τηλεοπτικές διαφημίσεις | πολυτροπική ανάλυση | κοινωνική ανισότητα | κριτική γλωσσική και οπτική επίγνωση | μοντέλο των Πολυγραμματισμών
2
54
15
1 πίνακας συμβόλων (μεταγραφή), 2 μικρά πινακάκια στο κυρίως κείμενο και 52 φωτογραφίες στο παράρτημα Β΄.
Παπαδοπούλου, Ε. (2019). Οπτική αναπαράσταση των δύο φύλων στο εγχειρίδιο της Νέας Ελληνικής Γλώσσας της Γ΄ τάξης του Γυμνασίου (Διπλωματική Εργασία). ΕΑΠ, Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών, Πάτρα. Ανακτήθηκε 5 Σεπτεμβρίου 2021 από https://apothesis.eap.gr/bitstream/repo/44758/1/105081_%ce%a0%ce%91%ce%a0%ce%91%ce%94%ce%9f%ce%a0%ce%9f%ce%a5%ce%9b%ce%9f%ce%a5_%ce%95%ce%9b%ce%95%ce%9d%ce%97.pdf
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η ανάλυση δύο πολυτροπικών κειμένων και συγκεκριμένα δύο διαφημίσεων και η διδακτική τους αξιοποίηση αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας εργασίας. Συγκεκριμένα επιλέχθηκαν δύο σύγχρονες διαφημίσεις, του 2020, που προσφέρονται για να μελετηθεί η αποτύπωση της κοινωνικής ανισότητας και των διακρίσεων σε αυτές. Η πρώτη χρησιμοποιεί ως όχημα το χιούμορ για να αποδομήσει τις ανισότητες, ενώ η άλλη τον συμβολισμό και τον μεταφορικό λόγο, μεταδίδοντας, με τη συμβολή διαφόρων σημειωτικών τρόπων, στο τηλεοπτικό κοινό ένα κοινωνικό μήνυμα κατά του κοινωνικού αποκλεισμού. Η πολυτροπική ανάλυση των συγκεκριμένων διαφημίσεων έγινε υπό το θεωρητικό υπόβαθρο της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου (ΚΑΛ), με βάση το μοντέλο ανάλυσης των τεσσάρων αξόνων της Στάμου. Η ανάλυση των σλόγκαν έλαβε υπόψιν της στοιχεία κειμενογλωσσολογίας που αφορούν συγκεκριμένους κειμενικούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα τη συνοχή, τη συνεκτικότητα και την πληροφορικότητα. Όσον αφορά στην πρώτη διαφήμιση στην ανάλυση αξιοποιήθηκε η Γενική Θεωρία του Γλωσσικού Χιούμορ του Attardo. Σχετικά με την ανάλυση της εικόνας αξιοποιήθηκε το μοντέλο της Γραμματικής του Οπτικού Σχεδιασμού των Kress και Van Leeuwen.
Από τη μελέτη προέκυψε ότι οι συγκεκριμένες διαφημίσεις, ως κείμενα μαζικής κουλτούρας, αναπαράγουν στερεότυπα και γλωσσικές και κοινωνικές ιδεολογίες. Στόχος της ανάλυσης είναι η αξιοποίηση των κειμένων αυτών στη διδακτική πράξη, για αυτό και προτάθηκε μια διδακτική εφαρμογή με στόχο την ανάπτυξη της κριτικής γλωσσικής και οπτικής επίγνωσης των μαθητών/τριών, ώστε αυτοί/ές να είναι σε θέση να ανακαλύπτουν και να αξιολογούν τις ιδεολογίες που αυτά τα κείμενα αναπαράγουν μέσω του λόγου αλλά και άλλων σημειωτικών τρόπων, και να μην τα αποδέχονται άκριτα. Ως προς αυτήν την κατεύθυνση αξιοποιήθηκε το διδακτικό μοντέλο των Πολυγραμματισμών των Kalantzis & Cope-εμπλουτισμένο και στηριζόμενο στη μεθοδολογία της Ανεστραμμένης Τάξης-το οποίο είναι κατάλληλο για την ανάλυση πολυτροπικών κειμένων.
Abstract
The analysis of two multimodal texts, and specifically of two advertisements, as well as their educational utilization constitutes the subject of the current dissertation. Specifically, two modern advertisements of 2020, that are deemed useful for the study of social inequality and discrimination that they depict, were chosen. The first one employs humor as a vehicle to deconstruct inequalities, while the other one uses symbolisms and metaphors, spreading a social message against social exclusion, utilizing various semiotic methods. The multimodal analysis of these advertisements took place under the context of Critical Discourse Analysis (CDA), based on the four-dimensional model of Stamou. The slogan analysis took into consideration the text-linguistic elements that are associated with specific text factors, such as coherence, cohesion and informativeness. Regarding the first advertisement’s analysis, the General Theory of Verbal Humor of Attardo was deployed. Moreover, the Grammar of Visual Design model of Kress and Van Leeuwen was utilized for the image analysis.
The results of the study showed that these specific advertisements, as massive culture texts, reproduce stereotypes, as well as linguistic and social ideologies. The objective of this analysis is the use of these texts for educational purposes, and this is the reason that an educational application, that aims to the development of the critical verbal and visual awareness of the students, has been suggested, so that they are able to discover and evaluate the ideologies that these texts reproduce through discourse and other semiotic methods, and not accept them uncritically. Under this scope, the Multiliteracies model of Kalantzis & Cope was deployed, which was enriched, based on Flipped Learning methodology, which is appropriate for the analysis of multimodal texts.
Η αποτύπωση της κοινωνικής ανισότητας σε τηλεοπτικές διαφημίσεις. Πολυτροπική ανάλυση και διδακτική πρόταση.