Β΄ Μεταπολεμική Γενιά, Ελληνίδες ποιήτριες, Δημιουργική Γραφή | Second Post-War Generation, Greek female poets, Creative Writing
77
1
Ύπαρξη τεσσάρων εικόνων.
Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών της Δημιουργικής Γραφής και σχετίζεται με την εξέταση Ελληνίδων ποιητριών της Β΄ Μεταπολεμικής Γενιάς, με σκοπό τη διαφώτιση πτυχών στην ποίησή τους, αλλά και την ανάδειξη συγκεκριμένων χαρακτηριστικών της ονομαζόμενης «θηλυκής ποίησης». Για την εν λόγω εργασία επιλέχθηκαν τέσσερις ποίητριες της Β΄ Μεταπολεμικής Γενιάς με κριτήριο τον τόπο καταγωγής τους, δύο ποιήτριες με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, η Μαρία Κέντρου-Αγαθοπούλου και η Μαρία Καραγιάννη, και δύο ποίητριες από την Αθήνα, η Ζέφη Δαράκη και η Γιολάντα Πέγκλη. Η χρήση αυτού του κριτηρίου θεωρήθηκε σκόπιμη και επικοδομητική, ώστε να φωτιστούν περαιτέρω οι τυχόν διαφορές ανάμεσα στις ποιήτριες που είχαν καταβολές από την επαρχία και στις ποιήτριες που γεννήθηκαν στο «κλεινόν άστυ».
Για την εκπόνηση της εργασίας επιλέχθηκε να μελετηθεί η τελευταία ποιητική συλλογή κάθε ποιήτριας, με σκοπό να εξεταστούν τόσο οι αποκλίσεις όσο και οι συγκλίσεις, που ενδεχομένως να παρουσιάζουν οι ποιήτριες, ως προς την ποιητική γενιά στην οποία ανήκουν, αλλά και κατά πόσο μπορεί η ποίησή τους να αγγίζει σύγχρονα ζητήματα. Επιπρόσθετα, ελλείψει δυνατότητας πρόσβασης σε βιβλιοθήκες, λόγω της υφιστάμενης κατάστασης της πανδημίας, κατέστη αναπόφευκτος ο περιορισμός της έρευνας.
Προκειμένου να επιτευχθή ο ερευνητικός σκοπός, πραγματοποιήθηκε μια φιλολογική μελέτη με στοιχεία από τη μεθοδολογία της ανάλυσης περιεχομένου, σύμφωνα με την οποία αναδείχθηκαν θεματικά μοτίβα και προσωπικές ιδιαιτερότητες ποιητικής γραφής της εκάστοτε ποιήτριας, αλλά και έγιναν ορατά τα κοινά χαρακτηριστικά που διέπουν την ποίησή τους και σχετίζονται με κοινά θεματικά πεδία. Οι διαπιστώσεις στις οποίες κατέληξε αυτή η μελέτη εστιάζονται στα κοινά χαρακτηριστικά που εμφανίζουν οι ποιήτριες ως προς την άντληση βιωμάτων από την καθημερινότητα, την ευθεία αναφορικότητα που διατρέχει την ποίησή τους, την οδύνη που βιώνει το ποιητικό υποκείμενο, την άνιση μάχη του με τον χρόνο και την καταστροφική επενέργεια εκείνου τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Το στοιχείο του πεσιμισμού που τις διακατέχει, όπως και τα θεματικά μοτίβα που αναφέρθηκαν, τις συνδέουν άμεσα με τη Β΄ Μεταπολεμική Γενιά και αποτελούν απόρροια της βίωσης τραυματικών γεγονότων σε παιδική ή εφηβική ηλικία (Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος) αλλά και γεγονότων που σημάδεψαν ανεξίτηλα την πρώτη τους νιότη (Χούντα, Μεταπολίτευση). Αυτά τα συμβάντα σε συνδυασμό με τις πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα ώθησαν στη συστροφή των ποιητριών και στην άντληση του ποιητικού υλικού τους από τον έσω κόσμο.
Από τις ποιήτριες που μελετήθηκαν, η αξιοποίηση του βιωματικού στοιχείου και των καθημερινών ερεθισμάτων διαφάνηκε εντονότερα στην Μαρία-Κέντρου Αγαθοπούλου, στην ποίηση της οποίας κυριαρχεί η χρήση αντιθετικών διπόλων που καταδεικνύουν την μονοδιάστατη θέαση ζητημάτων που σχετίζονται με τη ζωή, όπως τα γηρατειά και η νεότητα. Στην ποιήτρια Μαρία Καραγιάννη αναδείχθηκε η ιδιαίτερη χρήση οπτικών εικόνων, συχνά εφιαλτικών που σχετίζονται άμεσα με τη φθορά, τη μοναξιά και την υπαρξιακή αγωνία που βιώνει η ποιήτρια. Η Γιολάντα Πέγκλη, έχοντας διανύσει την απόσταση από τη γενιά της στο σήμερα, εμφανίζει στα ποιήματά της έντονη καταγγελία τόσο ως προς τον τρόπο ζωής του σύγχρονου ανθρώπου όσο και ως προς την αναλγησία σε σημαίνοντα ζητήματα που αφορούν το σύνολο του πληθυσμού, όπως η περιβαλλοντική καταστροφή και η αδράνεια της πολιτείας. Επιπρόσθετα, και η Ζέφη Δαράκη, διατηρώντας βέβαια τα χαρακτηριστικά της γενιάς της, καταπιάνεται με σύγχρονα ζητήματα, ενώ στην ποίησή της είναι διάχυτος ο υπαρξιακός προβληματισμός.
Το κριτήριο της εντοπιότητας που τέθηκε οδήγησε στην επισήμανση διαφορών ανάμεσα στις ποιήτριες με καταγωγή από την επαρχία, αφού στα ποιήματά τους επικρατεί η εμφάνιση εξωτερικών τοπίων είτε ρεαλιστικών είτε φανταστικών, και στις ποιήτριες που κατάγονται από την Αθήνα, στων οποίων τα ποιήματα επικρατεί είτε η παρουσίαση του εσωτερικού χώρου είτε συνήθειες της καθημερινότητας που αποκτούν οι άνθρωποι που μένουν στην πόλη. Τέλος, τα ως άνω είχαν ως αποτέλεσμα να διαπιστωθεί μεγαλύτερο ποσοστό αισιοδοξίας και παρακίνησης για ζωή στις ποιήτριες που κατάγονται από την επαρχία σε αντιδιαστολή με τις ποιήτριες που κατάγονται και ζουν στην Αθήνα.
Η εργασία πλαισιώνεται από τη δημιουργική συνομιλία με τις εξεταζόμενες ποιήτριες μέσω της συγγραφής ποιημάτων που αφορμήθηκαν από τη θεματολογία που απασχόλησε τις ποιήτριες και ειδικά από τον θεματικό άξονα του υπαρξιακού προβληματισμού.
The present dissertation has been composed within the scope of the Master’s Program in Creative Writing and it further examines the work of the Greek female poets who belong in the Second Post-War Generation.
The dissertation aims at shedding light on their poetic work, while at the same time it points out specific key features of the so - called “female poetry”.
The poets Maria Kentrou-Agathopoulou, Maria Karagiannis, Zefi Darakis and Giolanda Pegli were chosen for this dissertation due to the fact their work is worth being examined and due to its originality, given the fact that these poets are the least known of their generation.
Moreover, what also contributed to choosing these female poets, was their birthplace. The two first poets were born in Thessaloniki, while the latter two were born in Athens. This serves the purpose of revealing any particularities in their personal poetic expression.
Setting their birthplace as a criterion was considered advisable and constructive, since it contributes to pointing out any possible differences between the poets born in the thriving urban center and the ones born in the provinces.
The dissertation focuses on the study of each poet’s last collection of poems, aiming at examining not only the similarities but also any possible differences between them concerning both their poetic generation and the extent to which their poems might touch any contemporary issues.
In addition, due to the difficulty of accessing any public libraries given the current pandemic, limiting our research was inevitable.
For the purposes of the research, a literary study was conducted sharing basic principles of content analysis methodology.
According to which several thematic patterns and distinctive characteristics of poetic writing were revealed. Apart from that, common traits in the poets’ work were shown, which also relate with common points in thematology.
The conclusions drawn from this study focus mainly on the common traits that the poets share in relation to finding their experiences in everyday life, the direct reflection of reality in their work, the sorrow that the subject experiences, the uneven battle against time and, finally, its erosive effect both psychologically and physically. The element of pessimism prevailing in their poetry and the above mentioned patterns, connect the poets directly to the Second Post-War Generation. These patterns are also seen as a result of traumatizing experiences during their childhood or adolescence (Second World War), as well as major events (Dictatorship and Regime Change) occurring during the very first years of their adulthood.
These exact events along with political and social change in Greece made the poets turn to self-reflection and find their inspiration in their inner world.
From the four female poets in question, Maria Kentrou-Agathopoulou’s work encloses a vivid expression of everyday experiences and shows a more experiential dimension. What prevails in her poetry is the presence of strong antithesis, which expresses the single-dimensional view of life issues, such as youth and old age.
Concerning the poetry of Maria Karayiannis, what stands out is the distinctive use of visual images, most of the time, nightmarish, which has to do directly with decaying, loneliness and the existential agony experienced by the poet.
Gioland Pegli, having lived her life until this very day, uses her poems as a strong statement against the modern way of life and also against the lack of sensitivity towards important social issues such as the environmental degradation and the inaction of the state.
In addition, Zefi Darakis, of course remaining true to the traits of her generation, also deals with contemporary issues, while, at the same time, the existential concern is evident throughout her work.
The criterion of the poets’ birthplace led to highlighting specific differences between the poets born in the provinces, since in their work is rich in realistic or imaginary outdoor sceneries, and those born in Athens whose poems strongly depict inner spaces or habits of people living in urban centers.
Finally, all things mentioned above revealed that the poets born in the provinces seem more optimistic and have a vivid urge to live their lives to contradiction with those born in Athens.
The dissertation is framed by a creative dialogue between the poets in question through the writing of their poems. Poems that were based on themes that actually concerned the poets and, of course, poems that belong to the thematic field of the existential agony.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Οι ποιήτριες της Β΄Μεταπολεμικής Γενιάς: Θεματικοί άξονες και ποιητική γραφή Περιγραφή: 501760_ΜΑΡΚΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ.pdf (pdf)
Book Reader Πληροφορίες: Κυρίως σώμα διπλωματικής Μέγεθος: 1.5 MB
Οι ποιήτριες της Β΄Μεταπολεμικής Γενιάς: Θεματικοί άξονες και ποιητική γραφή - Identifier: 73446
Internal display of the 73446 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)