται πιο κοντά σε άτομα σε ευάλωτη θέση εξαιτίας κάποιας ασθένειας, άρα είναι περισσότερο εκτεθειμένοι σε καταστάσεις με ηθικές διαστάσεις.
Σκοπός: Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στην διερεύνηση του φαινομένου του Ηθικού αδιεξόδου και στην συσχέτιση του με την άσκηση της πραγματικής κλινικής πρακτικής σε νοσηλευτικό προσωπικό που εργάζεται στο «Βενιζέλειο-Πανάνειο» Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε συγχρονική μελέτη την περίοδο Ιανουάριος- Μάρτιος 2020. Το δείγμα αποτελείτο από 171 άτομα που εργαζόταν ως Νοσηλευτικό Προσωπικό στο «Βενιζέλειο-Πανάνειο» Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου. Το ερευνητικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε ήταν η κλίμακα Ηθικού αδιεξόδου MMD-HP και η κλίμακα πραγματικής νοσηλευτικής πρακτικής, ενώ συμπεριλαμβανόταν δημογραφικά και επαγγελματικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων. Η στατιστική ανάλυση έγινε με χρήση του προγράμματος IBM SPSS Version 25.0. Διεξήχθη ιεραρχική λογιστική παλινδρόμηση της Κλίμακας Ηθικού Αδιεξόδου ως προς την κλίμακα & των υποκλιμάκων Πραγματικής κλινικής πρακτικής, ενώ για την σύγκριση των επιπέδων των ερωτήσεων των κλιμάκων μεταξύ επαγγελματικών κατηγοριών χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος των Mann-Whitney.
Αποτελέσματα: Το Νοσηλευτικό προσωπικό στο «Βενιζέλειο-Πανάνειο»Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου βιώνει σε μικρό βαθμό Ηθικά Αδιέξοδα και σχετικά σπάνια εκπληρώνει το πλήρες εύρος των κλινικών δυνατοτήτων του. Υπάρχει στατιστικά σημαντική σχέση ανάμεσα στην κλινική πρακτική και την βίωση ηθικού αδιεξόδου ενώ όσο ανώτερο είναι το επίπεδο εκπαίδευσης, τόσο μειώνεται η βίωση ηθικών αδιεξόδων, εύρημα που συναντάται για πρώτη φορά σε μελέτη σχετική με το Ηθικό Αδιέξοδο. Από τις καταστάσεις που δυνητικά προκαλούν Ηθικό αδιέξοδο αυτές που αντιμετωπίζει πιο συχνά το προσωπικό και παράλληλα το ενοχλεί ηθικά περισσότερο είναι η ενασχόληση με περισσότερους ασθενείς απ όσους θεωρείται ασφαλές.
Συμπεράσματα: Τα ευρήματα της μελέτης καταδεικνύουν ότι το Νοσηλευτικό Προσωπικό του δείγματος δεν βιώνει σε σημαντικό βαθμό Ηθικά Αδιέξοδα αλλά και ότι το ίδρυμα δεν εκμεταλλεύεται σε μεγάλο βαθμό το εύρος των γνώσεων τους. Τα άτομα με υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης βιώνουν σε μικρότερο βαθμό Ηθικό Αδιέξοδο, εύρημα που χρήζει περισσότερης διερεύνησης εφόσον είναι μοναδικό στην βιβλιογραφία ενώ η εκπαίδευση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και στον βαθμό ενασχόλησης με τις περισσότερο πολύπλοκες πτυχές της νοσηλευτικής εργασίας με τους περισσότερο εκπαιδευμένους να ασχολούνται πιο συχνά με αυτές.
Introduction: The term Moral Distress describes a situation in which one knows what a morally correct action is but for various reasons is constrained from performing it. It is a phenomenon that mainly affects health professionals and especially Nurses, a professional group that due to the nature of their work are closer to people in a vulnerable position due to an illness, so they are more exposed to situations with moral dimensions.
Aim: The present study aims to investigate the phenomenon of moral distress and its correlation to the actual nursing practice in nursing staff working at the public hospital "Venizelio" General Hospital of Heraklion, Crete, Greece.
Methodology: A cross-sectional study was conducted in the period January-March 2020. The sample consisted of 171 nurses of higher education and nurse assistants that completed a self-administered questionnaire. Key tools in the questionnaire were the Epstain et al MMD-HP ‘Moral Distress Scale for healthcare professionals’ and the D’Amour et al ‘Actual Scope of Nursing Practice scale’, including demographic and occupational characteristics of the participants. The statistical analysis was performed using the IBM SPSS Statistics Version 25.0 program.
Results: The Nursing Staff experiences low levels of Moral Distress and they relatively infrequently are working to their full scope of practice. There was a statistically significant relationship between clinical practice and experiencing moral distress, and the higher the level of education, the lower the attraction of moral impasse, a finding first found in a study on Moral Distress. Among the situations that potentially cause a moral distress, the one that most often deals with the sample and at the same time bothers it morally, is dealing with more patients than is considered safe.
Conclusions: The findings of the study show that the Nursing Staff of the sample does not experience to a large extent moral distress but at the same time the institution does not largely exploit the range of their knowledge. Nurses with a higher level of education experience a lower level of moral distress, a finding that needs more research, as it is unique in the literature, while education level also plays an important role in dealing with the most complex aspects of nursing work.
«Συσχέτιση της πραγματικής κλινικής πρακτικής με το Ηθικό Αδιέξοδο Νοσηλευτικού Προσωπικού στην Ελλάδα»