Το ζήτημα της βλακείας και η μορφή του “βλάκα” στη μυθοπλασία και στο δοκίμιο: πολιτικοκοινωνικές και υπαρξιακές προσεγγίσεις

The issue of stupidity and the character of "stupid" in fiction and essay: sociopolitical and existential approaches (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Κατσιφός, Ευάγγελος
  3. Δημιουργική Γραφή (ΔΓΡ)
  4. 09 Σεπτεμβρίου 2018 [2018-09-09]
  5. Ελληνικά
  6. 97
  7. Κουμασίδης, Ιορδάνης
  8. Κατσαντώνη, Μαρία | Ιωαννίδου, Αλεξάνδρα
  9. Βλακεία και Stupidity | Βλάκας και Stupid | Ηλίθιος και Idiot | Μεταμοντέρνο και Postmodern
  10. 1
  11. 30
  12. 18
  13. 0
  14. Βλαβιανού, Α. κ.ά. (2008). Ιστορία της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας από τις αρχές του 18ου έως τον 20ό αιώνα. Πάτρα: ΕΑΠ.
    • Το ζήτημα της βλακείας και ο χαρακτήρας του βλάκα είναι από τα πιο προσφιλή θέματα στη μυθοπλασία και στο δοκίμιο διαχρονικά και σε διεθνές επίπεδο. Στην παρούσα εργασία θα προσεγγίσουμε τα σύγχρονα ελληνικά έργα που περιλαμβάνουν τη λέξη βλακεία ή κάποιο παράγωγο ή συνώνυμο στον τίτλο τους, με εξαίρεση το έργο του Τσιπόλα Οι Βασικοί Νόμοι της Ανθρώπινης Ηλιθιότητας και το μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι Ο Ηλίθιος, σημεία αναφοράς για όλους όσοι ασχολούνται με το εν λόγω θέμα. Η βλακεία ορίζεται λεξιλογικά ως πνευματική διαταραχή, ως ανεπαρκής ανάπτυξη της ευφυΐας, ωστόσο στα έργα των συγγραφέων με τούτο το θέμα, ιδιαίτερα στα δοκίμια, αυτός ο ορισμός αποκτά πολιτικοκοινωνικές προεκτάσεις χαρακτηρίζοντας την αντίθετη άποψη: ό,τι δεν αρέσει στο συγγραφέα ή/και θεωρεί επιβλαβές για την ευημερία του ατόμου και της κοινωνίας ονομάζεται βλακεία. Για παράδειγμα, στην πλειονότητά τους οι δοκιμιογράφοι χαρακτηρίζουν τις κάθε είδους οργανώσεις ως χώρους ανάπτυξης της βλακείας, ενώ προτείνουν την ατομική δράση ως μοχλό κοινωνικής ανάπτυξης. Για να το αποδείξουν, ωστόσο, δεν χρησιμοποιούν καμία φιλοσοφική, πολιτική, κοινωνιολογική θεωρία –εκτός ίσως από τον Ευάγγελο Λεμπέση– παρά επικαλούνται την εμπειρία και τη λογική ή παραπέμπουν σε παλιότερους δοκιμιογράφους που έχουν ασχοληθεί με το θέμα. Το έργο τους δεν είναι επιστημονικό, παρά έμμεση κατάθεση των δικών τους φιλοσοφικών και πολιτικών απόψεων. Για τους συγγραφείς, η βλακεία μπορεί να είναι πανταχού παρούσα και αταξική, από την έξαρση των συναισθημάτων μέχρι και τον σχολικό εκφοβισμό. Στη σύγχρονη εποχή, η οποία χαρακτηρίζεται από τη μεταμοντέρνα οπτική και μια «ευέλικτη» ηθική, τα ΜΜΕ και οι νέοι τρόποι επικοινωνίας και συμπεριφοράς μπορεί να μας καταστήσουν βλάκες, δηλαδή παθητικούς και αδιάφορους, με αποτέλεσμα την υπονόμευση της βιώσιμης ανάπτυξης της κοινωνίας αλλά και της ίδιας της δημοκρατίας. Ως λύση για την καταπολέμηση αυτής της βλακείας προτείνεται η μετασχηματιστική εκπαίδευση και η ενεργή πολιτειότητα. Το δημιουργικό μέρος περιλαμβάνει το μετάφρασμα του δοκιμίου του David Graeber με τίτλο «Beyond Power/Knowledge; an exploration of the relation of power, ignorance and stupidity» (2006).
    • The issue of stupidity and the narrative character of the stupid person has internationally been one of the most popular topics in fiction and essay over different periods of time. In the present essay we will deal with contemporary Greek works that include the word "stupidity" or one of its derivatives or synonyms in their title, with the exception of Cipola's work The Basic Laws of Human Stupidity and Dostoevsky's novel The Idiot, because they are reference points for all those who deal with this issue. Stupidity is semantically defined as a mental disorder, as an insufficient development of intelligence, but in the works of the writers on this subject, especially in essays, this definition acquires political and social extensions, characterizing the opposite view: whatever the author does not like and considers as harmful to the well-being of the individual and the society is called stupidity. For example, most of the above mentioned essayists characterize organizations as sites of stupidity and suggest individual action as a lever of growth. To prove it, however, they do not use any philosophical, political, sociological theory – apart from Evangelos Lembesis. On the contrary they invoke experience and rationality or refer to earlier essayists who have dealt with the subject. Their work has no scientific background, but an indirect statement of their own philosophical and political theses. For these writers, stupidity can be omnipresent and classless, ranging from the emotional explosion to school bullying. In our time, which is characterized by postmodernism and alternative ethics, the media and the new ways of communication and behavior can make us stupid, that is to say, make us passive and indifferent, thus leading to our undermining not only the sustainable development of society but also democracy itself. A solution to combat this stupidity is transformational education and active citizenship. The creative part consisted of the David Graeber’s essay Greek translation, entitled «Beyond Power/Knowledge; an exploration of the relation of power, ignorance and stupidity» (2006).
  16. Attribution-NoDerivatives 4.0 Διεθνές