Περιπτώσεις εθνολέκτων και η αναπαράστασή τους σε κείμενα μαζικής κουλτούρας: Κριτική ανάλυση και διδακτικές προτάσεις

Cases of ethnolects and their representation in mass culture texts: Critical analysis and educational proposals (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Λυμπερτά, Σοφία
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 21 Μαρτίου 2021 [2021-03-21]
  5. Ελληνικά
  6. 80
  7. Τσάμη, Βασιλική
  8. Γκαραβέλας, Κωνσταντίνος | Φτερνιάτη, Άννα
  9. εθνόλεκτος | κριτική ανάλυση λόγου | κριτικός γραμματισμός | πολυγραμματισμοί | κοινωνικές ταυτότητες | χιούμορ
  10. 2
  11. 36
  12. 8
  13. Περιέχει: σχήματα, εικόνες
    • Στην παρούσα διπλωματική εργασία μελετάται η εθνόλεκτος ως περίπτωση της γλωσσικής ποικιλότητας που συχνά εμφανίζεται στα κείμενα μαζικής κουλτούρας. Προτείνονται κάποιες διδακτικές δραστηριότητες για την αξιοποίηση τέτοιου είδους κειμένων στη διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και συγκεκριμένα στη Α΄ Λυκείου. Στόχος των διδακτικών αυτών προτάσεων είναι η κριτική ανάλυση από τη μεριά των μαθητών/τριών και η κατανόηση της λειτουργίας των ΜΜΕ στην προώθηση συγκεκριμένων ιδεολογιών και στερεοτυπικών στάσεων. Μέσα από δύο αποσπάσματα τηλεοπτικών σειρών, που είναι άμεσα συνδεδεμένες ως πολυτροπικό κειμενικό είδος με την καθημερινότητα και τις εμπειρίες των μαθητών/τριών, γίνεται προσπάθεια να καλλιεργηθεί η κριτική αντίληψη στα παιδιά ώστε να μη δέχονται άκριτα όσα αναπαρίστανται στα ΜΜΕ σχετικά με τη γλωσσική ποικιλότητα και ειδικότερα τις εθνολέκτους και τις κοινωνικά κατασκευασμένες ταυτότητες χαρακτήρων που χρησιμοποιούν γλωσσικά τις εθνολέκτους σε ένα ευρύτερο κοινωνιοπολιτισμικό πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα, αντλώντας στοιχεία από τις σύγχρονες τάσεις στη διδασκαλία της γλώσσας και των ποικιλιών της, για την ανάλυση των αποσπασμάτων μου χρησιμοποίησα ως βάση τη θεωρία της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου που μελετάει την ιδεολογική διάσταση της γλωσσικής χρήσης και το ρόλο που διαδραματίζει η γλώσσα στη συγκρότηση της κοινωνικής πραγματικότητας. Ειδικότερα, υιοθέτησα το τριμερές μοντέλο του Fairclough (1992) (μικροεπίπεδο, μεσοεπίπεδο, μακροεπίπεδο) για να συνδέσω τα γλωσσικά με τα κοινωνιοπολιτισμικά στοιχεία του λόγου και επικεντρώθηκα στην κοινωνική κατασκευή ταυτοτήτων, όπως αυτές παρουσιάζονται από τους δημιουργούς των κειμένων και τις επιλογές τους. Επιπλέον, αξιοποίησα και τη Γενική Θεωρία για το Γλωσσικό Χιούμορ ώστε να ελέγξω πως ο μηχανισμός του χιούμορ λειτουργεί στα κείμενα μαζικής κουλτούρας ως δείκτης συγκεκριμένων ιδεολογιών. Στη συνέχεια, παρουσιάζω κάποιες διδακτικές προτάσεις μέσω των οποίων προωθείται η εμβάθυνση και ο αναστοχασμός στα είδη του λόγου που παρουσιάζονται στη μαζική κουλτούρα, αξιοποιώντας στο μέρος αυτό τις έννοιες της Κριτικής Γλωσσικής Επίγνωσης και του Κριτικού Γραμματισμού. Βασικό μοντέλο για τη διάρθρωση των διδακτικών μου προτάσεων και την εφαρμογή τους αποτέλεσε η διδακτική των Πολυγραμματισμών. Η αξιοποίηση των νέων αυτών θεωριών και προτάσεων έχουν σκοπό την επαγρύπνηση των μελλοντικών πολιτών της κοινωνίας ώστε να αναγνωρίζουν τις κοινωνικές ταυτότητες που κατασκευάζονται μέσω του λόγου, να σκέφτονται και να δρουν με βάση την υποκειμενική τους κρίση απέναντι σε παγιωμένες και κυρίαρχες ιδεολογίες και να οδηγήσουν τη σύγχρονη κοινωνία σε νέα πορεία σκέψης και αντίληψης.
    • The aim of this dissertation is to study the representation of ethnolects in mass culture texts. Some educational proposals are made regarding the use of such kind of texts in language teaching for students who attend the first year of Senior High School. These proposals are intended to enable students to analyze critically and comprehend the function of mass media which reproduce and reflect specific ideological attitudes and stereotypes. Based on two extracts of Greek TV series, which are common in students’ everyday life and sociocultural experiences as multimodal texts, it is intended to raise their critical language awareness. In this way, they will learn not to accept uncritically whatever is represented by the mass media about linguistic varieties and especially ethnolects and socially constructive identities of characters that use them in a general sociocultural frame. To be more specific, I used basically the theory of Critical Discourse Analysis for analyzing the extracts I have chosen, as it focuses on language, especially on its ideological dimension and on the place that it takes regarding the constitution of social reality. More specifically, I followed Fairclough’s three-dimensional conception of discourse (1992) (micro-level, meso-level, macro-level) in order to combine linguistic and social data of speech and I focused on socially constructive identities, as they are presented by the text creators’ choices. In addition, I made use of the General Theory of Verbal Humor in order to check how humor functions in mass culture texts as an indicator of specific ideologies. In a following section of my dissertation, I present my educational proposals through which is promoted a deeper research and reflection, regarding the mass culture texts and the language ideologies that are represented on TV. As far as this part is concerned, I used the terms of Critical Language Awareness and Critical Literacy. The basic model for my educational proposals is based on multiliteracies. The new theories and proposals of this model aim at cultivating the future civilians in order to recognize the social identities that are constructed through speech, to think and act based on their subjective opinion against dominant ideologies so that they can lead modern society to a new path of thinking and perception.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.