γλωσσικές ποικιλίες και linguistic varieties | στερεότυπα και stereotypes | γλωσσική ιδεολογία και linguistic ideology | αντιπαραβολή στάσεων και comparison of attitudes | καρδιτσιώτικα και Karditsa | λημνιά και Lemnos | χανιώτικα και Chania
1
45
3
Περιέχει: γραφήματα 24
Η παρούσα εργασία, εφαρμόζοντας τις βασικές αρχές της κοινωνιογλωσσολογίας, έχει ως στόχο της να αντιπαραβάλει την αποτίμηση τριών γλωσσικών ποικιλιών, των καρδιτσιώτικων, των λημνιών και των χανιώτικων, μέσα από τις στάσεις των ατόμων τόσο απέναντι στον διαλεκτικό λόγο όσο και στους εαυτούς τους ως ομιλητών/τριών. Κατά συνέπεια, εστιάζει σε ποικίλα κοινωνιογλωσσικά θέματα. Συγκεκριμένα, εξετάζει ποια συναισθήματα τρέφουν τα ίδια τα άτομα για την γλωσσική ποικιλία τους, σε ποιες επικοινωνιακές περιστάσεις, επίσημες ή ανεπίσημες, την χρησιμοποιούν, αν το τοπικό γλωσσικό σύστημα επαρκεί να αποτυπώσει τις σκέψεις και τα αισθήματα των χρηστών/τριών του, αν υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες η παρουσία της γλωσσικής ποικιλίας προκαλεί δυσκολίες, αν υπάρχει επιθυμία να επεκταθεί η χρήση του διαλεκτικού λόγου και σε άλλα περιβάλλοντα, όπως είναι οι θεσμοί και οι φορείς εξουσίας (εκπαίδευση, δημόσιες υπηρεσίες, Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας), αν είναι επιθυμητή η διατήρησή του από τις επόμενες γενιές και για ποιο λόγο, αν τα άτομα πιστεύουν ότι η γλωσσική ποικιλία τους θα εκλείψει στο μέλλον.
Η εργασία ξεκινά με την παρουσίαση του αντικειμένου και του στόχου της έρευνας, την διατύπωση των ερευνητικών υποθέσεων και την αδρή περιγραφή του εξωγλωσσικού πλαισίου των τριών διαλεκτόφωνων περιοχών, της Καρδίτσας, της Λήμνου και των Χανίων (Κεφάλαιο 1). Στην συνέχεια, περιγράφεται η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για τον σχεδιασμό της έρευνας και τον τρόπο διεξαγωγής της (Κεφάλαιο 2). Ακολουθεί το θεωρητικό μέρος όπου, αφού προσεγγίζονται εννοιολογικά οι απαραίτητοι γλωσσικοί όροι, προσδιορίζονται οι έννοιες γλωσσικά στερεότυπα και γλωσσική ιδεολογία, καθώς και ο ρόλος που διαδραματίζουν στη διαμόρφωση των γλωσσικών στάσεων (Κεφάλαιο 3). Έπειτα, οι τρεις γλωσσικές ποικιλίες περιγράφονται διεξοδικά ανά επίπεδο γλωσσικής ανάλυσης (φωνολογία/φωνητική, μορφολογία, σύνταξη, λεξιλόγιο) (Κεφάλαιο 4). Ύστερα, παρουσιάζονται, αναλύονται και ερμηνεύονται τα ερευνητικά δεδομένα (Κεφάλαιο 5), ενώ στο τέλος (Κεφάλαιο 6) υπάρχουν συμπερασματικές παρατηρήσεις για τα αποτελέσματα της έρευνας και ενδεικτικές προτάσεις για την συνέχισή της.
The present work, applying the basic principles of sociolinguistics, aims to compare the evaluation of three linguistic varieties, Karditsa, Lemnia and Chania, through the attitudes of individuals towards both dialectical speech and themselves as speakers. As a result, it focuses on a variety of sociolinguistic issues. Specifically, it examines the feelings that individuals themselves have about their linguistic diversity, in which communication situations, formal or informal, they use it, if the local language system is sufficient to capture the thoughts and feelings of its users, if there are cases in which the presence of linguistic diversity causes difficulties, if there is a desire to extend the use of dialectical speech to other environments, such as institutions and authorities (education, public services, media), if it is desirable to maintain it from future generations and why, if individuals believe that their linguistic diversity will disappear in the future.
The work begins with the presentation of the object and the purpose of the research, the formulation of the research hypotheses and the rough description of the extralinguistic context of the three dialect areas, Karditsa, Lemnos and Chania (Chapter 1). Next, the methodology followed for the design of the research and the way it is carried out is described (Chapter 2). The following is the theoretical part where, after conceptually approaching the necessary linguistic terms, the concepts of linguistic stereotypes and linguistic ideology are identified, as well as the role they play in the formation of linguistic attitudes (Chapter 3). Next, the three language variants are described in detail per level of language analysis (phonology/phonetics, morphology, syntax, vocabulary) (Chapter 4). Then, the research data are presented, analyzed and interpreted (Chapter 5), while at the end (Chapter 6) there are concluding remarks on the results of the research and indicative proposals for its continuation.
Αντιπαραβολική μελέτη στάσεων απέναντι στον διαλεκτικό λόγο: καρδιτσιώτικα, λημνιά, χανιώτικα