Η μεταναστευτική ταυτότητα στον λόγο της μαζικής κουλτούρας: Αναπαραστάσεις της και διδακτικές προτάσεις στο πλαίσιο του κριτικού γραμματισμού

  1. MSc thesis
  2. Σεκερτζή, Μεταξία
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 15 Φεβρουαρίου 2020 [2020-02-15]
  5. Ελληνικά
  6. 69
  7. Ποταμιάς, Γεώργιος
  8. Γεωργάλου, Μαρία | Ξυδόπουλος, Γεώργιος
  9. μαζική κουλτούρα | μεταναστευτική ταυτότητα | κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις | στερεότυπα | κριτική ανάλυση λόγου | κριτικός γραμματισμός
  10. 2
  11. 27
  12. 23
  13. 0
    • Τα τελευταία χρόνια υπογραμμίζεται ολοένα και περισσότερο η ανάγκη εμπλουτισμού της γλωσσικής διδασκαλίας με προσεγγίσεις που κινούνται στην «παιδαγωγική φιλοσοφία» του κριτικού γραμματισμού. Βασική επιδίωξη των κριτικών αυτών προσεγγίσεων είναι η ανάπτυξη της κριτικής γλωσσικής επίγνωσης (critical language awareness) των μαθητών/τριών και παράλληλα ο εντοπισμός σημείων διεπαφής μεταξύ των ενδοσχολικών και εξωσχολικών πρακτικών γραμματισμού τους. Με δεδομένο τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει η μαζική κουλτούρα στην κοινωνική καθημερινότητα των μαθητών/τριών και την κοινωνιογλωσσική προοπτική που άρχισε να υιοθετείται στη γλωσσική διδασκαλία, αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η εξέταση της μεταναστευτικής ταυτότητας σε μία σύγχρονη τηλεοπτική κωμική σειρά προκειμένου να διερευνηθεί αν και με ποιο τρόπο η αναπαράσταση της γλωσσικής ποικιλότητας στο τηλεοπτικό αυτό κείμενο αναπαράγει ή/ και ενισχύει συγκεκριμένες ιδεολογίες για τη γλώσσα και την κοινωνική πραγματικότητα. Αφού επιλέγονται και αναλύονται σκηνές ειδικού κοινωνιογλωσσικού ενδιαφέροντος, διαπιστώνεται πως μέσω πρακτικών επιλογής και μετασχηματισμού η αναπαράσταση της ταυτότητας του μετανάστη αναπαράγει και συντηρεί συγκεκριμένες στερεοτυπικές αντιλήψεις για τη γλώσσα και την κοινωνική ομάδα των μεταναστών, επιβεβαιώνοντας την παρατήρηση πως η μαζική κουλτούρα αποτελεί μια μεταπραγματολογική πρακτική. Παράλληλα, διαπιστώνεται ο σημαίνων ρόλος του χιούμορ στην αναπαραγωγή συγκεκριμένων κοινωνικών και πολιτισμικών τοποθετήσεων. Στη συνέχεια της εργασίας, βάσει της ανάλυσης των τηλεοπτικών κειμένων, προτείνονται τρόποι διδακτικής τους αξιοποίησης στο πλαίσιο της κριτικής γλωσσικής διδασκαλίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Συγκεκριμένα, με βάση τα τέσσερα στάδια του μοντέλου των Πολυγραμματισμών (multiliteracies) προτείνονται δραστηριότητες με στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών μεικτών σχολικών τάξεων όσον αφορά την ανίχνευση των κοινωνιογλωσσικών ανισοτήτων που αναπαράγονται στον τηλεοπτικό λόγο, με απώτερο σκοπό την αποδυνάμωση κυρίαρχων στερεοτυπικών αντιλήψεων. Συμπεραίνεται, πως παρά την αναγκαιότητα εισαγωγής προγραμμάτων κριτικού γραμματισμού στα σχολεία, η εφαρμογή τους στη διδακτική πράξη αποτελεί μια δύσκολη διαδικασία. Προκειμένου να εισαχθεί με επιτυχία η κριτική διδασκαλία στην εκπαιδευτική πράξη απαραίτητη κρίνεται η αναμόρφωση των υπαρχουσών δομών του σχολικού προγράμματος και η δημιουργία των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη και καλλιέργεια μιας αναστοχαστικότητας στη γλωσσοδιδακτική διαδικασία.
    • In recent years there has been an increasing emphasis on the need of enriching language teaching with approaches that move to the ‘pedagogical philosophy’of critical literacy. Main pursuit of these critical approaches is the development of students' critical language awareness and the detection of interface points between their in-school and out-of-school literacy practices. Given the crucial role that mass culture plays in students' social lives and the sociolinguistic perspective that has begun to be adopted in language teaching, the subject of the present dissertation is the examination of the immigrant identity in a contemporary comic television series, in order to be explored whether and how the representation of linguistic diversity in this television text reproduces and / or reinforces specific ideologies about language and social reality. After selecting and analyzing scenes of special sociolinguistic interest, it is found that through selection and transformation practices, the representation of the immigrant's identity reproduces and maintains specific stereotypical perceptions of the language and social group of immigrants, confirming the observation that mass culture is a metapragmatic practice. At the same time, it is found that humor plays a significant role in reproducing specific social and cultural attitudes. In the continue, based on the analysis of the television texts, ways of teaching them are proposed in the context of critical language teaching in secondary education. Specifically, based on the four stages of the multiliteracies teaching framework, activities are suggested that are aimed in awareness of students concerning the detection of sociolinguistic inequalities which are reproduced in the television discourse. The ultimate aim is the weakening of dominant stereotypical perceptions. It is concluded that despite the need of introducing critical literacy programs in schools, their implementation in the teaching practice is a difficult process. The introduction of critical literacy programs into schools will only be successful if the existing curriculum structures are reformed so as to create the conditions for the development of a language teaching reflexivity.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.