Ποιητικές όψεις του Χωροχρόνου: Η Τέταρτη Διάσταση του Γιάννη Ρίτσου

Poetic perspectives on Space-Time in Giannis Ritsos’s Fourth Dimension (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Πάλλη, Χαρίκλεια
  3. Δημιουργική Γραφή (ΔΓΡ)
  4. 05 Σεπτεμβρίου 2020 [2020-09-05]
  5. Ελληνικά
  6. 255
  7. Αραβανή, Ευαγγελία
  8. Αλεξίου, Βασίλειος | Φιλοκύπρου, Έλλη
  9. Γιάννης Ρίτσος | Τέταρτη Διάσταση | Ποιητικός Χωροχρόνος | Δημιουργική Γραφή
  10. 97
  11. 26
  12. 0
    • Στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών στη Δημιουργική Γραφή η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στη διερεύνηση και παρουσίαση των μορφών του βιωματικού χρόνου στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου, καθώς και της καταλυτικής επενέργειας που αυτός έχει στην πρόσληψη της πραγματικότητας (κωμικής ή τραγικής), αλλά και στην αναίρεσή της μέσω του οραματισμού ενός καινούργιου κόσμου. Η εργασία αυτή αφορά στα ποιήματα της Τέταρτης Διάστασης, που συντέθηκαν στα χρόνια της ωριμότητας του ποιητή: μεταξύ του 1956 και του 1975, αφού είχε αφομοιώσει το βιωμένο χρόνο μέσω των προσωπικών και οικογενειακών του ιστοριών, αλλά και της κοινωνικής, πολιτικής και ιστορικής, ακόμα και μυθολογικής ταυτότητά του. Μάλιστα, ο ποιητής επιχειρεί να εμπλέξει το σύγχρονο με αυτόν ιστορικό και κοινωνικοπολιτικό δράμα με τον ιστό του αρχαίου και του σύγχρονου μύθου, για να καταδείξει τον ποιητικό και κατ’ ουσίαν υπαρξιακό προσανατολισμό του και να αφυπνίσει τον αναγνώστη – συνομιλητή του ποιητικού έργου του, ώστε συνειδητά να αλλάξει τον εαυτό και τον κόσμο του. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για τη μελέτη των πολύστιχων ποιητικών συνθέσεων της Τέταρτης Διάστασης είναι η ανάλυση περιεχομένου, δηλαδή η ανάλυση γραπτών κειμένων, που «αποκαλύπτει και συνοψίζει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του υπό έρευνα περιεχομένου, τα οποία συνδέονται με το θέμα της έρευνας» (Κυριαζή, 1998: 299). Η μέθοδος αυτή φέρνει στο φως σημαντικά στοιχεία για τη θεωρία και την πράξη ζωής που προτείνει ο ποιητής. Ειδικότερα, διαπιστώνεται ότι θεματικό κέντρο της Τέταρτης Διάστασης αποτελεί η έννοια του χωροχρόνου, όπως αυτή διαμορφώνεται από την καταλυτική επενέργεια της προσωπικής και συλλογικής μνήμης. Ο ποιητικός χωροχρόνος του Ρίτσου αποτελεί μία ιδιότυπη συγχρονία εμπειριών του παλιού και του νέου, του μικρού και του μεγάλου, του χρήσιμου και του ανούσιου, αντλημένων μέσα από ολόκληρο το μήκος του ιστορικού χρόνου, το πλάτος του κοινωνικού χώρου και το βάθος της ανθρώπινης ύπαρξης, που με το δραματικό ταλάντευμά της καταξιώνει τη στιγμή του παρόντος και προετοιμάζει ένα ανατρεπτικό μέλλον. Το χωροχρονικό σύμπαν του Γιάννη Ρίτσου συγκροτείται από ζωηρές αισθήσεις χρωμάτων, γεύσεων, μυρωδιών, ήχων και αφής της καθημερινής ζωής, αλλά και την ποιητική υπέρβασή τους και εξυμνεί την αδιάλειπτη εναλλαγή της ζωής και του θανάτου, όπως αυτή διαφαίνεται στα θεματικά μοτίβα της φύσης και του σώματος, της γέννησης και του έρωτα, της φθοράς και του θανάτου. Εντέλει, η έρευνα αποδεικνύει ότι ο ποιητής, αφού λυτρωτικά μοιράζεται με τον αναγνώστη – συνομιλητή του διαχρονικούς και οικουμενικούς φόβους και αγωνίες, πραγματοποιεί την επιθυμητή έξοδο στο λαό, τη χώρα και την οικουμένη. Στο δεύτερο μέρος της εργασίας παρουσιάζεται και μετασχηματίζεται δημιουργικά η τέταρτη διάσταση του χρόνου. Για τον σκοπό αυτό υιοθετήθηκε ο ποιητικός τρόπος του Ρίτσου, όπως αυτός παρουσιάζεται στην ποιητική συλλογή Τέταρτη Διάσταση, και το κύριο θέμα του θανάτου ως αφετηρία εσωτερικών διεργασιών για την αναζήτηση της βαθύτερης ύπαρξης του ανθρώπου.
    • Aim: As part of Postgraduate Studies on Creative Writing, this thesis focuses on the exploration and presentation of Ritsos’s perspective on time (the fourth dimension) and its overwhelming impact not only on the way an individual experiences reality (comic or tragic), but also the way he retracts it by visualizing a new world. Content: This study concerns the poems of the Fourth Dimension, which were composed in the years between 1956 and 1975, when the poet had reached maturity having assimilated the time experienced through his personal and family stories , as well as his social, political, historical and even mythological identity. The poet attempts to entangle his contemporary historic, social and political drama in the web of the ancient and modern myth, to showcase his poetic and virtually existential orientation and awake the reader – interlocutor of his poets, so he can consciously change himself and his world. Methodology: The method used for the study of the poems of the Fourth Dimension was content analysis, which “reveals and summarizes certain characteristics of the under study content that are connected with the study” (Kiriazi, 1998: 299). This method revealed important clues for the interpretation of his worldview and versatile expression in his work as well as his personality. The concept of Space-Time: It becomes certain that the concept of space – time ,as it gets shaped by the overwhelming impact it has in our personal and collective memory, is the prevalent concept in “fourth dimension”. The poetic space-time of Ritsos is a peculiar collection of experiences of the old and the new, the small and the great, the useful and the unimportant, derived from the full length of the historical time, breadth of the social space and depth of the human being, that with its dramatic vacillation validates the present moment and paves the way for the subversive future. Thus, vivid impressions of colours, tastes, smells, musical sounds and touches of daily life and their poetic transcendence form Ritsos’s poetic universe which glorify the continuous alternation of life and death through the detailed observation of nature and the body, birth and love, disintegration and death. Therefore, the study proves that Ritsos after he shares primordial fears and anxieties with the reader, makes real the desired outing to the people, the country and the whole world at the same time. In the second part of the study, Fourth Dimension of time is presented and reshaped creatively. For this cause Ritsos’s poetic way was adopted, as it’s being presented in the poetic collection Forth Dimention, and the main topic of death as the beginning internal processes for the pursuit of a deeper human being.
  14. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.