Τα Υπόρρητα Νοήματα στον Δημοσιογραφικό Λόγο: Η δόμηση της κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας και η αντιληπτική ικανότητα στο πλαίσιο του Κριτικού Γραμματισμού

The Implicit Meanings in Journalistic Discourse: The structure of socio-political reality and perceptual ability in the context of Critical Literacy (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Παπασταύρου, Κυριακή
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 26 Φεβρουαρίου 2022 [2022-02-26]
  5. Ελληνικά
  6. 175
  7. Αντωνοπούλου, Σταυρούλα
  8. Πατρώνα, Μαριάνθη | Οικονομάκου, Μαριάνθη
  9. Δημοσιογραφικός Λόγος Journalistic discourse | Υπόρρητα νοήματα Implicit meanings | Κριτική Ανάλυση Λόγου Critical Discourse Analysis | Ιδεολογία Ideology | Κυριαρχία Dominance | Εξουσία Power
  10. 2
  11. 26
  12. 33
  13. πίνακες, σχήματα
    • Συνιστά δεδομένο της μετανεωτερικής εποχής ότι η διαμόρφωση του κοινωνικού πλαισίου βασίζεται στην κειμενική διαμεσολάβηση και, συνεπώς, ότι ο λόγος αποτελεί κυρίαρχο μέσο δόμησης ποικίλων πτυχών του κόσμου. Αυτή, άλλωστε, είναι και η αιτία για το γεγονός ότι ο λόγος συγκεντρώνει το ενδιαφέρον του ακαδημαϊκού κόσμου. Κατά συνέπεια, ακόμα ένα -το παρόν- ακαδημαϊκό πόνημα θέτει ως στόχο την ανάδειξη του λόγου ως μέσου της κοινωνικής κατασκευής και, ως εκ τούτου, την ανάλυσή του. Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στον λόγο των μέσων μαζικής ενημέρωσης, ωστόσο, δεν την απασχολεί εκείνος ο λόγος που απορρέει από τη θετική εκδοχή τους, δηλαδή το θεωρητικό πλαίσιο που προωθεί τα χαρακτηριστικά της φιλελεύθερης, πλουραλιστικής, ουδέτερης μετάδοσης ιδεών και την κατάδειξη των πολιτικοκοινωνικών δυσλειτουργιών, αποσκοπώντας στο γενικό συμφέρον. Αντίθετα, το ενδιαφέρον της εργασίας επικεντρώνεται στον λόγο της αρνητικής εκδοχής των ειδησεογραφικών μέσων, δηλαδή στον δημοσιογραφικό λόγο ο οποίος λειτουργεί ως παραμορφωτικό πρίσμα και επιβάλλει συγκεκριμένες μορφές θέασης της πραγματικότητας, παρεμβαίνοντας σε αυτήν, διαστρεβλώνοντας ή αποσιωπώντας την. Κι έπειτα, αφού η σύνδεση αυτής της αρνητικής εκδοχής των ειδησεογραφικών μέσων και της λειτουργίας τους ως μοχλού χειραγώγησης με την ισχύ και τα συμφέροντα της κοινωνικής και πολιτικής ελίτ εγείρει τις σημασίες του ιδεολογικού προσανατολισμού, της εξουσίας και της επιβολής, η ανάλυση του λόγου απαιτεί την υιοθέτηση ενός κριτικού χαρακτήρα. Επομένως, η Κριτική Ανάλυση Λόγου θα αποτελέσει το θεμέλιο στη μελέτη των τρόπων με τους οποίους παράγονται, εκδηλώνονται, μεταδίδονται και συντηρούνται οι ιδεολογίες και οι οπτικές της κυριαρχίας, μέσα από τα νοήματα και τα υπονοήματα του δημοσιογραφικού λόγου. Απώτερο σκοπό, λοιπόν, αποτελεί, μέσω των μεθόδων που προσφέρει η Κριτική Ανάλυση Λόγου, η αποδόμηση ενάντια στη δόμηση πτυχών της πραγματικότητας, σύμφωνα με το συμφέρον της πολιτικής και οικονομικής ισχύος, η έκθεση ενάντια στη συσκότιση, η απομυθοποίηση ενάντια στη μυθοποίηση των ασύμμετρων σχέσεων εξουσίας, η αντίληψη του κόσμου μέσω της κριτικής θέασης και η αντίσταση στις προκατασκευασμένες μορφές του. Στην προσέγγιση αυτού του στόχου συμβάλλει, εν τέλει, και η προτεινόμενη εκπαιδευτική δραστηριότητα, που προϋποθέτει το πλαίσιο ενός δημιουργικού σχολείου με ουσιαστικά παιδευτικό ρόλο, το οποίο προσφέρει τα ερεθίσματα, την έμπνευση και θέτει τα θεμέλια για τη μετέπειτα καλλιέργεια της κριτικής αντίληψης και την επιδίωξη της γνήσιας δημοκρατικής συμμετοχής στο κοινωνικό πεδίο.
    • A fact defining postmodern era is that the formation of the social frame is based on textual mediation; thus, it is perhaps apparent why discourse is a primary means of structuring various aspects of the world. This, after all, is the reason why discourse, itself, exponentially appeals to the academic world. Consequently, this particular academic work aims to emphasise discourse as a means of social construction and, therefore, to analyse it. This thesis focuses on media discourse; however, it does not concern its positive traits, namely: the theoretical framework that promotes the characteristics of liberal, pluralistic, neutral transmission and communication of ideas and the demonstration of political and social dysfunctions, addressing the collective interest. On the contrary, the interest of the paper discusses the negative traits of media discourse, which, seemingly act as a distorting prism by which, they present certain viewpoints, influence viewers, while altering and silencing solid facts that comprise reality. This negative version depicting media and its overall impact on communicating information, beliefs and knowledge, as a lever, in conjunction with the power and the interest of the social and political elite, raises questions. Such questions regard the meaning of ideological orientation, power and imposition in general. Hence, delving into discourse, in all possibility, requires the adoption of a critical mind. Therefore, Critical Discourse Analysis composes the fundament of studying ways in which, ideologies and perspectives of dominance are produced, manifested, transmitted and maintained through the substances and subtexts of journalistic discourse. On balance, the ultimate goal, through the methods offered by Critical Discourse Analysis, is the deconstruction of, allegedly, established aspects of reality, aligned with the interests of political and economic power, the exposure of obscurantism and additionally to demythologise disequilibrium regarding power affairs and finally to perceive the world with discernment and to resist its prefabricated forms. Contributing to the approach of this specific goal is the proposed educational activity, which presupposes creative school frameworks, with an essentially educational role, that offer stimuli, inspiration and lay the foundations of subsequent cultivation of critical thinking and the pursuit of genuine democratic participation in the social field.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.