Η ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟ ΛΟΓΟ. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ

  1. MSc thesis
  2. ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗ, ΚΑΛΛΙΟΠΗ-ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 21 Μαρτίου 2021 [2021-03-21]
  5. Ελληνικά
  6. 77
  7. ΠΟΤΑΜΙΑΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ
  8. ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ/GEOGRAPHICAL VARIETIES | ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΕΚΤΟΙ/SOCIOLECTS | ΚΡΙΤΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ/CRITICAL LITERACY | ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΙ/MULTILITERACIES
  9. 2
  10. 58
  11. 8
  12. 0
    • Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση του τρόπου που αποτυπώνονται οι γλωσσικές ποικιλίες στα κείμενα του τηλεοπτικού λόγου. Στο θεωρητικό κομμάτι της εργασίας αναλύονται η έννοια και οι πτυχές της γλωσσικής ποικιλότητας και παρουσιάζονται οι στάσεις των ομιλητών. Οι ποικιλίες της γλώσσας, όπως προκύπτει μέσα από έρευνες που έχουν γίνει διαχρονικά, αντιμετωπίζονται αρνητικά από πολλούς ομιλητές. Η χρήση των διαλεκτικών ποικιλιών ήταν και είναι στιγματισμένη, αφού θεωρούνται φτωχές, χωρίς γόητρο, με αποτέλεσμα στο πέρασμα των χρόνων η χρήση τους να φθίνει. Η αρνητική στάση των ομιλητών απέναντι στις διαλεκτικές ποικιλίες ενισχύεται από τα ΜΜΕ, τα οποία τις τελευταίες δεκαετίες χρησιμοποιούν στερεοτυπικά, στοιχεία γεωγραφικών διαλέκτων και κοινωνιολέκτων σε τηλεοπτικές σειρές. Η προβολή των γλωσσικών ποικιλιών δεν αντικατοπτρίζει την κοινωνιογλωσσική πραγματικότητα. Οι γλωσσικές ποικιλίες αναπαρίστανται με τρόπο που επιβεβαιώνεται η γλωσσική ομοιογένεια και αναδεικνύονται στερεοτυπικές συμπεριφορές και στάσεις. Έτσι, οι γλωσσικές ποικιλίες και οι ομιλητές τους στοχοποιούνται χιουμοριστικά, με αποτέλεσμα την αναπαραγωγή και ενίσχυση συγκεκριμένων γλωσσικών ιδεολογιών και τη δημιουργία συγκεκριμένων κοινωνικών ταυτοτήτων και στερεοτύπων. Όπως προκύπτει μέσα από την ανάλυση αποσπασμάτων από δύο τηλεοπτικές σειρές σε γλωσσικό, κοινωνιογλωσσικό, σημειωτικό και ιδεολογικό επίπεδο, οι ομιλητές των γλωσσικών ποικιλιών αποτυπώνονται με συγκεκριμένα στερεοτυπικά χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται έντονες κοινωνικές αντιθέσεις μεταξύ των χαρακτήρων που χρησιμοποιούν ετερογλωσσικό λόγο και των ομιλητών των πρότυπων ποικιλιών. Τα άτομα αυτά είναι κυρίως χαμηλού μορφωτικού και κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου, με στερεοτυπική «κακή» συμπεριφορά και παρουσιάζουν γλωσσική ακαμψία. Επιπλέον, αντιμετωπίζονται αρνητικά και γελοιοποιούνται από τους χαρακτήρες της πρότυπης ποικιλίας της γλώσσας. Σημαντικό ρόλο στην αλλαγή των αρνητικών στάσεων και των στερεοτυπικών αντιλήψεων απέναντι στις γλωσσικές ποικιλίες παίζει η εκπαίδευση. Με γνώμονα το γεγονός, ότι τα παιδιά από μικρή ηλικία είναι φορείς στερεοτύπων, προτείνεται ένα πρόγραμμα παρέμβασης κριτικού γραμματισμού σε παιδιά της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης των τελευταίων τάξεων του δημοτικού (Ε’ και ΣΤ’). Το πρόγραμμα αυτό βασίζεται σε δραστηριότητες που αξιοποιούν γλωσσικές ποικιλίες, όπως παρουσιάζονται σε τηλεοπτικές σειρές, με τις οποίες έρχονται σε επαφή τα παιδιά στην καθημερινή τους ζωή. Διαρθρώνεται με βάση τα τέσσερα στάδια του μοντέλου των Πολυγραμματισμών και την ομαδοσυνεργατική προσέγγιση, ώστε να καλλιεργηθεί η δημιουργικότητα και η συνεργατικότητα μεταξύ των μαθητών, αλλά και η θετική στάση απέναντι στις γλωσσικές ποικιλίες. Τα αναμενόμενα θετικά αποτελέσματα για όλους τους μαθητές και κυρίως γι’ αυτούς που μιλούν την πρότυπη ποικιλία της γλώσσας είναι, πως θα αναπτύξουν κριτική γλωσσική επίγνωση, ώστε να είναι σε θέση να επαναξιολογούν τις στερεοτυπικές αντιλήψεις που δημιουργούνται από τον τηλεοπτικό λόγο για τις γλωσσικές ποικιλίες και τους ομιλητές τους. Οι μαθητές, ως μελλοντικοί πολίτες μιας κοινωνίας, θα αντιληφθούν την ποικιλομορφία της γλώσσας, θα λειτουργούν με αίσθημα ισότητας απέναντι στους ομιλητές και στις γλωσσικές ποικιλίες που χρησιμοποιούν και θα αντιτάσσονται σε κάθε είδους κοινωνικό στιγματισμό, που προωθείται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και από την κοινωνία γενικότερα.
    • The purpose of this paper is to investigate the way in which linguistic variations are reflected in the texts of TV speech. The theoretical part of the paper analyzes the meaning and the aspects of linguistic diversity and presents the attitudes of the speakers. Varieties of language as it emerges through research that has been done, over time, have been confronted negatively by mainstream speakers. The use of dialects was and is stigmatized since they are regarded inferior without prestige and as a result their use is deteriorating through time. The negative attitude of speakers towards dialects has been enhanced by Mass Media, which during the last decades have stereotypically been using elements of geographical dialects and sociolects in TV series. The projection of linguistic diversity does not reflect the sociolinguistic reality. Linguistic varieties are represented in a way that confirms linguistic homogeneity and highlights stereotypical behaviors and attitudes. Thus, language varieties and their speakers are often humorously targeted, resulting in the reproduction and reinforcement of specific linguistic ideologies and the creation of specific social identities and stereotypes. As shown by the analysis of excerpts from two TV series in linguistic, sociolinguistic, semiotic and ideological level, the speakers of linguistic varieties are captured with specific stereotypical features, resulting in the creation of strong social contrasts, between the characters who use heterolinguistic speech and the speakers of standard varieties. These people are mainly of low educational and socio-economic level, with stereotypical "bad" behavior and often show linguistic rigidity. In addition, they are treated negatively and ridiculed by the characters of the standard language variety. Education plays an important role in changing negative attitudes and stereotypes towards language varieties. Based on the fact that children from an early age are carriers of stereotypes, a critical literacy intervention program is proposed to children in the last grades of primary school (Fifth and Sixth). This program is based on activities that utilize linguistic diversity, as presented in TV series with which children get in touch in their daily lives. It is structured based on the four stages of the Multilingualism model and the collaborative approach, in order to cultivate creativity and cooperation between students, but also a positive attitude towards language varieties. The most important gain for all students and mainly for those who speak the common language variety is that they will develop critical literacy awareness. In this way, they will be able to reevaluate stereotypical perceptions that are created by the texts of Mass culture concerning language varieties and their speakers. Students as future citizens of society will realize the diversity of language they will act with a sense of equality towards speakers and linguistic varieties they use and will object to every social exclusion promoted by the Mass Media and society in general.
  14. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.