«Κοινωνιογλωσσική κατασκευή της κοινωνικής θέσης στον τηλεοπτικό λόγο και διδακτική αξιοποίησή της στο πλαίσιο του κριτικού γραμματισμούꓽ Η περίπτωση του ελληνικού κινηματογράφου»
«Sociolinguistic representation of the social status in TV speech and its educational contribution in the context of critical literacy:The Greek cinema case» (english)
Στην παρούσα εργασία διερευνάται η κοινωνιογλωσσική αναπαράσταση της κοινωνικής θέσης στον τηλεοπτικό λόγο, και συγκεκριμένα σε τρεις κινηματογραφικές ταινίες των δεκαετιών 1960-1970. Πρόκειται για τις ταινίες «Φτωχαδάκια και λεφτάδες», «Ο κυρ Γιώργης εκπαιδεύεται» και «Καλώς ήρθε το δολλάριο». Στο θεωρητικό μέρος παρουσιάζονται τα είδη της γλωσσικής ποικιλότητας και εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο οι κοινωνιογλωσσικές επιλογές των ομιλητών συμβάλλουν στη σύσταση ταυτοτήτων και κοινωνικών γεγονότων, σύμφωνα με τη θεωρία της κοινωνικής κατασκευής. Στη συνέχεια, εξετάζεται ο τρόπος αναπαράστασης της γλωσσικής ποικιλότητας στα κείμενα μαζικής κουλτούρας, ενώ ξεχωριστή αναφορά γίνεται στη λειτουργία της γλωσσικής ποικιλότητας στον ελληνικό κινηματογράφο της δεκαετίας του 1950 και 1960. Ακολούθως, αναδεικνύεται η σημασία της αξιοποίησης των κειμένων της μαζικής κουλτούρας στην εκπαιδευτική πράξη και αναπτύσσονται οι στόχοι του κριτικού γραμμματισμού στη γλωσσική εκπαίδευση. Τέλος, παρουσιάζεται το διδακτικό μοντέλο των πολυγραμματισμών, τα στάδια και οι στόχοι του.
Στο ερευνητικό μέρος, αναλύονται οι τρεις ταινίες με βάση το μοντέλο του Ανδρουτσόπουλου για την ανάλυση του κοινωνιογλωσσικού ύφους σε μυθοπλαστικά κείμενα, εστιάζοντας στο μακροεπίπεδο που αφορά την «ανάλυση ρεπερτορίου» και στο μεσοεπίπεδο που αφορά την «ανάλυση χαρακτήρων». Τα δύο αυτά επίπεδα συνεξετάζονται με τους τέσσερις άξονες ανάλυσης που προτείνονται από την Στάμου, τον γλωσσολογικό, όπου αναλύονται οι υφολογικοί κώδικες που είναι κοινωνικά αναγνωρίσιμοι, τον κοινωνιογλωσσικό, όπου εξετάζεται κατά πόσο οι κοινωνιόλεκτοι που υιοθετούν οι υπό μελέτη χαρακτήρες μεταφέρουν κοινωνικά νοήματα, τον σημειωτικό, όπου μελετώνται και τα υπόλοιπα σημειωτικά συστήματα που συμβάλλουν στην οικοδόμηση των κοινωνικών αντιθέσεων και τον ιδεολογικό, όπου διερευνάται πώς η αναπαράσταση των γλωσσικών ποικιλιών αναπαράγει στερεότυπα για την γλωσσική και κοινωνική οριοθέτηση των γλωσσικών ποικιλιών και αναδεικνύεται ο ρόλος του υφολογικού χιούμορ ως μέσου στοχοποίησης των υφολογικών πόρων. Ακολουθεί μία διδακτική πρόταση σύμφωνα με το παιδαγωγικό μοντέλο των πολυγραμματισμών. Τέλος, γίνεται μια σύνθεση των παραπάνω στοιχείων και παρουσιάζονται τα τελικά συμπεράσματα.
This thesis investigates the sociolinguistic representation of social status in Greek tv films, focusing in particular in three films of the 1960s and 1970s. We specifically examine the following films: "Poor and rich people", "Educating Mr. George" and "Welcome to the American dollar". In the theoretical part we present the various types of linguistic varieties, while we examine the way in which the sociolinguistic choices of speakers contribute to the formation of identities and social events, in the basis of the theory of social construction. In addition, we examine the way of representation of linguistic diversity in mass culture texts, while on a separate basis we explore the function of linguistic diversity in the Greek cinema of the 1950s and 1960s. In an effort to show the connection between the school and the socio-cultural daily life of the students, we highlight the importance of utilizing the mass culture texts in the educational practice, while we also develop the goals of critical literacy in language education. Finally, we present the educational model of multiliteracies, along with its stages and objectives.
The research of the three films is based on Androutsopoulos model for the analysis of the sociolinguistic style in fictional texts, focusing on the macro level concerning "repertoire analysis" and the intermediate level concerning "character analysis". These two levels are examined with the use of the four analysis axes proposed by Stamou, the linguistic one, in which we analyze the stylist codes that are socially recognizable; the sociolinguistic one, with the use of which we examine whether the sociolects adopted by the characters in place convey potential social meanings, the semiotic, where we examine on how other semiotic systems contribute to the development of social contradictions, and finally the ideological, where we investigate how the representation of linguistic varieties reproduce stereotypes for the linguistic and social demarcation of linguistic varieties, while it also emphasizes the role of the stylist humor as a way to target the various stylist resources. In addition, we make an educational proposal following the pedagogical framework of multiliteracies. Finally, we proceed with a synthesis of the various data presented in the assignment, which leads us to the presentation of the final conclusions.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Main Files
«Κοινωνιογλωσσική κατασκευή της κοινωνικής θέσης στον τηλεοπτικό λόγο και διδακτική αξιοποίησή της στο πλαίσιο του κριτικού γραμματισμούꓽ Η περίπτωση του ελληνικού κινηματογράφου» Description: 508324_ΛΥΚΟΥ_ΒΑΣΙΛΙΚΗ.pdf..pdf (pdf)
Book Reader Info: Διπλωματική εργασία Size: 2.0 MB
«Κοινωνιογλωσσική κατασκευή της κοινωνικής θέσης στον τηλεοπτικό λόγο και διδακτική αξιοποίησή της στο πλαίσιο του κριτικού γραμματισμούꓽ Η περίπτωση του ελληνικού κινηματογράφου» - Identifier: 72595
Internal display of the 72595 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)