Αυτονομία, Lernerautonomie | Στρατηγική S-O-S, Strategie S-O-S | Στρατηγικές εκμάθησης στο ξενόγλωσσο μάθημα, Lernstrategien im Fremdsprachenunterricht | στρατηγικές εκμάθησης της γραμματικής, Grammatikbezogene Lernstrategien
1
1
28
0
Grammatik und ihre Vermittlung im Fremdsprachenunterricht. Band C. Patras: Griechische Fernuniversität
Η συζήτηση για την αυτονομία του σχολείου, τις διαδικασίες της μάθησης και τους μαθητές βρίσκει ολοένα και μεγαλύτερη αποδοχή. «Το να μάθω πως να μαθαίνω» συζητείται σήμερα από όλους. Συγγραφείς διδακτικών βιβλίων και διδακτικών πλάνων καθώς και εκπαιδευτικοί θέτουν τη μάθηση, η οποία καθοδηγείται από το ίδιο το υποκείμενο και για την οποία είναι το ίδιο υπεύθυνο, στο επίκεντρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Βασικές αρχές της αυτόνομης μάθησης είναι μεταξύ άλλων η ικανότητα του μαθητή να οργανώσει και να εξετάσει τη μάθηση του. Αναφορικά με τις ξένες γλώσσες αυτό σημαίνει, ότι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να στηρίζουν τους μαθητές στο να εξελίσσουν δραστήρια και ολοένα πιο αυτόνομα τις ξενόγλωσσες γνώσεις τους, έτσι ώστε μετά το πέρας του σχολείου να είναι σε θέση να μάθουν αυτόνομα άλλες ξένες γλώσσες. Προϋπόθεση γι αυτό είναι η εξέλιξη της ικανότητας του μαθητή για μάθηση, της οποίας απαραίτητο συστατικό στοιχείο είναι η γνώση για τις δυνατότητες εφαρμογής των στρατηγικών εκμάθησης. Πρόκειται λοιπόν για μια αλλαγή του προσανατολισμού του ξενόγλωσσου μαθήματος. Οι μαθητές δεν είναι πια εκείνοι που διδάσκονται αλλά τα υποκείμενα της δικής τους μάθησης.
Ακριβώς πάνω σ’ αυτό το ενδιαφέρον για αυτόνομη μάθηση στο ξενόγλωσσο μάθημα και την αναγκαιότητα της προώθησης της αυτονομίας των μαθητών στηρίζεται το θέμα αυτής της διπλωματικής εργασίας.
Επειδή το μάθημα της γραμματικής καταλαμβάνει περίπου το μισό του ξενόγλωσσου μαθήματος και ένα τουλάχιστον μικρό ποσοστό γραμματικών γνώσεων είναι οπωσδήποτε αναγκαίο για να υπάρξει μια ουσιαστική σε νόημα επικοινωνία, γίνεται προσπάθεια σ’ αυτήν την εργασία να εξεταστεί, εάν η χρήση στρατηγικών εκμάθησης της γραμματικής στο μάθημα των γερμανικών, μπορεί να εξασφαλίσει στους μαθητές μια αποτελεσματική, ευχάριστη και διαρκή στο χρόνο γνώση και από την άλλη πλευρά να προωθήσει την αυτόνομη δράση στο μάθημα της γραμματικής, κάτι το οποίο είναι επίσης στόχος αυτής της εργασίας.
Η επεξεργασία των όρων «γραμματική», «αυτονομία της μάθησης», «στρατηγικές εκμάθησης» και «στρατηγικές εκμάθησης της γραμματικής» αποτελεί το θεωρητικό υπόβαθρο αυτής της εργασίας.
Σε συνάφεια με τα προαναφερθέντα επιχειρείται στη συνέχεια μέσω μιας στρατηγικής εκμάθησης της γραμματικής, τη μέθοδο S-O-S, να μάθουν οι μαθητές ενός ελληνικού γυμνασίου ένα νέο τρόπο, για να ανακαλύπτουν οι ίδιοι τη γνώση που σχετίζεται με τη γραμματική και να την αποκτούν μέσω ενός απλού και αποτελεσματικού τρόπου. Η μετάδοση της στρατηγικής εκμάθησης της γραμματικής μπορεί να χαρακτηριστεί ως ωφέλιμη για τους μαθητές. Διαπιστώθηκε ότι οι μαθητές έδειξαν προθυμία να ιδιοποιηθούν οδηγίες μάθησης, οι οποίες μπορούν να βελτιστοποιήσουν τη διαδικασία της μάθησης τους. Με στοχευμένη βοήθεια μπορούν αυτοί να ενεργήσουν πραγματικά αυτόνομα, συνεργατικά, αποτελεσματικά και δημιουργικά, παρόλο που έχουν συνηθίσει σε παραδοσιακούς τρόπους μάθησης και παρουσιάζουν ελλιπή στρατηγική ικανότητα.
Die Diskussion um die Autonomie von Schule, von Lernprozessen, von Lernenden findet zunehmend Akzeptanz. Das Lernen des Lernens ist heute in aller Mund. Lehrwerk- und Lehrplanautorinnen und –autoren sowie Lehrkräfte stellen selbstgesteuertes und selbstverantwortetes Lernen in den Mittelpunkt des Unterrichtsgeschehens.
Grundprinzipien des autonomen Lernens sind u.a. die Fähigkeit, das eigene Lernen zu planen und zu reflektieren. Bezogen auf die Fremdsprachen bedeutet dies, dass die Lernenden unterstützt werden müssen, aktiv und zunehmend selbständig die eigenen Fremdsprachenkenntnisse zu entwickeln, sodass sie auch nach der Schulzeit in der Lage sind, weitere Fremdsprachen selbständig zu lernen. Grundlage dafür ist die Entwicklung der Lernkompetenz der Lernenden, deren wesentlicher Bestandteil das Wissen um Einsatzmöglichkeiten von Lernstrategien ist. Es geht also um eine Umorientierung des Fremdsprachenunterrichts. Die Lernenden sind nicht mehr diejenigen, die belehrt werden, sondern sie sind die Subjekte ihres Lernens, die die zentralen Entscheidungen über ihr Lernen selbst treffen.
Genau auf diesem Interesse an dem autonomen Lernen im Fremdsprachenunterricht und der Notwendigkeit der Förderung der Autonomie der Lerner basiert das Thema dieser Diplomarbeit. Da der Grammatikunterricht ungefähr die Hälfte des Fremdsprachenunterrichts ausmacht und ein bestimmtes Minimum an grammatischen Kenntnissen unbedingt notwendig ist, damit eine bedeutungsvolle Kommunikation entsteht, wird im Rahmen dieser Arbeit versucht, zu untersuchen, ob der Einsatz von grammatikbezogenen Lernstrategien im Deutschunterricht den Lernenden wirksames, angenehmes und nachhaltiges Grammatiklernen gewährleisten und andererseits autonomes Handeln im Grammatikunterricht fördern kann, was auch das Ziel dieser Arbeit ausmacht.
Die Auseinandersetzung mit den Begriffen ,,Grammatik‘‘, ,,autonomes Lernen‘‘, ,,Lernstrategien‘‘, und ,,grammatikbezogene Lernstrategien‘‘ bilden die theoretische Grundlage dieser Arbeit.
Im Anschluss daran wird weiterhin unternommen, anhand der Vermittlung einer grammatikbezogenen Lernstrategie, der ,,S-O-S Methode‘‘, den Lernenden eines griechischen Gymnasiums einen neuen Weg zu zeigen, grammatisches Wissen selbst zu entdecken und es sich einfach und effektiv anzueignen. Die Strategievermittlung lässt sich als gewinnbringend charakterisieren. Es stellte sich fest, dass die Schüler Bereitschaft zeigten, sich neue Lerntipps anzueignen, die ihren Lernprozess optimieren können. Mit gezielter Hilfe können sie wirklich autonom, kooperativ, effektiv und kreativ handeln können, obwohl sie an traditionellen Lernwegen gewöhnt sind und mangelnde strategische Kompetenz aufweisen.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
