Περιβαλλοντική Ευθύνη. Η περίπτωση της "ΑΜΙΑΝΤΙΤ"

Εnvironmental Liability. The case of "AMIANTIT" (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Τασιοπούλου, Φωτεινή
  3. Περιβαλλοντικός Σχεδιασμός Έργων Υποδομής (ΠΣΕ)
  4. 14 Σεπτεμβρίου 2019 [2019-09-14]
  5. Ελληνικά
  6. 179
  7. Καπελλάκου, Γαλάτεια
  8. περιβαλλοντική ευθύνη | ο ρυπαίνων πληρώνει | ΟΠΕ | επικίνδυνα απόβλητα | αμίαντος
  9. 84
  10. 108
  11. Περιέχει πίνακες, σχήματα, εικόνες, διαγράμματα, φωτογραφίες
    • Η περιβαλλοντική ευθύνη, έκφραση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» μέσω της Οδηγίας 2004/35/ΕΚ (ΟΠΕ) αποτελεί τον πυρήνα της χάραξης της ευρωπαϊκής πολιτικής για την προστασία του περιβάλλοντος. Ξεκίνησε ως ένα φιλόδοξο και καινοτόμο νομοθέτημα με οριζόντια ισχύ, που στηρίζεται στη διοικητική ευθύνη για την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής ζημίας (σε βιοποικιλότητα, ύδατα, εδάφη) προβλέποντας την υλοποίηση μέτρων in natura, δηλαδή την επαναφορά του περιβάλλοντος στην προηγούμενη κατάσταση, πριν την επέλευση της ζημίας. Ο υπεύθυνος φορέας εκμετάλλευσης οφείλει να λαμβάνει τα απαραίτητα προληπτικά ή διορθωτικά μέτρα και να επιβαρύνεται με τα έξοδα αυτά. Η ΟΠΕ θέτει στο επίκεντρο την αρμόδια αρχή (διοίκηση) και το φορέα εκμετάλλευσης (δυνητικούς ή πραγματικούς ρυπαίνοντες), ενώ χαρακτηρίζεται από την διασύνδεσή της με άλλα υφιστάμενα ενωσιακά, εθνικά ή διεθνή νομοθετήματα. Ειδικότερα στη μελέτη περίπτωσης εξετάστηκε η δυσκολία στην αποτελεσματικότητα της λειτουργίας της ΟΠΕ, όπως αυτή έχει ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο με το ΠΔ148/2009, στο πεδίο της διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων και της διεπαφής της με το θεσμικό τους πλαίσιο, καθώς και του ζητήματος της αποκατάστασης των ρυπασμένων εδαφών - πεδία που έχουν απασχολήσει τη νομολογία κι έχουν εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ερμηνεία της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», δεδομένου ότι η συγκεκριμένη αρχή αποτελεί το συνδετικό τους κρίκο. Η αποκατάσταση του χώρου του πρώην εργοστασίου παραγωγής προϊόντων αμιάντου της ΑΜΙΑΝΤΙΤ στην Πάτρα, αποτελεί μια από τις πρώτες υποθέσεις υπαγωγής σε καθεστώς περιβαλλοντικής ευθύνης στη χώρα μας, παραμένοντας ακόμα «ανοιχτή». Από τη διερεύνηση της υπόθεσης μέσα από τη μελέτη και αξιολόγηση του ρυθμιστικού πλαισίου της διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων και ειδικότερα αυτών που περιέχουν αμίαντο, της ογκώδους αλληλογραφίας των συναρμόδιων υπηρεσιών, αποφάσεων της διοίκησης, εκθέσεων εμπλεκόμενων φορέων και οργανισμών, καθώς και της νομολογίας του ΔΕΕ και του ΣτΕ προέκυψε, πως η υπερδεκαετής κωλυσιεργία στην περίπτωση της ΑΜΙΑΝΤΙΤ, δεν οφείλεται στις εγγενείς αδυναμίες και ελλείψεις που παρουσιάζει η ίδια η Οδηγία και που αποτελεί τη συνήθη περίπτωση για την πλημμελή ή περιορισμένη εφαρμογή της σε ενωσιακό επίπεδο, αλλά ανάγεται στις χρόνιες παθογένειες και δυσλειτουργίες του πολιτικού και διοικητικού συστήματος της ελληνικής πραγματικότητας, στις οποίες καταλυτικό ρόλο έπαιξε και η οικονομική συγκυρία, καθώς και στην αδυναμία της Πολιτείας να επιβάλει το θεσμοθετημένο νομικό πλαίσιο. Καθοριστικό ρόλο, απόρροια των ανωτέρω, αποτέλεσε η έλλειψη ικανοποιητικών υποδομών και η απουσία κριτηρίων με επαρκή ακρίβεια για την αξιολόγηση της καταλληλότητας περιοχών προκειμένου να χωροθετηθούν εγκαταστάσεις επεξεργασίας και διάθεσης επικίνδυνων αποβλήτων
    • Environmental liability, an expression of the “polluter pays” principle through Directive 2004/35/EC (ELD) constitutes the core of European policymaking and implementation on environmental protection. It had begun as an ambitious and innovative piece of legislation, based on administrative law liability for dealing with environmental damage (biodiversity, water, land), by providing the implementation of in-kind measures to restore the previous situation before the damage. The ELD places the competent authority (administration) and the operator (potential or actual polluters) at the center and is linked to others existing EU, national or international legislations. The liable operator must take the necessary preventive or remedial measures and bear the costs thereof. In particular the case study examined the difficulty in the efficiency of the operation of the ELD, as it was incorporated into the national law with PD148/2009, and its interaction with the institutional framework of hazardous waste management and the issue of the remediation of contaminated soils - fields that have concerned the case law and raised questions about interpretation of the 'polluter pays' principle, since this principle is their connecting link. The restoration of the site of the former asbestos production plant of ΑΜΙΑΝΤΙΤ in Patras is one of the first cases of environmental liability in our country, remaining "open". From the research, of the case, through the study and evaluation of the regulatory framework for the management of hazardous wastes, in particular those containing asbestos, the bulky correspondence of the co-competent authorities, the decisions of the administration, the reports of stakeholders and organizations and the case law of the Court of Justice of the European Communities and the Hellenic Council of State, it emerged that the over-years' obstruction in the AMIANTIT’s case, was not due to the inherent weaknesses and shortcomings of the Directive itself, which is the usual cause of defective or limited implementation in EU, but due to the chronic pathogens malfunctions of the political and administrative system of Greek reality, in which the economic conjuncture played a catalytic role, and the State's inability to enforce the statutory legal framework. Determinant role, according to the above, played the lack of an integrated and adequate network of disposal installations for hazardous waste and the absence of the criteria to determine with sufficient precision for the siting of these infrastructures.
  13. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.