Σχεδιασμός, Διοίκηση, Αξιολόγηση Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Ενηλίκων: Στοιχεία Κοινωνικοοικονομικής Λειτουργίας και Θεσμικού Πλαισίου
Η εκπαίδευση και κατάρτιση του ατόμου αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις για την κοινωνική και επαγγελματική εξέλιξη του. Ωστόσο, η εκπαίδευση ενηλίκων αφορά κάθε σχεδιασμένη από κάποιον φορέα και προσωπικά συνειδητή δραστηριότητα επεξεργασίας εμπειριών και είναι μια μαθησιακή διεργασία που διαφέρει από αυτή των ανηλίκων ως προς τα χαρακτηριστικά, τις μαθησιακές ανάγκες, τον τρόπο προσέγγισης και τις προϋποθέσεις αποτελεσματικής μάθησης. Το θεωρητικό πλαίσιο της εκπαίδευσης ενηλίκων και πολλές μελέτες τόσο στο διεθνή όσο και στον ελληνικό χώρο έχουν αναδείξει τη σημασία του ρόλου του και των προσόντων του εκπαιδευτή ενηλίκων στην αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης ενηλίκων. Ωστόσο, ελάχιστες από αυτές τις μελέτες έχουν επικεντρωθεί στην ερμηνεία και τη νοηματοδότησή των εμπειριών των ενήλικων εκπαιδευόμενων στο πλαίσιο της συνολικής αφήγησης του εκπαιδευτικού τους βίου. Η παρούσα έρευνα επιχείρησε να καταγράψει και να ερμηνεύσει το ρόλο και τα προσόντα του συνεργαζόμενου εκπαιδευτικού προσωπικού (ΣΕΠ) στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα εκπαίδευσης ενηλίκων στο ΕΑΠ και μέσα από βιογραφικές-αφηγηματικές συνεντεύξεις εκπαιδευόμενων του προγράμματος να φωτίσει και να ανατροφοδοτήσει το θεωρητικό πλαίσιο για τον αποτελεσματικό εκπαιδευτή ενηλίκων στο χώρο αυτό. Η ανάλυση των αφηγήσεων έγινε με έμφαση στη γλώσσα, στη δομή και στο περιεχόμενο και ανέδειξε τον τρόπο με τον οποίο όχι μόνο οι εμπειρίες αλλά όλο το κοινωνικό-ιστορικό πλαίσιο των εκπαιδευόμενων αποκρυσταλλώνουν τις αντιλήψεις και τις στάσεις τους για το ρόλο και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των αποτελεσματικών εκπαιδευτών ενηλίκων στο ΕΑΠ. Μέσω της αφηγηματικής μεθοδολογίας, οι εκπαιδευόμενοι έδειξαν να νοηματοδοτούν και να ερμηνεύουν την εκπαιδευτική πραγματικότητα και τη σχέση τους με τους εκπαιδευτές τους μέσα από το ήδη αποκρυσταλλωμένο σύστημα αντιλήψεων και να θεωρούν αποτελεσματικό εκπαιδευτή ενηλίκων αυτόν που έχει κατάρτιση και εμπειρία, που αναλαμβάνει ρόλο εμψυχωτικό και επικοινωνιακό, που αντιμετωπίζει ισότιμα τους εκπαιδευόμενους και λαμβάνει υπόψη του τα εμπόδια και τις ανάγκες μάθησης τους, ενώ παράλληλα χρησιμοποιεί συμμετοχικές τεχνικές διδασκαλίας. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης των δεδομένων κάλυψαν κάποια κενά της βιβλιογραφίας για τους αποτελεσματικούς εκπαιδευτές ενηλίκων και αναμένεται να συνεισφέρουν στη προώθηση της ενεργητικής συμμετοχής των συμμετεχόντων, στην επιμόρφωση και επαγγελματική εξέλιξη των εκπαιδευτών ενηλίκων και στην υλοποίηση διορθωτικών παρεμβάσεων στο εκπαιδευτικό έργο του ΕΑΠ.
The education and training of an individual are necessary conditions for his social and professional development. However, adult education is about any activity designed by a carrier and personally conscious experience processing activity and is a learning process that differs from that of minors in terms of characteristics, learning needs, approach and conditions for effective learning. Τhe theoretical framework of adult education and many studies both internationally and in Greece have highlighted the importance of his role and the qualifications of the adult educator in the effectiveness of adult education. However, few of these studies have focused on interpreting the experiences of adult learners in the context of the overall narrative of their educational lives. The present research attempted to record and interpret the role and the qualifications of the effective collaborating teaching staff (CΤS) in the postgraduate program of adult education in Ηellenic Open University and through biographical-narrative interviews of students of the program to illuminate and give feedback on the theoretical frameworκfor the effective adult educator in the field. The analysis of the narratives was done with emphasis on language, structure and content and highlighted the way in which not only the experiences but the whole socio-historical context of the learners crystallize their perceptions and attitudes about the role and characteristics of effective adult educators in the Ηellenic Open University. Through the narrative methodology, the trainees showed to interpret and interpret the educational reality and their relationship with their trainers through the already crystallized system of perceptions and to consider an effective adult trainer as one who has training and experience, who assumes an inspiring and communicative role, which deals students equally and takes into account the obstacles and their learning needs, while at the same time using active teaching techniques. The results of the data analysis covered some gaps in the literature for effective adult educators and are expected to contribute to the promotion of active participation of participants, to the training and professional development of adult educators and to the implementation of corrective interventions in the educational work of EAP.
O αποτελεσματικός εκπαιδευτής ενηλίκων στο ΕΑΠ: Αφηγήσεις ζωής εκπαιδευόμενων