Εισαγωγή: Η δημογραφική γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής αποτελούν φαινόμενα με παγκόσμιες διαστάσεις. Είναι γνωστό ότι ο καρδιαγγειακός κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία και συνδέεται με μεγαλύτερη νοσηρότητα, θνητότητα, λειτουργική έκπτωση και κόστος υγειονομικής κάλυψης, ενώ ταυτόχρονα η επίπτωση της καρδιαγγειακής νόσου μεταξύ των ηλικιωμένων αναμένεται να αυξηθεί. Έτσι, η πρόληψη, πρωτογενής και δευτερογενής, στα ηλικιωμένα άτομα καθίσταται ζήτημα αυξανόμενου ενδιαφέροντος. Παρόλο υπάρχουν πολλές διαθέσιμες θεραπείες με στόχο την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων παραμένει η πρωταρχική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως. Τα δεδομένα αναφορικά με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο στους ηλικιωμένους ασθενείς με δυσλιπιδαιμία είναι περιορισμένα.
Σκοπός: Σκοπός αποτέλεσε η καταγραφή του καρδιαγγειακού κινδύνου σε ηλικιωμένους ασθενείς με δυσλιπιδαιμία που λαμβάνουν πολυπαραγοντική θεραπεία, καθώς και ο προσδιορισμός των πιθανών παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου και των μέτρων τροποποίησή τους.
Μέθοδοι: Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία αποτελεί μια αναδρομική μελέτη ηλικιωμένων ασθενών άνω των 65 ετών με δυσλιπιδαιμία οι οποίοι παρακολουθούνται για τουλάχιστον 3 έτη (2017-2020) στο Εξωτερικό Ιατρείο Λιπιδίων του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωάννινων. Συμπεριλήφθηκαν 265 ασθενείς άνω των 65 ετών οι οποίοι είχαν τουλάχιστον 3 επισκέψεις (follow-up). Καταγράφηκε το κλινικό και εργαστηριακό τους προφίλ κατά την αρχική επίσκεψη, ύστερα από 6 μήνες και στην πιο πρόσφατη επίσκεψη. Επιπρόσθετα, έγινε καταγραφή της θεραπείας τους, δίνοντας έμφαση στην υπολιπιδαιμική αγωγή. Εντοπίσαμε τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου και τις ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με την θεραπευτική παρέμβαση μείωσης του καρδιαγγειακού κινδύνου, εστιάζοντας στην υπολιπιδαιμική αγωγή.
Αποτελέσματα: Η πλειονότητα των ηλικιωμένων ασθενών (68%) είχαν πολύ υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο. Ο σακχαρώδης διαβήτης ήταν η πιο διαδεδομένη συννοσηρότητα (31%), ακολουθούμενη από καρδιαγγειακή νόσο (23%), αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (15%) και στεφανιαία νόσο(15%). Οι ασθενείς με πολύ υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο ήταν λιγότερο πιθανό να επιτύχουν τα βέλτιστα επίπεδα LDL-C σε σύγκριση με εκείνους που είχαν υψηλό και μέτριο κίνδυνο, αντίστοιχα (27% έναντι 48% έναντι 62 %, p <0,05). Άτομα που έλαβαν θεραπεία συνδυασμού με στατίνη + εζετιμίμπη είχαν περισσότερες πιθανότητες να επιτύχουν βέλτιστα επίπεδα LDL-C σε σύγκριση με αυτά της μονοθεραπείας με στατίνη (48% έναντι 33%, p <0,05 για τη σύγκριση μεταξύ των 2 ομάδων). Η επίτευξη των στόχων LDL-C για τους ασθενείς με πολύ υψηλό κίνδυνο ήταν 27% , με υψηλό κίνδυνο 48% και με μέτριο κίνδυνο 62%. Από τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη το 71% είχε ΑΠ <140/85 mmHg, το 78% των ασθενών χωρίς διαβήτη είχε ΑΠ <140/90 mmHg. 88% των ασθενών με ΣΔ είχε HbA1c <8% έναντι 47% που είχαν HbA1c <7%. Και τους 3 θεραπευτικούς στόχους καρδιαγγειακής πρόληψης πέτυχαν 1 στους 3 ασθενείς χωρίς ΣΔ και 1 στους 10 ασθενείς με ΣΔ ≥65 ετών.
Συμπεράσματα: Παρά τις διαθέσιμες σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές ένα μεγάλο ποσοστό των ηλικιωμένων που παρακολουθούνται σε ένα εξειδικευμένο ιατρείο αντιμετώπισης δυσλιπιδαιμιών απέτυχαν να επιτύχουν στόχους της υπολιπιδαιμικής, αντιυπερτασικής και αντιδιαβητικής θεραπείας. Η ελλιπής συμμόρφωση των ηλικιωμένων ασθενών, οι πολλαπλές συννοσηρότητες, η πολυφαρμακία, ο φόβος των δυσμενών επιδράσεων και η διστακτικότητα του γιατρού να συνταγογραφήσει πιο ισχυρές θεραπείες, μπορεί να είναι μερικοί λόγοι που να εξηγούν το γεγονός αυτό.
Introduction: The demographic aging of the population and the increase of life expectancy are
phenomena with global dimensions. It is known that cardiovascular risk increases with age and is associated with higher morbidity, mortality, functional disability and health care costs, while at the same time the incidence of cardiovascular disease among the elderly is expected to increase. Thus, prevention, primary and secondary, in the elderly becomes a matter of increasing interest. Despite the treatments available to prevent cardiovascular disease, it remains the leading cause of morbidity and mortality worldwide. Data on cardiovascular and metabolic risk in elderly patients with dyslipidemia are limited.
Aim: The aim was to record the cardiovascular risk in elderly patients with dyslipidemia receiving multifactorial therapy, as well as to identify possible cardiovascular risk factors and their modification measures.
Methods: The present survey is a retrospective study of elderly patients over 65 years with dyslipidemia who are followed up for at least 3 years (2017-2020) at the Lipid Outpatient Clinic of the University General Hospital of Ioannina. 265 patients over 65 years of age who had at least 3 follow-up visits were included. Their clinical and laboratory profile was recorded during the initial visit, after 6 months and at the most recent visit. In addition, their treatment was recorded, emphasizing on hypolipidemic treatment. We identified cardiovascular risk factors and adverse events associated with cardiovascular risk reduction intervention, focusing on hypolipidemic therapy.
Results: The majority of elderly patients (68%) was at very high cardiovascular risk. Diabetes mellitus was the most common comorbidity (31%), followed by cardiovascular disease (23%), stroke (15%) and coronary heart disease (15%). Patients at very high cardiovascular risk were less likely to achieve optimal LDL-C levels compared with those at high and moderate risk, respectively (27% vs. 48% vs. 62%, p <0.05). Individuals receiving statin + ezetimibe combination therapy were more likely to achieve optimal LDL-C levels than those on statin monotherapy (48% vs. 33%, p< 0.05 for comparison between the 2 groups). The achievement of the LDL-C targets for patients at very high risk was 27%, at high risk 48% and at moderate risk 62%. Among the patients with diabetes 71% had a BP <140/85 mmHg, while 78% of non diabetics had a BP <140/90 mmHg. 88% of patients with Diabetes mellitus had HbA1c <8% versus 47% who had HbA1c <7%. All 3 therapeutic cardiovascular prevention goals were achieved by 1 in 3 of non-diabetic patients and 1 in 10 of diabetic patients ≥65 years.
Conclusions: Despite the various treatment options available, a large percentage of the elderly who are seen in a specialized clinic have failed to achieve the goals of hypolipidemic, antihypertensive and antidiabetic treatment. Inadequate compliance of elderly patients, multiple comorbidities, multiple medications, fear of adverse effects, and the doctor’s hesitation to prescribe more potent treatments may be some of the reasons for this fact.
ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ